Page 181 - การผลิตสัตว์
P. 181
การผลิตสัตว์ในระบบเกษตรอื่นๆ 12-9
ขับถ่ายลงในบ่อปลาก็ใช้เป็นอาหารปลา ส่วนสัตว์อื่นอาจจะสร้างโรงเรือนเลี้ยงสัตว์นอกบ่อปลาแล้วขนย้ายมูลสัตว์
ในป ริมาณและค วามถี่ที่เหมาะสมลงในบ่อป ลาเช่นเดียวกับการเลี้ยงไก่
2.2 การเลี้ยงสุกรร่วมกับการเลี้ยงจระเข้ ในฟาร์มเลี้ยงสุกรพันธุ์ที่ผลิตลูกสุกรขนาดใหญ่นิยมเลี้ยงจระเข้
ผสมผสานกับการเลี้ยงสุกร โดยปกติฟาร์มเลี้ยงสุกรพ่อแม่พันธุ์จะมีลูกสุกรที่ตายและคัดทิ้งไม่เหมาะที่จะเลี้ยงต่อ
ไปเป็นจ ำนวนมาก จระเข้จะได้ป ระโยชน์จ ากลูกสุกรท ี่ตายแ ละคัดท ิ้งเป็นอาหาร ฟาร์มเลี้ยงส ุกรก็จะมีร ายได้จากก าร
จำหน่ายจระเข้ การเลี้ยงจระเข้ในรูปแบบนี้ทำให้ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการซื้ออาหารจากภายนอกมาเลี้ยง จระเข้
เป็นส ัตว์ท ี่ม ีร าคาสูงจ ึงส ร้างร ายได้ให้แก่ฟาร์มเลี้ยงสุกรได้อย่างม าก
2.3 การเลี้ยงสัตว์ร่วมกับการผลิตไส้เดือนดิน ในปัจจุบันการเลี้ยงไส้เดือนดินเป็นอาชีพและรายได้เสริม
ได้รับความนิยมกันมาก วัสดุที่เลี้ยงไส้เดือนดินจำเป็นต้องใช้มูลสัตว์เป็นส่วนผสมจึงจะทำให้การผลิตไส้เดือนดิน
ได้รับผลดี ตัวไส้เดือนเป็นอาหารเสริมโปรตีนสำหรับเลี้ยงสัตว์ และใช้เป็นยาสมุนไพร มูลไส้เดือนนำใช้ปรับปรุง
บำรุงดินเพาะปลูกพืชได้ดี น้ำปัสสาวะจากไส้เดือนดินอุดมไปด้วยจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ช่วยในการปรับปรุงดินและ
ควบคุมกลิ่นได้ ปัจจุบันนิยมเลี้ยงไส้เดือนเป็นรายได้เสริมกันอย่างแพร่หลาย
จากที่ได้กล่าวถึงข้างต้นนี้เป็นตัวอย่างของการผลิตสัตว์ผสมผสานระหว่างสัตว์ชนิดต่างๆ ซึ่งให้ประโยชน์
เป็นรายได้เสริมการผลิตปศุสัตว์หลักได้เป็นอย่างดี ความเหมาะสมของรูปแบบฟาร์มเลี้ยงสัตว์ชนิดต่างๆ ผสม
ผสานกันที่จะใช้ดำเนินการในแต่ละฟาร์มแตกต่างกันไปตามความเหมาะสมของสภาพแวดล้อมและทรัพยากรของ
แต่ละฟาร์มที่แตกต่างกัน ตลอดทั้งจุดมุ่งหมายของเจ้าของฟาร์มด้วย อย่างไรก็ตาม พึงระมัดระวังสัตว์บางชนิด
อาจจะไม่เหมาะที่จะนำมาเลี้ยงร่วมกันได้ ตัวอย่างเช่น โคนม เป็นสัตว์ที่เลี้ยงเพื่อรีดเอาน้ำนมมาใช้บริโภคโดยตรง
น้ำนมเป็นอาหารที่มีอายุสั้น จุลินทรีย์เจริญได้อย่างรวดเร็วต้องมีการรักษาความสะอาดและป้องกันการปนเปื้อนต่อ
สิ่งอื่นอย่างเคร่งครัด ในส ภาพก ารเลี้ยงในโรงเรือน โคนมเป็นส ัตว์เลี้ยงท ี่มีข้อจำกัดในการเลี้ยงผ สมผสานก ับสัตว์อ ื่น
มากกว่าสัตว์ชนิดอื่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งการนำไปเลี้ยงร่วมกับการเลี้ยงสุกร อันเนื่องปัญหาเรื่องกลิ่นที่จะปนเปื้อน
ลงในน้ำนม ตลอดจนการสุขาภิบาลอื่นๆ ที่จะต้องทำให้น้ำนมที่รีดจากโคนมมีความสะอาดและไม่มีกลิ่นผิดปกติ
เป็นต้น รูปแบบอื่นๆ ของการผลิตสัตว์ผสมผสานระหว่างสัตว์ชนิดต่างๆ สามารถศึกษาได้ในฟาร์มเกษตรผสม
ผสานท ี่มีอ ยู่ทั่วไป
กจิ กรรม 12.1.2
การเลีย้ งไก่พ นื้ เมอื งผสมผ สานกบั การเลี้ยงโคนมในแ ปลงหญ้าม กี ารเกื้อกูลก นั อ ยา่ งไร
แนวตอบกิจกรรม 12.1.2
การเล้ียงไก่พื้นเมืองผสมผสานกับการเลี้ยงโคนมในแปลงหญ้ามีการเกื้อกูลกันคือ ไก่พื้นเมืองช่วยจิก
กินเห็บในแปลงหญ้า ช่วยทำให้โคนมปลอดจากการเจ็บป่วยจากไข้เห็บอันเนื่องจากการดูดเลือดและปล่อยเชื้อ
จากเห็บ
ลขิ สทิ ธ์ิของมหาวทิ ยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธริ าช
