Page 139 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 139
การเสริมพลังในก ารส ่งเสริมสุขภ าพและการป้องกันโรค 5-27
กจิ กรรม 5.2.1
กระบวนการศึกษาเพ่ือเสริมพลังมีองค์ประกอบอะไรบ้าง และการท่ีบุคคลจะวางแผนแก้ไขปัญหาท่ี
สอดคล้องก ับเหตแุ ละป ัจจัยข องป ัญหาได้ จะต อ้ งเรยี นร ้ใูนข น้ั ตอนใดมากอ่ น
แนวตอบก ิจกรรม 5.2.1
องค์ป ระกอบข องก ระบวนการศ ึกษาเพื่อเสริมพ ลังมี 5 ข้ันต อน ไดแ้ ก่ การผา่ นประสบการณ์ การระบุ
ประสบการณ์ การว ิเคราะห์ การว างแผน และก ารป ฏิบัติ ท้ังน้ีก ่อนที่จะว างแผนแก้ไขปัญหาได้ตรงจดุ จะต้องมี
การวิเคราะหอ์ ิทธิพลและความส มั พันธ์ของปัจจัยตา่ งๆ ที่มีผลต่อส ุขภาพ
เร่อื งท ี่ 5.2.2
วธิ ีการวัดและป ระเมนิ ผลก ารเสรมิ พลงั ชมุ ชน
สำหรับว ิธีก ารว ัดและประเมินผ ลก ารเสริมพ ลัง จะนำเสนอเป็นส องส่วน คือวิธีก ารวัด และว ิธีก ารป ระเมินผ ล
การเสริมพลัง
1. วธิ ีก ารวัดก ารเสริมพ ลัง
จากการทบทวนวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องกับการเสริมพลัง พบว่าการวัดการเสริมพลังมีทั้งการวัดเชิงปริมาณ
และการวัดเชิงคุณภาพ นอกจากนี้การเสริมพลังเป็นแนวคิดที่มีคำอธิบายในลักษณะปลายเปิด (Open-Ended
Construct) ทำให้ข้อเท็จจริงและกฎต่างๆ ของแนวคิดดังกล่าวมีการเปลี่ยนแปลงได้และขึ้นอยู่กับสภาพเงื่อนไข
ที่ทำการวัด เนื่องจากมิติของการเสริมพลังมี 3 ระดับคือ ระดับบุคคล องค์กร และชุมชน ดังน ั้นตัวแปรท ี่สามารถใช้
ในก ารวัดจึงม ีได้หลากหลายขึ้นอ ยู่กับวัตถุประสงค์ข องก ารประเมิน ดังนี้
ระดับบุคคล เช่น ความเชื่อในความสามารถแห่งตน (Self-Efficacy) การรับรู้ความสามารถในการควบคุม
ปัญหาข องชุมชน (Perceived Control on Community Problem) พฤติกรรมก ารป ้องกัน (Preventive Behavior)
พฤติกรรมการม ีส่วนร ่วม (Participative Behavior) เป็นต้น
ระดับองค์กร : เช่น การมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ (Participative Decision-Making) รูปแบบของ
วัฒนธรรมองค์กรและการจัดการองค์กร (Organizational Culture and Management Style) การสนับสนุน
ทางส ังคม (Social Support) การขยายหรือเพิ่มจ ำนวนสมาชิกกลุ่ม (Increasing of Memberships) เป็นต้น
ระดับช ุมชน : เช่น เครือข ่ายช ุมชน (Community Network) แผนแ ละกิจกรรมของช ุมชน (Community
Plans and Actions) การระดมทรัพยากร (Resources Mobilization) ความยั่งยืนของโครงการในชุมชน
(Sustainable of The Project) ภาวะส ุขภาพที่ด ีข ึ้นของชุมชน (Health Outcomes) เป็นต้น
ลขิ สิทธข์ิ องมหาวิทยาลัยสโุ ขทยั ธรรมาธิราช
