Page 210 - สังคมโลก
P. 210
8-16 สังคมโลก
พัฒนาการของการร่วมกลุ่มเป็นองค์การระหว่างประเทศไม่ได้มีเฉพาะในระดับสากลเท่านั้น หากแต่ยังมี
พัฒนาการของการรวมกลุ่มในระดับภูมิภาคอีกด้วย แนวความคิดภูมิภาคนิยม (Regionalism) เน้นองค์ประกอบ
ของส ภาพท ี่ต ั้งท างภ ูมิศาสตร์ของป ระเทศที่อ ยู่ในภูมิภาคเดียวกัน26 เน้นภ ารกิจทางด้านการเมืองและการทหาร ตาม
หลักแล้วควรจะต้องมีการรวมตัวกันอย่างเหนียวแน่นมั่นคง โดยพร้อมที่จะปกป้องคุ้มครองตัวเองได้เป็นอย่างดี
และเต็มใจที่จะมีส่วนร่วมในการรับภาระและความรับผิดชอบร่วมกัน27 ความคิดดังกล่าวนี้มีส่วนผลักดันให้เกิด
ปฏิญญา อนุสัญญา ข้อต กลง และอ งค์การร ะหว่างประเทศร ะดับภ ูมิภาคต ่างๆ ขึ้น ส่วนใหญ่อ งค์การร ะหว่างป ระเทศ
ระดับภูมิภาค
อันที่จริงแล้วก ารจ ัดต ั้งองค์การร ะหว่างป ระเทศระดับภ ูมิภาค (Regional Organisation) ได้ถ ือกำเนิดก่อน
การจ ัดต ั้งอ งค์การร ะหว่างป ระเทศร ะดับส ากล เนื่องจากก ารร วมก ลุ่มม ีข นาดเล็กก ว่าอ งค์การร ะหว่างป ระเทศในร ะดับ
สากล ดังน ั้น ในก ารต ัดสินใจจ ะม ีค วามค ล่องต ัวแ ละย ืดหยุ่นม ากกว่า โดยเฉพาะอ ย่างย ิ่งในเรื่องก ารร ักษาค วามม ั่นคง
และสันติภาพซึ่งต้องอาศัยความรวดเร็วในการตัดสินใจและแก้ไขปัญหา องค์การระหว่างประเทศระดับภูมิภาคที่
เก่าแก่ที่สุดองค์การหนึ่งของโลกคือองค์การนานารัฐอเมริกันซึ่งถือเป็นองค์การป้องกันภูมิภาคที่มีผลประโยชน์ทาง
ด ้านก ารท หารแ ละก ารเมือง แนวค วามค ิดข องก ารร วมก ลุ่มข ึ้นเป็นอ งค์การร ะหว่างป ระเทศในภ ูมิภาคน ีไ้ดแ้ พรก่ ระจาย
ออกไปทั่วทุกภูมิภาคในโลก เป็นปรากฏการณ์ของพัฒนาการขององค์การระหว่างประเทศที่ควบคู่ขนานกันไปทั้งใน
ระดับส ากลแ ละในร ะดับภ ูมิภาค ดังจ ะเห็นไดจ้ ากก ารท ีภ่ ูมิภาคต ่างๆ มอี งค์การร ะหว่างป ระเทศข องต นอ ยู่ เช่น สหภาพ
ยุโรป สมาคมป ระชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สหภาพแอฟริกา และสันนิบาตอาหรับ เป็นต้น
กิจกรรม 8.1.2
ในช่วงศตวรรษที่ 20 มีองค์การระหว่างประเทศระดับสากลองค์การอะไรและมีวัตถุประสงค์ด้านใด
บ้าง
แนวตอบกจิ กรรม 8.1.2
องค์การร ะหว่างประเทศในร ะดับสากลทส่ี ำคัญ 2 องค์การไดแ้ ก่ สนั นิบาตชาติ (League of Nations)
ในช ่วงห ลงั สงครามโลกครัง้ ท่ี 1 และสหประชาชาติ (United Nations) ในชว่ งห ลงั สงครามโลกค รัง้ ท ่ี 2 องค์การ
ระหวา่ งป ระเทศท งั้ 2 องคก์ ารป ระกอบไปด ว้ ยร ฐั ส มาชกิ จ ากท ว่ั โลก มขี อบเขตค วามร บั ผ ดิ ช อบท กี่ วา้ งข วางแ ละ
มีบทบาทที่ซับซ้อนมาก โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือรักษาสันติภาพและความมั่นคงระหว่างประเทศไปจนถึงการ
สง่ เสริมค วามร ่วมมือในด้านต่างๆ เช่น เศรษฐกจิ สงั คมและวฒั นธรรม
26 มีข้อโต้แย้งที่น่าสนใจคือประเทศสมาชิกขององค์การระหว่างประเทศระดับภูมิภาคจำเป็นหรือไม่ที่ต้องอยู่ในภูมิภาคเดียวกัน เช่น
องค์การสนธิสัญญาป้องกันแอตแลนติกเหนือหรือนาโต้ (NATO) ไม่ได้ยึดถือสมาชิกที่อยู่ในภูมิภาคเดียวกันเป็นเรื่องสำคัญ และองค์การนานา
รัฐอ เมริกัน (OAS) ก็ไม่ได้ม ีป ระเทศแคนาด าเป็นสมาชิกข ององค์การนี้ด้วย เป็นต้น
27 ศิโรตม์ ภาคส ุวรรณ ความส ัมพันธ์ระหว่างป ระเทศเบื้องต ้น คณะรัฐศาสตร์ สำนักพิมพ์ม หาวิทยาลัยรามคำแหง 2538 หน้า 222
ลขิ สิทธ์ิของมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทยั ธรรมาธิราช
