Page 157 - องค์การและการจัดการและการจัดการทรัพยากรมนุษย์
P. 157
การจัดองค์การ 4-29
การจัดองค์การแบบสายงานหลักเหมาะสมองค์การขนาดย่อม ซึ่งมีระดับชั้นของสายการบังคับบัญชาไม่
มากน ักอ าจเพียง 1 หรือ 2 ชั้น และม ีข้อดที ี่ส ำคัญ คือ ผู้บริหารสามารถส ั่งการเพื่อปฏิบัติงานได้รวดเร็ว และง่ายแก่
การตรวจสอบ ควบคุมและบังคับบัญชา ส่วนข้อเสียของการจัดองค์การแบบนี้ที่สำคัญ คือ ยากในการประสานงาน
ระหว่างหน่วยงานหรือแผนกงานต่างๆ ภายในสำนักงานเพราะแต่ละฝ่ายมีอิสระในการทำงานและไม่ขึ้นต่อกันและ
กัน ผู้จัดการจึงต้องควบคุมดูแลและตัดสินใจในแทบทุกเรื่อง นอกจากนี้หากสำนักงานมีการขยายตัวแต่ยังคงไม่มี
การปรับโครงสร้างองค์การ (restructuring) ย่อมทำให้ช่วงของก ารค วบคุมก ว้างข ึ้นแ ละสายก ารบังคับบ ัญชาย าวข ึ้น
อันจะส่งผลให้การบริหารสำนักงานขาดประสิทธิภาพได้ง่าย
1.2 องค์การแบบสายงานหลักและสายงานสนับสนุน (Line and Staff Organization) เป็นรูปแบบ
การจัดองค์การที่คล้ายกับการจัดองค์การแบบสายงานหลัก แต่จะให้มีหน่วยงานที่ปรึกษาหรือหน่วยงานสนับสนุน
ที่เป็นผู้เชี่ยวชาญทำหน้าที่ช่วยกำหนดมาตรฐาน ให้คำปรึกษาแนะนำหรือคอยช่วยเหลือสนับสนุนด้านวิชาการต่อ
ผู้บ ริหารแ ละส ายง านห ลัก ซึ่งน อกเหนือจ ากก ารท ำห น้าที่ด ้านว ิชาการแ ล้ว สายง านส นับสนุนย ังม ีอ ำนาจห น้าที่ด ้านก าร
ให้บริการอำนวยความสะดวกต่อสายงานหลักเพื่อช่วยให้สายงานหลักสามารถปฏิบัติงานให้บรรลุวัตถุประสงค์อย่าง
มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นด้วย ในการจัดองค์การแบบนี้สายงานหลักยังคงมีอำนาจในก ารส ั่งการแ ละยังเป็นหน่วยป ฏิบัติ
งานที่ส ำคัญต่อการบรรลุวัตถุประสงค์ขององค์การ ในขณะที่ส ายงานสนับสนุนมีอำนาจในการแนะนำเสนอแนะ ซึ่งก็
จะทำหน้าที่ให้คำปรึกษา แนะนำหรือช่วยเหลือสนับสนุนทางวิชาการโดยไม่มีอำนาจสั่งการสายงานหลักหรือมีอำนาจ
หน้าที่น อกเหนือง านสนับสนุนของต น สำหรับตัวอย่างการจัดองค์การแบบสายง านห ลักและส ายง านส นับสนุน แสดง
ดังภ าพที่ 4.3
ผู้จ ัดการ
หัวหน้าฝ่ายวิจัยและพ ัฒนา หัวหน้าฝ ่ายควบคุมค ุณภาพ
หัวหน้าฝ ่ายผลิต หัวหน้าฝ ่ายข าย หัวหน้าฝ ่ายบ ริการ
สายง านห ลัก
สายง านสนับสนุน
ภาพท ี่ 4.3 ตัวอยา่ งการจดั อ งค์การแ บบสายง านห ลกั และสายง านสนบั สนุน
การจ ัดอ งค์การแ บบส ายง านห ลักแ ละส ายง านส นับสนุนจ ะเหมาะส มส ำหรับอ งค์การข นาดก ลางแ ละข นาดใหญ่
ที่มีภารกิจหลากหลายด้าน ข้อดีของการจัดโครงสร้างองค์การแบบนี้ คือ การปฏิบัติงานของสายงานหลักจะมี
ประสิทธิภาพมากขึ้น เพราะได้รับคำแนะนำหรือช่วยเหลือจากสายงานสนับสนุน ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชายเฉพาะด้าน และ
ยังสะดวกในการควบคุม บังคับบัญชา และประสานงาน ตลอดจนช่วยในการแบ่งเบาภาระของผู้บริหารสำนักงาน
ได้มาก ส่วนข้อเสียที่สำคัญคืออาจก่อให้เกิดความขัดแย้งระหว่างบุคลากรทั้งสองฝ่ายได้ หากทั้งสองฝ่ายปราศจาก
การยอมรับซ ึ่งกันแ ละก ัน และจะเป็นปัญหาที่แ ก้ไขได้ยากต ่อไป
ลขิ สทิ ธ์ขิ องมหาวิทยาลยั สุโขทัยธรรมาธริ าช
