Page 26 - ระบบสำนักงานอัตโนมัติและพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
P. 26
8-24 ระบบส ำนักงานอ ัตโนมัติแ ละพ าณิชย์อ ิเล็กทรอนิกส์
ยคุ ท่ี 3 พาณิชย์อ เิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ค.ศ. 1988-1990
พาณิชย์อ ิเล็กทรอนิกส์ (e-Commerce) นั้นเริ่มขึ้นบนโลกครั้งแรก ตั้งแต่ยุคที่ 1 แล้ว ตั้งแต่มีอ ินเทอร์เน็ต
แต่ย ังไม่ช ัดเจนม ากน ักจ นกระทั่งเริ่มม ีก ารใช้โดเมนม ากขึ้น จะเห็นว ่า ช่วงระยะเวลาข องยุคระยะท ี่ 2 ดอทคอม และ
ระยะที่ 3 พาณิชย์อ ิเล็กทรอนิกส์ จะม ีระยะเวลาส ั้นมาก เพราะเมื่อปี พ.ศ. 2531 ซึ่งได้ม ีการเริ่มใช้ระบบโอนเงินท าง
อิเล็กทรอนิกส์ห รืออ ีเอฟที (EFT: Electronic Fund Transfer) แต่ในขณะน ั้นมีเพียงบริษัทขนาดใหญ่แ ละสถาบัน
การเงินเท่านั้นที่ใช้งานระบบโอนเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ ต่อมาอีกไม่นานก็เกิดระบบการส่งเอกสารทางอิเล็กทรอนิกส์
หรืออีดีไอ (EDI: Electronic Data Interchange) ซึ่งสามารถช่วยขยายการส่งข้อมูลจากเดิมที่เป็นข้อมูลทาง
การเงินอย่างเดียว เป็นการส่งข้อมูลแบบอื่นเพิ่มขึ้น เช่น การส่งข้อมูลระหว่างส ถาบันการเงินกับผู้ผลิต หรือผู้ค้าส่ง
กับผ ู้ค้าปลีก เป็นต้น
ส่วนการตลาดดั้งเดิมนั้นได้เปลี่ยนรูปแบบเป็น “การตลาดอิเล็กทรอนิกส์” (e-Marketing ย่อมาจากคำว่า
Electronic Marketing) หมายถ ึง การดำเนินกิจกรรมทางการต ลาดโดยใช้เครื่องมืออิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ ที่ทันสมัย
และสะดวกต ่อการใช้ง านเข้ามาเป็นส ื่อก ลาง ไม่ว ่าจะเป็นค อมพิวเตอร์ โทรศัพท์ หรือพีดีเอ ที่ถูกเชื่อมโยงเข้าด้วยก ัน
ด้วยอินเทอร์เน็ต มาผสมผสานกับวิธีการทางการตลาด การดำเนินกิจกรรมทางการตลาดอย่างลงตัวกับลูกค้าหรือ
กลุ่มเป้าหมาย เพื่อบรรลุจุดมุ่งหมายขององค์กรอย่างแท้จริง ซึ่งการตลาดอิเล็กทรอนิกส์เป็นส่วนหนึ่งของกิจกรรม
พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
ยคุ ท่ี 4 เวลิ ด์ไวด์เวบ็ ค.ศ. 1991-2002
ช่วงย ุคท ี่ 3 พาณิชย์อ ิเล็กทรอนิกส์น ั้น การค ้าขายบ นอ ินเทอร์เน็ตย ังไม่ส ะดวกห ลายอ ย่าง การพ ัฒนาเว็บไซต์
ค่อนข ้างยุ่งยากในการแสดงผลข้อมูล ต่อมา ทิม เบอร์เนอร ์ส ลี (Tim Berners-Lee) แห่งศ ูนย์วิจัย CERN ได้คิดค ้น
ระบบไฮเปอร์เท็กซ์ (hypertext) ขึ้น สามารถเปิดด้วยเว็บเบราว์เซอร์ (web browser) ตัวแ รกม ีชื่อว่า WWW (World
Wide Web) แต่เว็บไซต์ได้ร ับความนิยมอย่างจ ริงจัง เมื่อศูนย์วิจัย NCSA ของมหาวิทยาลัยอ ิลลินอยส์เออร์แบน่า
แชมเปญจ์ สหรัฐอเมริกา ได้ค ิดโปรแกรม MOSAIC (โมเสค) โดย Marc Andreessen ซึ่งเป็นเว็บเบร าว์เซอร์ระบบ
กราฟิก หลังจากนั้นทีมงานที่ทำโมเสคก็ได้ออกไปเปิดบริษัทเน็ตสเคปยุคของอินเทอร์เน็ตมาถึงเมื่อประมาณ
ป ี พ.ศ. 2533 จำนวนผ ูใ้ ชอ้ ินเทอร์เนต็ ก เ็พิม่ ข ึน้ อ ย่างร วดเร็ว พาณชิ ยอ์ เิ ล็กทรอนิกสก์ ็ไดพ้ ฒั นาข ึ้น และน ั่นค ือจ ุดเริ่มต น้
ในก ารพ ัฒนาการวางแผนท รัพยากรในองค์กร (Enterprise Resource Planning: ERP)
ยคุ ท ่ี 5 ธรุ กิจอิเล็กทรอนิกส์ ค.ศ. 2003-2011
ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ (e-Business) คือ กลยุทธ์ทางธุรกิจซึ่งใช้เทคโนโลยีอินเทอร์เน็ตเพื่อเชื่อมโยง
องค์กรผู้ป้อนว ัตถุดิบ หุ้นส ่วนท างธ ุรกิจแ ละล ูกค้าอ ย่างเป็นร ะบบเปิด เพื่อย กป ระสิทธิผลของก ารบ ริหารธุรกิจในท ุกๆ
ขั้นตอนของโซ่คุณค่าให้สูงยิ่งขึ้นโดยอาศัยระบบสารสนเทศ ซึ่งจำเป็นต้องใช้ระบบที่สามารถทำการประมวลผล
แบบเรียลไทม์ โดยม ีก ารเชื่อมต ่อกับทุกองค์กรในโซ่ค ุณค่า
ในก ารเปลี่ยนแปลงอ งค์กรให้เป็นธ ุรกิจอ ิเล็กทรอนิกส์นั้น มีค วามจ ำเป็นต ้องพ ัฒนาเครือข ่ายร ะหว่างอ งค์กร
กับค ู่ค้าและล ูกค้าค วบคู่ก ับก ารปรับธุรกรรมท ั้งหมดภายในอ งค์กรให้เป็นร ะบบดิจิทัลด ้วย และเพื่อการน ี้เป็นท ี่ทราบ
กันดีว่า จำเป็นต้องสร้างฐานข้อมูลสารสนเทศอันเป็นหนึ่งเดียวขององค์กรทั้งหมด โดยการบูรณาการระบบบริหาร
สมัยใหม่ทั้งหลาย เช่น SCM (Supply Chain Management) CRM (Customer Relationship Management)
e-Commerce โดยม ี ERP เป็นศ ูนย์กลาง ดังน ั้น ปัจจุบันการมุ่งสู่ธุรกิจอ ิเล็กทรอนิกส์จึงเกิดแนวคิดใหม่ที่เรียกว่า
Extended ERP ซึ่งค ือ การบูร ณาการระบบง านต ่างๆ ของอ งค์กร โดยม ีร ะบบ ERP เป็นฐาน เพื่อให้ม ีความสามารถ
ต่างๆ ต่อยอ ดขึ้นไปจากระบบ ERP เดิม
ลขิ สิทธ์ิของมหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช
