Page 289 - องค์การและการจัดการและการจัดการทรัพยากรมนุษย์
P. 289
การติดตามค วบคุม 6-61
ทางสายว กิ ฤต
เมื่อเขียนโครงข่ายปฏิบัติงาน ดังภาพได้แล้ว จะต้องคำนวณหาทางสายวิกฤต (Critical – Path) ทางสาย
วิกฤตในเทคนิคข องท ั้ง PERT และ CPM จะห มายถึง ทางสายข องก ิจกรรมท ี่ต ่อเนื่องกันจากจ ุดเริ่มต้นจนถึงส ิ้นสุด
โครงการ ซึ่งมีระยะเวลาดำเนินการยาวที่สุด ซึ่งการหาทางสายวิกฤตของโครงการก็คือ การหาระยะเวลาที่โครงการ
จะเสร็จสิ้นได้อ ย่างเร็วท ี่สุดนั่นเอง จากภ าพที่ 6.16 ซึ่งแ สดงโครงข่ายป ฏิบัติงานข อง PERT จะเห็นได้ว่า ทางส ายของ
กิจกรรมม ีอยู่ 3 ทางด้วยกัน คือ
ทางสายบ น ก—ข—ง—ฉ—ซ
: 2 + 1 + 3 + 2 + 1 = 9 เดือน
ทางส ายก ลาง ก—ค—ฌ—ง—ฉ—ซ
: 2 + 6 + 0 + 3 + 2 + 1 = 14 เดือน
ทางสายล ่าง ก—ค—จ—ช—ซ
: 2 + 6 + 4 + 3 + 1 = 16 เดือน
ซึ่งทางสายล่างหรือทางสาย ก — ค — จ — ช — ซ จะเป็นสายวิกฤต เพราะมีระยะเวลาดำเนินการยาวที่สุด
ภาพที่ 6.16 แสดงท างสายวิกฤตเป็นเส้นทึบ ในทางส ายว ิกฤตน ี้กิจกรรมต่างๆ จะถือว่า วิกฤต กล่าวคือ ถ้ามีการล ่าช้า
ในก ิจกรรมเหล่านี้ก ็จ ะท ำให้ร ะยะเวลาเสร็จสิ้นข องโครงการต้องล ่าช้าออกไปด้วย สำหรับท างส ายอื่นๆ นั้น อาจจะเกิด
การล ่าช้าได้โดยจะไม่มีผ ลกร ะท บถ ึงระยะเวลาเสร็จส ิ้นของโครงการโดยทันที ดังน ั้น จึงเห็นได้ว่า ในท างสายวิกฤตน ี้
เราจำเป็นที่จ ะต้องเน้นการต ิดตามควบคุมง านให้เสร็จสิ้นตามก ำหนดเวลาเป็นพิเศษก ว่าท างสายไม่ว ิกฤต
อย่างไรก ด็ ี โครงการผ ลิตส ินค้าใหมส่ ูต่ ลาดท ีย่ กน ำม าเป็นต ัวอย่างในก ารเขียนโครงข ่ายป ฏิบัตงิ านข อง PERT
นี้เป็นโครงการง่ายๆ ที่ม ีขั้นตอนข องกิจกรรมไม่ส ลับซับซ้อนนัก จึงส ามารถที่จะหาทางส ายวิกฤตได้ไม่ย าก ในค วาม
เป็นจ ริงเมื่อน ำม าใช้ก ับโครงก ารใหญ่ๆ ซึ่งม ีก ิจกรรมเป็นจ ำนวนม ากแ ละม ีท างส ายข องก ิจกรรมท ี่ก ล่าวม าข ้างต ้น อาจ
จำได้ไม่ง่ายนัก อีกประการหนึ่ง เวลาที่ใช้ในการดำเนินงานของกิจกรรมหนึ่งกิจกรรมใดในโครงการที่ใช้เทคนิคของ
PERT มักจะไม่รู้ร ะยะเวลาท ี่แน่นอนเหมือนเช่นท ี่เราส มมติในต ัวอย่างข องโครงการผ ลิตส ินค้าใหม่สู่ตลาด ดังนั้น ใน
การใช้เทคนิคของ PERT จึงจำเป็นต้องรู้วิธีการคำนวณหาเวลาที่คาดว่างานจะเสร็จ และรู้วิธีการคำนวณหาทางสาย
วิกฤต ซึ่งจะอ ธิบายต ่อไป
วิธกี ารค ำนวณห าร ะยะเวลาท ี่ค าดวา่ ง านจะเสรจ็ (Te)
วิธีการค ำนวณหาระยะเวลาที่ค าดว่างานจ ะเสร็จ อาจคำนวณได้จ ากส ูตร ดังนี้
Te = a + 4m + b
6
a คือ ระยะเวลาที่ใช้น้อยหร ือต ่ำที่สุดในการท ำงาน (Optimistic Time)
m คือ ระยะเวลาที่ค าดว ่าง านจ ะเสร็จมากท ี่สุด (Most likely Time)
b คือระยะเวลาที่ใช้นานหรือม ากที่สุดในการท ำงาน (Pessimistic Time)
ลิขสทิ ธข์ิ องมหาวิทยาลยั สุโขทัยธรรมาธริ าช
