Page 145 - บันทึกรายวันของ เซอร์ จอห์น เบาริ่ง และสนธิสัญญาเบาริ่ง
P. 145
บนั ทกึ รายวัน ของ เซอร์ จอห์น เบารงิ
และสนธสิ ัญญาเบาริง
สตั ยาบันกนั ขา้ พเจ้าคิดวา่ น่าจะกระท�ำ ได้ภายใน ๔ เดอื นขา้ งหนา้ หาก
สมเดจ็ พระราชนิ แี ละคณะรฐั มนตรอี ยใู่ นกรงุ ลอนดอน พระองคท์ รงขอดู
สงิ่ ทแ่ี สดงถงึ “ความเปน็ ผมู้ อี �ำ นาจเตม็ ” ของขา้ พเจา้ ซง่ึ ขา้ พเจา้ ไดส้ ญั ญา
ว่าจะนำ�มาให้ทอดพระเนตร พระองค์ทรงกล่าววา่ ขา้ พเจา้ ไมค่ วรจะคาด
หวังอะไรจากประเทศสยามจนเกนิ ขนาด ประเทศสยามยงั คงเป็นป่าเสยี
สว่ นใหญ่ ขา้ พเจา้ กราบบงั คมทลู วา่ การคา้ ขายจะทำ�ใหป้ า่ กลายเปน็ สวน
และประเทศของขา้ พเจา้ เองครงั้ หนง่ึ กเ็ ปน็ ปา่ ดงพงพมี ากอ่ นทจี่ ะกลายมา
เป็นประเทศท่ีทำ�การเพาะปลูกได้ในขณะน้ี พระองค์ตรัสว่า “ประเทศ
ของทา่ นเป็นสวน” ขา้ พเจ้ากราบบงั คมทลู ว่า “ความเจริญก้าวหน้าของ
ชาวอังกฤษเป็นผลมาจากการค้าขาย” พระองค์ทรงกล่าวว่า พระองค์
ทรงมีพระราชหัตถเลขาถึงสมเด็จพระราชินีอังกฤษ และทรงขอร้องให้
ข้าพเจ้าเป็นธุระในการนำ�พระราชหัตถเลขาข้ึนทูลเกล้าฯ แด่สมเด็จพระ
ราชินี ข้าพเจา้ แสดงความกระตอื รือรน้ ในเรื่องน้ี ทรงถามวา่ เรือจะออก
จากประเทศสยามเม่ือใด ข้าพเจ้ากราบบังคมทูลว่า ข้าพเจ้าหวังว่าจะมี
การลงนามในสนธิสัญญาในวันพรุ่งนี้ และเมื่อถึงเวลาน้ันแล้วเรือก็จะ
ล่องไปรอข้าพเจ้านอกสันดอน “ท่านจะพ�ำ นักอยู่ต่อไปจากน้ันอีกก่ีวัน”
ขา้ พเจา้ กราบบงั คมทลู วา่ สหี่ รอื หา้ วนั พระองคท์ รงกลา่ ววา่ พระเจา้ นอ้ ง
ยาเธอ กรมหลวงวงศาธิราชสนิทจะติดตามข้าพเจ้าไปชมช้างเผือกและ
วดั อนั เปน็ ทเี่ คารพสกั การะ ซง่ึ เปน็ ทปี่ ระดษิ ฐานพระพทุ ธรปู ทศี่ กั ดส์ิ ทิ ธิ์
ทสี่ ดุ พระเจา้ แผน่ ดนิ เคยทรงสง่ ภาพของพระพทุ ธรปู องคน์ ใี้ หแ้ กข่ า้ พเจา้
ที่ฮ่องกง มีการจดบันทึกพระราชด�ำ รสั ของพระเจา้ แผน่ ดนิ และค�ำ ตอบ
ของข้าพเจ้าถูกนำ�มาแปลเป็นภาษาสยามและนำ�มาอ่านดังๆ ให้บรรดา
เจ้านายและขุนนางท่ีมาชุมนุม ณ ท่ีน้ันฟัง พระเจ้าแผ่นดินทรงแนะน�ำ
ขา้ พเจ้าใหร้ ูจ้ ักกบั พระเชษฐาองค์โต พระราชโอรส และเจา้ นายอีกหลาย
133
