Page 213 - สังคมโลก
P. 213
องค์การร ะหว่างป ระเทศ 8-19
นานาชาตินิยม คือ การที่การทำงานขององค์การระหว่างประเทศดำเนินไปในลักษณะที่ยึดหลักให้ความ
ส ำคัญต่อรัฐแต่ละรัฐที่เข้ามาอยู่ร ่วมในองค์การ คล้ายๆ กับว ่าอ งค์การก็ค ือสมาคมของรัฐ (Association of States)
ที่รัฐเข้าม าร่วมด ้วยค วามเต็มใจ ยอมรับกฎข ้อบังคับต ่างๆ ที่ต นช่วยก ันก ำหนดขึ้นองค์การม ีหน้าที่ช่วยให้รัฐสามารถ
บรรลวุ ัตถุประสงคท์ ีม่ ุ่งห วัง30 รัฐส มาชิกย ึดม ั่นในอ ธิปไตยข องร ัฐต น บางค รั้งเรียกอ งค์การร ะหว่างป ระเทศในล ักษณะ
นีว้ ่าเป็นอ งค์การร ะหว่างร ัฐบาล (Intergovernmental organisation) ซึ่งจ ะไมท่ ำตัวม อี ิทธิพลเหนือก ารต ัดสินใจเหนือ
บรรดาร ัฐส มาชิก หรือพ ยายามให้ร ัฐส มาชิกสละอ ำนาจอธิปไตยบางส ่วนให้กับอ งค์การระหว่างป ระเทศ หรือเข้าไปท ำ
หนา้ ทบี่ างอ ยา่ งแ ทนร ฐั ส มาชกิ โดยทรี่ ฐั ส มาชกิ ไมใ่ หค้ วามย นิ ยอม ในท างต รงก นั ข า้ มอ งคก์ ารร ะหวา่ งป ระเทศในล กั ษณะ
นีจ้ ะท ำห น้าที่เป็นส ื่อก ลางเพื่อป ระสานง านใหบ้ รรดาร ัฐส มาชิกม าพ บปะเจรจาต กลงเพื่อแ ก้ไขป ัญหาต ่างๆ ร่วมก ัน และ
ประสานผ ลป ระโยชน์ข องอ งค์การแ ละร ัฐส มาชิกเพื่อน ำน โยบายแ ละข ้อต กลงไปส ูก่ ารป ฏิบัติ วิธดี ำเนินก ารข องอ งค์การ
มักจ ะใช้ว ิธีก ารโน้มน ้าวห รือใช้ก ารเจรจาเพื่อให้ร ัฐส มาชิกป ฏิบัติต ามข ้อต กลงท ี่ได้ต กลงก ันไว้ โดยอ งค์การไม่มีอ ำนาจ
บังคับ สั่งก ารหรือล งโทษใดๆ ถ้าห ากรัฐสมาชิก นั้นๆ ไม่ปฏิบัติต าม อย่างไรก็ตาม องค์การระหว่างป ระเทศประเภทน ี้
ไม่สามารถดำเนินการไปได้อย่างราบรื่นมากนักเพราะมีขอบเขตที่จำกัดและขาดอำนาจบังคับเด็ดขาดเหนือรัฐสมาชิก
ดังนั้น องค์การลักษณะนี้จึงจำเป็นต้องมีอำนาจในการออกกฎระเบียบบางประการเพื่อให้องค์การดำรงอยู่และ
ดำเนินก ารต่อไปได้ เช่น สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันอ อกเฉียงใต้หรืออาเซียน (Association of Southeast
Asian Nations: ASEAN) เป็นต้น
เหนือชาตินิยม คือ องค์การระหว่างประเทศที่มีอำนาจอยู่เหนือบรรดารัฐสมาชิกต่างๆ ได้มากพอสมควร
องคก์ ารล กั ษณะน จี้ ะม คี วามเปน็ เอกเทศค อ่ นข า้ งม าก ไมอ่ ยภู่ ายใตก้ ารค วบคมุ ข องร ฐั แ ละม อี สิ ระในก ารด ำเนนิ น โยบาย
หรือก ิจกรรมก ารเมืองร ะหว่างป ระเทศ องค์ก าร ะหว่างป ระเทศเหนือช าตินิยมน ี้ม ีล ักษณะแ ละห น้าที่บ างป ระการค ล้าย
กับร ัฐบาลข องร ัฐต ่างๆ ซึ่งเหมือนก ับร ัฐบาลโลก31 องค์การร ะหว่างป ระเทศแ บบเหนือช าตินิยมจ ะม ีผ ู้แ ทนข องร ัฐต ่างๆ
ทำหน้าที่กำหนดนโยบายและบริหารองค์การโดยเป็นอิสระจากรัฐบาลของตน ร่วมถึงเป็นฝ่ายนิติบัญญัติเพื่อออก
กฎหมาย ระเบียบหรือมติเพื่อบังคับใช้กับบรรดารัฐสมาชิกโดยส่วนรวม ซึ่งกฎระเบียบต่างๆ มีบทลงโทษเหนือรัฐ
สมาชิกให้ปฏิบัติต ามองค์การร ะหว่างป ระเทศนั้นๆ ในปัจจุบัน องค์การระหว่างป ระเทศแ บบเหนือช าติที่เห็นได้ช ัดคือ
สหประชาชาติและสหภาพยุโรป (European Union)
3. องค์การร ะหว่างป ระเทศที่แ บ่งต ามจุดมุ่งห มาย แบ่งย ่อยออกเป็น 2 ลักษณะ คือ
องค์การระหว่างประเทศที่มีจุดมุ่งหมายท่ัวไป จะเน้นเรื่องสันติภาพและการแก้ไขปัญหาข้อพิพาทระหว่าง
ประเทศ เช่น สันนิบาตช าติ สหประชาชาติ และอ งค์การน านาร ัฐอ เมริกัน (Organization of American States: OAS)
ซึ่งส่วนใหญ่เป็นอ งค์การทางการเมือง
องค์การระหว่างประเทศที่มีจดุ มุ่งหมายเฉพาะด้าน เช่น องค์การเพื่อค วามร่วมม ือการพ ัฒนาท างเศรษฐกิจ
(Organisation for Economic Co-operation and Development: OECD) องค์การท างเทคนิคต่างๆ เช่น สหภาพ
โทรคมนาคมร ะหว่างประเทศ (International Telecommunication Union: ITU) องค์การก ารบ ินพลเรือนระหว่าง
ประเทศ (International Civil Aviation Organisation: ICAO) องค์การอ นามัยโลก (World Health Organisa-
tion: WHO) องค์การก ารค้าโลก (World Trade Organisation: WTO) องค์การสนธิส ัญญาแอตแลนติกเหนือหรือ
นาโต้ (North Atlantic Treaty Organisation: NATO) และอ งค์การก ารประชุมอิสลาม (Organisation of the
Islamic Conference: OIC) เป็นต้น
30 ธารทอง ทองสวัสดิ์ อ้างแล้ว หน้า 620
31 เพิ่งอ ้าง หน้า 621
ลขิ สทิ ธข์ิ องมหาวิทยาลัยสุโขทยั ธรรมาธิราช
