Page 156 - องค์การและการจัดการและการจัดการทรัพยากรมนุษย์
P. 156
4-28 องค์การและการจัดการ และการจัดการทรัพยากรมนุษย์
เรื่องท่ี 4.3.1
รูปแบบการจัดอ งคก์ ารแบบเปน็ ทางการ
รูปแบบการจัดองค์การแบบเป็นทางการหรือการจัดองค์การแบบดั้งเดิมถือเป็นรูปแบบการจัดองค์การที่จะ
แสดงใหเ้ห็นส ายก ารบ ังคับบ ัญชาแ ละข อบเขตข องก ารค วบคุมอ ย่างช ัดเจน โดยก ารจ ัดอ งค์การในร ูปแ บบน ีเ้ป็นการจ ัด
โครงสร้างองค์การที่ม ีความเป็นท างการสูง กล่าวค ือ รูปแ บบข องโครงสร้างอ งค์การจะมุ่งให้เกิดก ารแ บ่งง านก ันทำซึ่ง
จะท ำให้เกิดค วามเชี่ยวชาญห รือค วามช ำนาญเฉพาะด ้าน จึงม ีก ารแ บ่งง านอ อกเป็นส ่วนง าน ฝ่าย หรือแ ผนกง านต ่างๆ
อย่างชัดเจน โดยแต่ละส่วนงานที่จัดแบ่งไว้นี้จะมีอำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบเฉพาะอย่าง และในการบริหาร
หรือการปฏิบัติงานแม้จะต้องประสานงานกับส่วนงานอื่นอยู่บ้างแต่ก็จะมีความเป็นอิสระในการปฏิบัติของแต่ละส่วน
งานหรือแต่ละฝ่ายสูงมาก การจัดองค์การแบบเป็นทางการนี้ยังแบ่งรูปแบบการจัดองค์การตามสายงาน และรูปแบบ
ก ารจัดองค์การตามจุดเน้นหรือต ามวัตถุประสงค์
1. รูปแ บบก ารจ ัดองคก์ ารแ บบเปน็ ทางการจำแนกตามส ายงาน
ในการจัดองค์การสามารถจำแนกออกตามสายงานได้ 2 รูปแบบ คือ การจัดองค์การแบบสายงานหลัก กับ
การจ ัดองค์การแบบสายง านหลักและส ายงานส นับสนุน ดังต่อไปน ี้
1.1 องคก์ ารแ บบส ายง านห ลกั (Line Organization) เปน็ การจ ัดค วามส มั พันธข์ องต ำแหนง่ ง านแ ละต ลอดจน
อำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบให้มีระดับชั้นจากระดับสูงสุดหลดหลั่นกันลงไปตามแนวดิ่งจนถึงระดับต่ำสุด ซึ่ง
เป็นรูปแบบการจัดองค์การแบบดั้งเดิมที่ฝ ่ายหรือแผนกงานต่างๆ ภายในองค์การทุกสายงานล้วนเป็นสายงานหลักที่
อำนาจหน้าที่ในการปฏิบัติงาน เพื่อส ร้างค วามสำเร็จให้กับวัตถุประสงค์ของสำนักงานโดยตรงเหมือนกัน โดยจ ะไม่มี
งานที่ปรึกษา สนับสนุนหรือฝ่ายวิชาการที่ช่วยกำหนดมาตรฐานในงาน ให้คำแนะนำ คำปรึกษา หรือสนับสนุนใดๆ
การป ฏิบัติง านของแ ผนกงานต่างๆ ตามโครงสร้างอ งค์การแบบน ี้จึงค ่อนข ้างเป็นอ ิสระและไม่ข ึ้นแ ก่ก ัน หรือไม่จ ำเป็น
ต้องม ีค วามส ัมพันธ์ก ันม ากน ัก เพราะก ารป ฏิบัติง านจ ะเป็นไปต ามส ายง านบ ังคับบ ัญชาท ี่ล ดห ลั่นก ันลงไป การส ั่งก าร
และควบคุมบังคับบัญชาจึงขึ้นอยู่กับผู้บริหารสูงสุดขององค์การเป็นสำคัญ สำหรับตัวอย่างของการจัดองค์การแบบ
สายงานหลัก แสดงดังภาพท ี่ 4.2
ผู้จัดการ
หัวหน้าฝ่ายผ ลิต หัวหน้าฝ ่ายข าย
ภาพที่ 4.2 ตวั อย่างก ารจ ัดอ งค์การแ บบส ายงานหลัก
ลิขสทิ ธข์ิ องมหาวิทยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช
