Page 157 - บันทึกรายวันของ เซอร์ จอห์น เบาริ่ง และสนธิสัญญาเบาริ่ง
P. 157
บันทึกรายวัน ของ เซอร์ จอห์น เบาริง
และสนธิสญั ญาเบารงิ
เป็นถ่านหินหรือไม่ พระองค์ทรงต้ังพระทัยว่าจะให้การสำ�รวจบริเวณ
ท่ีกล่าวกันว่ามีถ่านหินในประเทศสยาม พระองค์ทรงสนพระทัยไต่ถาม
ในเรื่องอำ�นาจของกงสุล และทรงหวังว่าข้าพเจ้าจะไม่อนุญาตให้บุคคล
ท่ีไม่รู้จักควบคุมอารมณ์ตนเองและก่อเร่ืองวิวาทเข้ามาปฏิบัติหน้าท่ีดัง
กล่าว พระองค์ทรงถามว่าใครเป็นผู้ควบคุมกงสุล และพระองค์จะทรง
ร้องเรียนต่อใคร หากกงสุลปฏิบัติตนไม่ถูกต้อง ข้าพเจ้ากราบบังคม
ทูลว่าเป็นไปได้ท่ีเขาจะขึ้นอยู่กับผู้ดูแลการค้าในประเทศจีน พระองค์
ทรงกล่าวว่า “แต่เมื่อท่านจากไปแล้ว อาจจะมีคนอื่นที่ไม่ได้เป็นมิตร
ของขา้ พเจา้ ” ขา้ พเจา้ กราบบงั คมทลู ยนื ยนั วา่ คนทจี่ ะสง่ มานนั้ จะตอ้ งเปน็
ผทู้ เ่ี หมาะสม ทรงสอบถามวา่ กงสลุ จะไดร้ บั อนญุ าตใหเ้ กบ็ คา่ ธรรมเนยี ม
ใดๆ หรอื ไม่ อนั อาจน�ำ ไปสกู่ ารใชอ้ �ำ นาจในทางทผี่ ดิ ตลอดจนการรดี ไถ
ขา้ พเจา้ ใหส้ ญั ญาวา่ จะไมม่ กี ารเรยี กคา่ ธรรมเนยี ม กงสลุ จะไมร่ บั อนญุ าต
ให้ทำ�การค้าขาย กงสุลจะได้รับเงินรายได้อย่างงาม และจะเป็นผู้มีการ
ศึกษาดี เพื่อใหส้ มกับทีไ่ ดร้ ับความไว้วางพระราชหฤทัยจากสมเดจ็ พระ
ราชินี พระองคท์ รงพอพระราชหฤทยั ในค�ำ ตอบของข้าพเจา้ แต่ขา้ พเจา้
สามารถเขา้ ใจไดอ้ ยา่ งดถี งึ การแตง่ ตงั้ กงสลุ ตา่ งๆ ในสยามซงึ่ ไมน่ า่ ชน่ื ชม
และขา้ พเจา้ สงสยั วา่ ฝา่ ยสยามไดย้ นื กรานในประเดน็ ดงั กลา่ วตงั้ แตต่ น้ เลย
หรอื เปลา่ พระเจา้ แผน่ ดนิ องคท์ หี่ นง่ึ และองคท์ สี่ องตา่ งทรงไมพ่ อพระราช
หฤทยั ทจ่ี ะทรงตอ้ นรบั ชาวตา่ งชาตทิ ไี่ ดร้ บั มอบอำ�นาจใหม้ าปฏบิ ตั หิ นา้ ท่ี
ใดๆ ในประเทศสยาม ทรงถามว่าเมอ่ื ใดทูตอเมรกิ นั และทตู ฝรัง่ เศสจะ
เดินทางมา และพวกเขาจะนำ�ความย่งุ ยากมาสู่พระองค์ และจะพอใจใน
สนธิสญั ญาท่พี ระองคท์ รงท�ำ กบั พวกเราหรอื ไม่ ข้าพเจ้ากราบบงั คมทลู
ว่า ข้าพเจ้าคิดว่าพวกเขาคงจะพอใจแต่ข้าพเจ้าไม่สามารถกราบบังคม
ทลู ไดว้ า่ เมอ่ื ใดทง้ั สองประเทศจะสง่ ตวั แทนเขา้ มา พระองคท์ รงกลา่ ววา่
145
