Page 36 - บันทึกรายวันของ เซอร์ จอห์น เบาริ่ง และสนธิสัญญาเบาริ่ง
P. 36
บันทึกรายวนั ของ เซอร์ จอห์น เบาริง
และสนธิสัญญาเบาริง
ขอ้ ๓ ว่า คนซงึ่ อยู่ในบังคับไทย จะไปเปนลูกจ้างอยกู่ บั คนอยู่
ในบงั คบั องั กฤษ ฤๅคนไทยทม่ี ไิ ดเ้ ปนลกู จา้ งกด็ ี ทำ�ผดิ กฎหมายเมอื งไทย
จะหนีไปอาไศรยอยู่กับคนอยู่ในบังคับอังกฤษ ซ่ึงอยู่ในกรุงเทพฯ
ถ้ามีพยานว่าทำ�ผิดหนีไปอยู่กับคนในบังคับอังกฤษจริง กงสุลจะจับ
ตัวส่งให้แก่เจ้าพนักงานฝ่ายไทย ถ้าคนอยู่ในบังคับอังกฤษที่เข้ามาต้ัง
บ้านเรือน แลเข้ามาอาไศรยค้าขายอยู่ในกรุงเทพ ฯ ทำ�ผิดหนีไปอยู่กับ
คนในใต้บังคับไทย ถ้ามีพยานว่าทำ�ผิดหนีไปอยู่กับคนในใต้บังคับไทย
จริง กงสุลจะขอเอาตัว เจ้าพนักงานฝ่ายไทยจะจับตัวส่งให้ ถ้าพวกจีน
คนไรวา่ เปนคนอยใู่ นบงั คบั องั กฤษ ไมม่ สี ำ�คญั สงิ่ ไรเปนพยานวา่ เปนคน
อยใู่ นบังคบั อังกฤษ กงสุลก็ไมร่ ับเอาเปนธุระ
ข้อ ๔ ว่า คนอยู่ในบังคับอังกฤษจะมาค้าขายตามหัวเมือง
ชายทเลซ่ึงข้ึนแก่กรุงเทพ ฯ ก็ค้าขายได้โดยสดวก แต่จะอาไศรยอยู่ได้
ท่ีเดียวก็แต่ในกรุงเทพ ฯ ตามในจังหวัดซ่ึงก�ำ หนดไว้ในหนังสือสัญญา
ประการหนง่ึ คนอยใู่ นบงั คบั องั กฤษจะมาเชา่ ทป่ี ลกู โรงปลกู เรอื นปลกู ตกึ
แลจะซ้อื เรือนซือ้ โรงซอื้ ตึก พ้นก�ำ แพงออกไปในกำ�หนด ๒๐๐ เส้น คือ
ส่ีไมล์ องั กฤษเช่าได้ แตจ่ ะซอ้ื ทซี่ ้ือไม่ได้ ถา้ อยถู่ งึ ๑๐ ปีแล้วจ่ึงจะซ้อื ได้
ถา้ อยยู่ งั ไมถ่ งึ ๑๐ ปี ทา่ นเสนาบดจี ะโปรดใหซ้ อ้ื กซ็ อื้ ได้ แลทนี่ อกกำ�หนด
๒๐๐ เส้นนัน้ คนอยู่ในบงั คับองั กฤษจะซ้อื จะเช่าท่เี รอื นท่ีสวนที่ไรท่ ีน่ า
ตัง้ แต่ก�ำ แพงเมืองออกไปเดนิ ดว้ ยก�ำ ลังเรอื แจวเรอื ภายทาง ๒๔ ช่วั โมง
จะซอ้ื จะเชา่ เมอ่ื ไรกซ็ อื้ ไดเ้ ชา่ ได้ แตเ่ มอ่ื คนอยใู่ นบงั คบั องั กฤษจะซอื้ ทซี่ อื้
เรอื นจะตอ้ งบอกกงสลุ ๆ จะไดบ้ อกเจา้ พนกั งานฝา่ ยไทย เจา้ พนกั งานกบั
กงสลุ เหน็ วา่ คนทจ่ี ะซอื้ ทน่ี นั้ เปนคนจะท�ำ มาหากนิ โดยจรงิ เจา้ พนกั งาน
กบั กงสลุ จะชว่ ยวา่ กลา่ วใหซ้ อ้ื ตามราคาสมควร แลว้ จะไดด้ แู ลปกั ทว่ี ดั ทท่ี �ำ
หนงั สอื ประทบั ตราเจา้ พนกั งานใหไ้ วเ้ ปนส�ำ คญั แลว้ จะไดฝ้ ากฝงั เจา้ เมอื ง
24