Page 25 - ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 6
P. 25
การตัดสินใจและการสั่งการ 6-15
1) ทฤษฎีก ารต ัดสินใจโดยก ารค าดการณ์ (Predictive Decision Theories)
2) ทฤษฎีการต ัดสินใจโดยก ารบ รรยาย (Descriptive Decision Theories)
3) ทฤษฎีการตัดสินใจโดยม ีเงื่อนไข (Prescriptive Decision Theories)
2.1 ทฤษฎกี ารต ดั สนิ ใจโดยก ารค าดก ารณ์ มคี วามส นใจในพ ฤตกิ รรมท ผี่ ตู้ ดั สนิ จ ะใชใ้ นก ารต ดั สนิ ใจ
โดยพิจารณาสิ่งที่เชื่อว่า จะเป็นป ัจจัยและพลังท ี่ผ ู้ตัดสินใจจ ะใช้ในก ารต ัดสินใจ รวมทั้งความเสี่ยงที่อ าจจ ะ
เกิดข ึ้นภายใต้ส ถานการณ์หนึ่งสถานการณ์ใด
2.2 ทฤษฎีการต ัดสินใจโดยการบรรยาย ทฤษฎีนี้พ ยายามจะบ รรยายค วามเชื่อของน ักทฤษฎีเกี่ยว
กับวิธีการที่ใช้ในการตัดสินใจ นักทฤษฎีอาจวิเคราะห์การตัดสินใจทางธุรกิจ แล้วสรุปว่า นักธุรกิจหญิง
ค นห นึง่ ค ดิ จ ะผ ลติ ส นิ คา้ ใหม่ กรณนี เี้ ธอจ ะต อ้ งป ระมาณค า่ ใชจ้ า่ ยในก ารผ ลติ แ ละก ารจ ดั จ �ำ หนา่ ย เปรยี บเทยี บ
กับผ ลต อบแทนที่จ ะได้รับภ ายใต้สภาพความเสี่ยงและความเป็นไปได้ต ่างๆ จากการเปรียบเทียบก็จะได้ทาง
เลือกเพื่อการต ัดสินใจภ ายใต้ส ถานการณ์ต ่างๆ แล้วตัดสินใจเลือกท างเลือกท ี่ดีที่สุดในทรรศนะของเธอ
2.3 ทฤษฎีการตัดสินใจโดยมีเงื่อนไข ทฤษฎีเสนอแนะความสัมพันธ์และกระบวนการที่นักทฤษฎี
เชื่อว ่า ควรจ ะน ำ�มาพ ิจารณาแ ละน ำ�มาใชอ้ ันจ ะท ำ�ใหก้ ารต ัดสินใจม คี ุณภาพส ูงแ ละม เีหตุผล นักท ฤษฎมี คี วาม
เชื่อว่า ทฤษฎีจะให้ผลที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลแก่องค์การมากกว่า ตัวอย่างของการตัดสินใจตาม
ทฤษฎีน ี้จ ะเห็นไดจ้ าก การท ี่ ฮอย และม สิ เกล (Hoy and Miskel) ได้ประยุกต์ร ูปแ บบข องก ารต ัดสินใจแ บบ
พงึ พ อใจ (satisfied model) ของไซม อนม าเป็นกร ะบ วนก าร 5 ขั้นต อนต ามท ฤษฎกี ารต ัดสินใจแ บบม เี งือ่ นไข
โดยท ั้งฮ อยและม ิสเกล คาดหวังว ่า การต ัดสินใจทางการศึกษาจะให้ผลด ียิ่งขึ้น (Hoy and Miskel, 1991)
3. ทฤษฎกี ารต ดั สินใจท ี่แ บง่ ต ามก ลุ่มนักทฤษฎี
อึ้งซ ัน และเบราส ไตน์ (Ungson and Braustein, 1982 อ้างใน James E. Heald, 1991: 345) ได้
เสนอร ายงานก ารประชุมเรื่องการตัดสินใจ ซึ่งในรายงานฉ บับนี้ได้แบ่งทฤษฎีก ารตัดสินใจออกเป็น 2 กลุ่ม
คือกลุ่มที่เน้นเรื่องการตัดสินใจของแต่ละคน และกลุ่มที่เน้นเรื่องการตัดสินใจขององค์การ ขณะเดียวกัน
เจมส์ อี. ฮีล ด์ ก็ได้เสนอกลุ่มข องนักท ฤษฎีก ลุ่มท ี่ส าม ซึ่งม ีพื้นฐ านท างด้านจิตวิทยา นักทฤษฎีกลุ่มน ี้สนใจ
การต ัดสินใจเชิงพฤติกรรมศาสตร์
3.1 ทฤษฎีการตัดสินใจที่เน้นเรื่องการตัดสินใจของแต่ละคน เกี่ยวกับการตัดสินใจของแต่ละคน
และการยอมรับความสำ�คัญในเรื่องกระบวนการตัดสินใจ มีผลทำ�ให้เกิดการวิจัยทดลองที่ออกแบบเพื่อ
อ้างอิงกฎระเบียบบางอย่าง รวมทั้งการจัดกระทำ�ข้อมูลที่ได้มาด้วยการวิจัย แนวการวิจัยดังกล่าวมักสนใจ
ศึกษาเกี่ยวกับค วามชอบ (preference) ความน่าจะเป็น (probabilities) และข้อมูลข่าวสาร (information)
(Ungson and Braustein, 1982: 1407)
3.2 ทฤษฎกี ารต ัดสินใจท ีเ่น้นก ารต ัดสินใจข องอ งค์การ นักท ฤษฎกี ลุ่มน ีม้ คี วามค ิดว ่าอ งค์การต ่างๆ
มีบ รรยากาศเฉพาะข องต นเอง บรรยากาศด ังก ล่าวน ี้ มีอ ิทธิพลต ่อพ ฤติกรรมอ งค์การ (ศึกษาเพิ่มเติมได้จ าก
เอกสารก ารส อนช ุดว ิชาน ีห้ น่วยท ี่ 3 ทฤษฎรี ะบบ) การต ัดสินใจต ามแ นวคิดข องน ักท ฤษฎกี ลุ่มน ี้ มักจ ะก ระทำ�
ในร ูปข องอ งค์ค ณะบุคคล
