Page 74 - องค์การและการจัดการและการจัดการทรัพยากรมนุษย์
P. 74
3-10 องค์การและการจัดการ และก ารจ ัดการทรัพยากรมนุษย์
Le Breton and Henning:5
แผน คือ แนวปฏิบัติที่ก ำหนดไว้ล่วงห น้า ลักษณะของแผนจะม ีอ ยู่ 3 ลักษณะ คือ
1. จะต้องเกี่ยวข้องกับอ นาคต
2. จะต ้องเกี่ยวข้องกับการกระท ำ
3. จะต ้องเกี่ยวข้องก ับค วามต้องการของบุคคลและองค์การ
Kast and Rosenzweig:6
การวางแผน คือ กระบวนการในการตัดสินใจล่วงหน้าว่า จะทำอะไร อย่างไร มีการกำหนดวัตถุประสงค์
นโยบาย โครงการ แ ละแนวปฏิบัติเพื่อบ รรลุวัตถุประสงค์นั้น
Shermahorn:7
การวางแผน คือ กระบวนการกำหนดวัตถุประสงค์และแนวทางในการดำเนินการเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ที่
กำหนด และแผนคือข้อความที่เขียนขึ้นอย่างเป็นทางการเพื่อแสดงให้เห็นถึงเจตนาที่จะดำเนินการต่างๆ เพื่อบรรลุ
วัตถุประสงค์ที่ก ำหนดขึ้น
ซึ่งพอจะสรุปจากความหมายของการวางแผนจากนักวิชาการด้านการบริหารเหล่านี้ได้ว่า การวางแผนเป็น
หน้าที่สำคัญในกระบวนการของการจัดการ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการตัดสินใจล่วงหน้าในการกำหนดวัตถุประสงค์หรือ
เป้าหมายและแนวทางในการปฏิบัติในอนาคต โดยการวิเคราะห์จากสภาวะแวดล้อมของโอกาสและข้อจำกัดต่างๆ
ขององค์การและจุดแข็งจุดอ่อนขององค์การที่มีอยู่ จากคำจำกัดความนี้ จะเห็นได้ว่าในการวางแผนนั้นจำเป็นที่จะ
ต้องทำการวิเคราะห์ข้อมูลทั้งในอดีตและในปัจจุบัน และยังต้องทำการประเมินสภาวะแวดล้อมในอนาคตทั้งภายใน
และภ ายนอกอ งค์การเพื่อให้สามารถก ำหนดแ นวป ฏิบัติท ี่จะนำไปสู่ความส ำเร็จต ามว ัตถุประสงค์ท ี่ก ำหนดไว้ได้ และ
ผลลัพธ์ที่ได้จากกระบวนการวางแผนก็คือ แผน (plan) ในเรื่องของการวางแผนนี้ยังมีคำหลายคำที่จำเป็นจะต้อง
ทำความเข้าใจ หรือท ราบค วามแ ตกต ่างไว้ก ่อนก ็ค ือ แผน (plan) เป้าห มาย (goal) มาตรฐาน (standard) การค าดค ะเน
(forecast) และก ารตัดสินใจ (decision making) ซึ่งคำเหล่าน ี้มีความหมายต ่างก ันด ังนี้ คือ
แผน คือ ผลท ี่ได้จากก ารวางแผน หรือก ล่าวอ ีกนัยหนึ่งว่า การวางแผนน ั้นเป็นกิจกรรม ส่วนแผนน ั้นเป็นผ ล
ที่ได้จากกิจกรรมการวางแผนซึ่งก็คือแนวปฏิบัติที่จะใช้เป็นแนวทางในการบรรลุวัตถุประสงค์นั่นเอง โดยทั่วไปแผน
นั้นม ักจ ะแสดงออกเป็นตัวเลขเพื่อสะดวกแก่ก ารนำไปป ฏิบัติ
เป้าห มาย คือ แผนซ ึ่งแ สดงออกในล ักษณะท ี่เป็นการค าดห วังว ่าจ ะได้ผ ลห รือเงื่อนไขบ างอ ย่างในอ นาคต เช่น
เป้าหมายของบริษัท A คือ การเข้าสู่ต ลาดสินค้าของเด็กเล่นให้ได้ภ ายใน 1 ปี ซึ่งเมื่อม องความแตกต ่างของท ั้งสองค ำ
นี้แล้วอาจจะเห็นความแตกต่างได้ชัด โดยสรุปเป้าหมายคือเงื่อนไขที่ต้องการได้รับหรือบรรลุ ส่วนแผนนั้นเป็นเรื่อง
ของแ นวปฏิบัติท ี่จะต ้องม ีการป ฏิบัติเพื่อท ำให้บรรลุเงื่อนไขตามท ี่ค าดหวังไว้
มาตรฐาน คือ เกณฑ์* ที่ใช้วัดว่าได้มีการปฏิบัติตามแผนหรือแนวปฏิบัติที่ได้จัดทำไว้หรือไม่ ซึ่งการจะ
พิจารณาว่าได้ม ีการปฏิบัติตามแผนที่ว างไว้หรือไม่ จำเป็นต้องท ำการเปรียบเทียบผลที่เกิดข ึ้นจริงๆ กับผลท ี่ต้องการ
หรือคาดหวังว ่าจะเกิดขึ้น ดังน ั้นถ้าจ ะให้คำจ ำกัดความของม าตรฐานก ็อาจจ ะกล่าวได้ว่าม าตรฐานค ือเกณฑ์ท ี่กำหนด
ขึ้นเพื่อใช้ในก ารวัดเปรียบเทียบแ ละตรวจสอบก ารป ฏิบัติงานนั่นเอง จะเห็นได้ว่าในบางค รั้งเป้าห มายก็จ ะถ ูกนำมาใช้
เป็นมาตรฐานในการวัดหรือเปรียบเทียบได้ด้วย อย่างไรก็ดีในหลายกรณีจะพบว่ามีการจัดทำเกณฑ์ขึ้นมาเพื่อใช้ใน
การวัดและเปรียบเทียบผลเป็นการเฉพาะ
*เกณฑ์ หมายถึงหลักการท ี่ครอบคลุมอ ย่างกว้างๆ ว่าแ ค่ไหนเพียงไรท ี่จะเป็นที่ยอมรับได้
ลิขสิทธขิ์ องมหาวิทยาลยั สุโขทยั ธรรมาธริ าช