Page 253 - สังคมโลก
P. 253
ขบวนการเคลื่อนไหวภาคประชาสังคมในสังคมโลก 10-13
เรือ่ งท ่ี 10.1.2
ลกั ษณะสำคัญข องข บวนการเคลอ่ื นไหวภาคป ระชาส งั คม
แทร์โรว์ (Tarrow) กล่าวว ่า ลักษณะส ำคัญของขบวนการเคลื่อนไหวภ าคประชาส ังคมมีส ามป ระการ ดังนี้17
1. การรณรงค์ (Campaign) เป็นความพยายามของสาธารณชนที่จัดตั้งขึ้นและคงรักษาไว้เพื่อสร้างข้อ
เรียกร้องร่วมก ันต่อเป้าหมาย
2. ยุทธวิธี (Repertoire) คือ การนำเอาร ูปแบบต่างๆ ของก ารกระท ำท างการเมืองไปใช้อย่างผ สมผสาน ไม่ว่า
จะเปน็ การก อ่ ต ัง้ ส มาคมห รอื ก ลุม่ พ นั ธมติ รท จี่ ดุ ม ุง่ ห มายเฉพาะ การป ระชมุ ส าธารณะ การเดนิ ข บวน การช มุ นมุ ป ระทว้ ง
การล่าร ายชื่อ การปราศรัยในท ี่สาธารณะ การให้ข ่าวต่อสื่อมวลชนและก ารกระจ ายข ่าวสารผ ่านใบปลิวต ่างๆ
3. การแ สดงออก (WUNC Displays) เป็นการก ระทำร ่วมก ันข องผ ู้เข้าร ่วมในข บวนการเคลื่อนไหว ที่เรียกว่า
WUNC นั้นม ที ี่มาจ ากต ัวย ่อในภ าษาอ ังกฤษข องค ำว ่า W ความค ุ้มค ่า (Worthiness) U ความเป็นห นึ่งเดียวกัน (Unity)
N จำนวน (Numbers) และ C ขอ้ ผ กู มัด (Commitment) ซึง่ เปน็ แ นวคิดส ำคัญร ะหวา่ งผ ูเ้ คลือ่ นไหวแ ละป ระชาช นอ ืน่ ๆ
นอกจากนี้ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับลักษณะของขบวนการเคลื่อนไหวภาคประชาสังคม การกลาย
เป็นเมือง (Urbanization) ก็เป็นรากฐานสำคัญอีกประการหนึ่งในการก่อให้เกิดการเคลื่อนไหวภาคประชาสังคม
ขึ้น เนื่องจากเมื่อคนที่มีเป้าหมายใกล้เคียงสามารถพบเจอกัน มาอยู่รวมกันและจัดตั้งกลุ่มขึ้น ก็จะยิ่งช่วยให้การ
ปฏิสังสรรค์ทางส ังคมร ะหว่างค นเกิดขึ้นได้ง่ายย ิ่งขึ้น ดังจะเห็นได้จ ากการท ี่ขบวนการเคลื่อนไหวภาคประชาส ังคมใน
ยุคแ รกเริ่มเกิดข ึ้นในบ ริเวณเมือง เช่นเดียวกันก ับก ระบวนการกลายเป็นอ ุตสาหกรรม (Industrialization) ก็ก่อให้
เกิดก ารรวมกลุ่มกันข องแ รงงานในบริเวณพื้นที่เดียวกัน จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมในการเคลื่อนไหวภ าคป ระชาส ังคมใน
ยุคเริ่มแรกจ ึงมักจ ะเป็นเรื่องเกี่ยวกับค วามเป็นอ ยู่ทางเศรษฐกิจ ซึ่งเป็นเรื่องป ากท้องของชนชั้นกรรมาชีพ
ขบวนการเคลือ่ นไหวภ าคป ระชาส งั คม อืน่ ๆ อกี ห ลายอ ยา่ งเกดิ ข ึน้ ในม หาวทิ ยาลยั ซึง่ เปน็ ส ถาบนั ท กี่ ระบวนการ
ให้การศ ึกษาขนาดใหญ่นำพาผ ู้คนเข้ามาอยู่รวมกัน และด้วยค วามก้าวหน้าทางเทคโนโลยีการส ื่อสาร การสร้างสรรค์
และกิจกรรมต่างๆ ของขบวนการเคลื่อนไหวภาคประชาสังคมยิ่งเป็นไปได้ง่ายยิ่งขึ้น จากการโปรยใบปลิวในร้าน
กาแฟในช ่วงค ริสต์ศ ตวรรษท ี่ 18 ไปส ู่ก ารใช้ห นังสือพิมพ์แ ละอ ินเทอร์เน็ต เครื่องม ือท ั้งหมดเหล่าน ี้ก ลายม าเป็นป ัจจัย
สำคัญในการเติบโตของข บวนการเคลื่อนไหวภาคป ระชาส ังคม และท ้ายท ี่สุดก ็ค ือ การข ยายตัวข องป ระชาธิปไตยแ ละ
สิทธิทางการเมือง เช่น เสรีภาพในการพูด ยิ่งทำให้การสร้างสรรค์และการทำหน้าที่ของขบวนการเคลื่อนไหวภาค
ประชาส ังคมยิ่งเป็นไปได้โดยง่ายยิ่งข ึ้นใน
17 Tarrow, op.cit.
ลิขสิทธข์ิ องมหาวิทยาลยั สุโขทัยธรรมาธิราช
