Page 41 - ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 6
P. 41
การตัดสินใจและการสั่งการ 6-31
1.3 ข้อวิจารณ์ รูปแ บบก ารต ัดสินใจแบบคลาสสิกนี้ค ่อนข ้างจะเป็นอ ุดมคติท ี่เน้นค วามเป็นเหตุผล
ตามห ลักเกณฑ์เป็นประการส ำ�คัญ ซึ่งไม่มีก ารต ัดสินใจใดที่จ ะหาข ้อมูลท ี่เกี่ยวข้องได้ท ั้งหมด ขณะเดียวกัน
การไดท้ างเลอื กท ่เี หมาะสม และผ ลท ่ีไดร้ บั จากทางเลอื กนน้ั กเ็ ปน็ ส่ิงที่เป็นไปไมไ่ ด้ ยงิ่ ไปกว่าน ั้นก ารต ัดสนิ ใจ
รูปแ บบน ี้ย ังย ึดห ลักค วามส ามารถท างส ติป ัญญา ความม ีเหตุผลและค วามร ู้ ซึ่งก ารต ัดสินใจโดยท ั่วไปม ักจ ะ
ไม่มีสิ่งเหล่าน ี้ ดังนั้น รูปแ บบก ารต ัดสินใจแ บบคลาสส ิก จึงไม่เป็นประโยชน์ต ่อผู้ที่จ ะน ำ�ไปปฏิบัติ
2. ตัวแ บบก ารตัดสินใจโดยอ าศยั พ ้นื ฐ านท างก ฎหมาย
2.1 กำ�เนิดข องต ัวแ บบ ตัวแ บบก ารต ัดสินใจโดยอ าศัยพ ื้นฐานท างก ฎหมาย (Legal Approach to
Decision Making) เป็นแ นวทางพิจารณาตัดสินใจท างการบ ริหารท ี่พ ยายามใช้ว ิธีก ารทางกฎหมาย เพื่อให้
แต่ละค นห รือก ลุ่มค นต ลอดจ นอ งค์การเกิดค วามม ั่นใจว ่า ได้ป ฏิบัติไปด ้วยค วามช อบธ รรม และไม่มีส ่วนใด
ที่ก ่อให้เกิดผ ลในท างไม่ดีแ ก่ต นภ ายหลัง
2.2 ความเชื่อพื้นฐาน แนวทางตัดสินใจตามกระบวนนี้มีความเชื่อว่า โดยวิธีการทางกฎหมาย
ที่สอดคล้องกับนโยบายของรัฐ จะส่งผลทำ�ให้สามารถกำ�หนดหลักการที่สอดคล้องกับผลประโยชน์ของ
ประชาชน (public interest)
2.3 ลักษณะสำ�คัญ และกระบวนการตัดสินใจ การพิจารณาตัดสินใจโดยอาศัยแนวกฎหมาย กฎ
ระเบียบข้อบังคับเป็นพื้นฐาน เป็นตัวแบบการตัดสินใจแบบเพิ่มขึ้นที่มีลักษณะพิเศษ โดยผู้ตัดสินใจจะ
พิจารณาแ ละใช้แ นวทางต ลอดจ นกฎระเบียบที่กำ�หนดไว้เพื่อท ี่จ ะร ะบุ
1) ข้อเท็จจริงเกี่ยวก ับสถานการณ์
2) ผลป ระโยชน์ข องกล ุ่มตรงข้ามหรือผู้ถ ูกก ล่าวห า
3) ดุลระหว่างผลประโยชน์ดังกล่าวกับข้อเท็จจริงและผลประโยชน์ของทางราชการหรือ
องค์การ กับข้อก ำ�หนดในกฎหมายก ฎร ะเบียบข ้อบังคับต ่างๆ
การพิจารณาโดยแนวทางกฎหมาย เป็นวิธีการสำ�คัญในการตัดสินใจทางการบริหารในเรื่องเกี่ยว
กับนโยบาย กฎ ระเบียบข้อบังคับ การบริหารบุคลากร การจัดหรือยุติการให้สวัสดิการและผลประโยชน์
ตอบแทนต่างๆ แก่บุคลากร
2.4 วิธีก ารต ัดสินใจ แนวทางการตัดสินใจโดยอาศัยพื้นฐานทางก ฎหมายอ าจจ ำ�แนกออกได้เป็น 2
แนวทางค ือ แนวทางการตัดสินใจทางก ฎหมายท ี่ค ำ�นึงถึงอนาคต (prospective) และแ นวทางก ารต ัดสินใจ
ทางกฎหมายที่คำ�นึงถ ึงอดีต (retrospective) (Rosen bloom 1989: 305)
1) แนวทางทางกฎหมายที่คำ�นึงถึงอนาคต เป็นวิธีที่ครอบคลุมการวางและปรับเปลี่ยน กฎ
ระเบียบ และข ้อบ ังคับเกี่ยวก ับการดำ�เนินงานขององค์การ การด ำ�เนินก ารต ามวิธีก ารน ี้ ผู้บริหารจ ะพิจารณา
ข้อเสนอของบ ุคลากรห รือผู้ใช้บริการ หรือบ ุคคลที่เกี่ยวข้อง และก ารพิจารณาข ้อม ูลอ ื่นๆ ที่เกี่ยวก ับเรื่องท ี่
ตัดสินใจ รวมทั้งข้อกำ�หนดในกฎหมายระเบียบข้อบังคับต่างๆ หากเป็นการพิจารณาเรื่องที่มีความสำ�คัญ
มากและมีผลเกี่ยวพันกับผลประโยชน์ส่วนรวมของประชาชนหรือสังคม ก็จะมีการแต่งตั้งคณะทำ�งานหรือ
คณะกรรมการขึ้นพิจารณา ซึ่งอาจจะเปิดโอกาสรับฟังความคิดเห็นของผู้เสนอความคิดเปลี่ยนแปลงหรือ
