Page 152 - องค์การและการจัดการและการจัดการทรัพยากรมนุษย์
P. 152
4-24 องค์การและการจัดการ และการจัดการทรัพยากรมนุษย์
ไดร้ ับม อบห มายม าจ ากอ งค์การห รือผ ูบ้ ังคับบ ัญชา และจ ะต ้องป ฏิบัติง านต ามภ าระห รือพ ันธะด ังก ล่าวใหป้ ระสบค วาม
สำเร็จต่อไป อำนาจหน้าที่และค วามร ับผ ิดช อบจ ะม ีค วามสัมพันธ์ก ันในล ักษณะท ี่เป็นการส่งม อบอ ำนาจแ ละภ ารกิจใน
การปฏิบัติงานจากผู้บริหารสู่ผู้ปฏิบัติการ โดยต่างฝ่ายต่างยอมรับที่จะปฏิบัติตามอำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบ
ตามท ี่ได้ก ำหนดไว้ในแ ต่ละตำแหน่งงาน
การม อบอ ำนาจห น้าทีแ่ ละค วามร ับผ ิดช อบจ ึงเป็นการท ีผ่ ูบ้ ริหารร ะดับต ่างๆ ในอ งค์การม อบอ ำนาจห น้าทีแ่ ละ
ความร ับผ ิดชอบที่จำเป็นในก ารปฏิบัติง านให้แ ก่บุคลากรตำแหน่งง านต่างๆ อำนาจหน้าที่และความร ับผิดชอบในงาน
ของต ำแหน่งต ่างๆ นีม้ ักจ ะจ ัดท ำใหเ้ป็นล ายล ักษณอ์ ักษรในร ูปข องค ำพ รรณนาล ักษณะง าน (job description) ซึ่งเมื่อ
บุคลากรต ำแหน่งง านต ่างๆ ได้ร ับม อบอ ำนาจห น้าที่ในก ารป ฏิบัติง านแ ล้วย ่อมจ ะต ้องป ฏิบัติง านภ ายใต้ข อบเขตอ ำนาจ
หน้าที่และความรับผิดชอบดังกล่าวอย่างเต็มความสามารถ เพื่อก่อให้เกิดประสิทธิภาพและเกิดประสิทธิผลในการ
ปฏิบัติงาน การมอบอำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบดังกล่าวจึงเป็นการสร้างข้อผูกพันประการหนึ่งให้ผู้ปฏิบัติงาน
รับผ ิดชอบต่อผลส ำเร็จข องงาน
การม อบอ ำนาจห น้าที่แ ละค วามร ับผ ิดช อบให้แ ก่ผ ู้ป ฏิบัตงิ านต ำแหน่งต ่างๆ สามารถก ระทำได้ในส องร ูปแ บบ
ใหญๆ่ คอื การม อบอ ำนาจห นา้ ทแี่ บบร วมอ ำนาจ และก ารม อบอ ำนาจห นา้ ทแี่ บบก ระจายอ ำนาจ ซึง่ เมือ่ ม กี ารม อบอ ำนาจ
หน้าที่และความรับผิดชอบในการปฏิบัติงานให้กับผู้ปฏิบัติงานแล้ว ไม่ว่าจะเป็นแบบรวมอำนาจหรือกระจายอำนาจ
การมอบอำนาจหน้าที่ดังกล่าวก็จะสะท้อนให้เห็นถึงขอบเขตของอำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบของผู้ปฏิบัติงาน
ในแต่ละระดับ กล่าวคือ หากมีการมอบอำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบแบบรวมอำนาจ ที่มีการมอบอำนาจหน้าที่
และความรับผิดชอบเพียงเล็กน้อยในงานที่ไม่สำคัญหรือมีลักษณะเป็นการมอบแต่หน้าที่แต่ไม่มอบอำนาจ ความรับ
ผิดชอบ และการต ัดสินใจใหผ้ ู้ป ฏิบัติง าน ตัวผู้บ ริหารร ะดับส ูงย ่อมจ ะม อี ำนาจห น้าทีแ่ ละค วามร ับผ ิดช อบม าก ในข ณะ
ที่ห ากม ีก ารม อบอ ำนาจห น้าที่แ ละค วามร ับผ ิดช อบแ บบก ระจายอ ำนาจ ที่ม ีก ารม อบอ ำนาจห น้าที่แ ละค วามร ับผ ิดช อบ
ในง านต ่างๆ สูผ่ ูบ้ ริหารร ะดับต ่างๆ และฝ ่ายป ฏิบัติก ารในป ริมาณท ีม่ ากพ อแล้ว ย่อมจ ะส ่งผ ลใหผ้ ูบ้ ริหารร ะดับต ้นแ ละ
ผู้ปฏิบัติงานมีขอบเขตของอำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบมาก ซึ่งน่าจะเป็นผลดีในการช่วยแบ่งเบาภาระในการ
บริหารและการดำเนินงานของผู้บริหารระดับสูง และยังจะช่วยให้การปฏิบัติงานภายในองค์การเป็นไปอย่างสะดวก
รวดเร็ว เกิดประสิทธิภาพแ ละประสิทธิผลได้อีกท างห นึ่งด ้วย
6. การกำหนดวิธปี ฏบิ ัตกิ าร
การกำหนดวิธีปฏิบัติงานเป็นการกำหนดกลไกและแนวทางในการปฏิบัติงานให้กับส่วนงานและตำแหน่งงาน
ต่างๆ ในองค์การเพื่อให้การนำกลยุทธ์ต่างๆ ไปปฏิบัติได้อย่างบรรลุผล ในขั้นนี้จะเป็นการกำหนดกลไกใน
การประสานงานทั้งแบบบนลงล่างและล่างขึ้นบน การกำหนดกลไกประสานงานในแนวดิ่งและแนวราบ การกำหนด
ช่องทางการติดต่อสื่อสารทั้งที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ โดยจะเน้นให้เกิดการติดต่อแบบสองทาง (two-way
communication) เพื่อให้การเกิดการปฏิบัติงานแบบมีส่วนร่วม นอกจากนี้ยังควรมีการกำหนดก ฎเกณฑ์ ระเบียบ
ข้อบังคับ และระเบียบวิธีปฏิบัติงานของแต่ละส่วนงานและแต่ละตำแหน่งงานประกอบด้วย เพื่อให้การปฏิบัติงาน
ตลอดจนก ารบริหารงานในด ้านต่างๆ ในอ งค์การเป็นไปอ ย่างมีระเบียบแบบแผน และเป็นระบบ
สรุปได้ว่าในการจัดองค์การจะมีขั้นตอนการดำเนินการหลายขั้นตอน ซึ่งปกติจะเริ่มตั้งแต่การกำหนด
วัตถุประสงค์ในก ารจ ัดอ งค์การ การอ อกแบบโครงสร้างอ งค์การ การจ ัดแ บ่งส ่วนง าน การก ำหนดส ายก ารบ ังคับบ ัญชา
การมอบอ ำนาจห น้าที่แ ละค วามรับผิดช อบ จนก ระทั่งการก ำหนดวิธีปฏิบัติการ
ลขิ สิทธ์ิของมหาวทิ ยาลยั สุโขทยั ธรรมาธริ าช