Page 70 - ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 2
P. 70
2-60 ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา
โรงเรียนเป็นองค์การประเภทหนึ่ง เช่นเดียวกับเขตพื้นที่การศึกษา ทฤษฎีนี้จึงเอื้อต่อการนำ�ไป
ประยุกต์เพื่อพัฒนาสถานศึกษาและเขตพื้นที่การศึกษาได้เช่นกัน
เร่อื งที่ 2.5.3 ขอ้ วจิ ารณ์
เราอาจพิจารณา 2 ทฤษฎีระบบ 4 ทั้งสองด้าน คือ ทางด้านข้อดีและข้อบกพร่องซึ่งทุกทฤษฎีก็มีจะ
มีด้านบวกและด้านลบอยู่เสมอ
ในด้านที่เป็นบวกก็คือว่า ทฤษฎีนี้มีความง่ายต่อความเข้าใจ เพราะเกี่ยวข้องกับกระบวนการบริหาร
เท่านั้น คือองค์ประกอบทั้ง 8 ประการล้วนเป็นกระบวนการบริหาร (administrative process) ถ้าทำ�
กระบวนการบริหารให้มีประสิทธิภาพ ระบบบริหารย่อมมีประสิทธิภาพ จึงไม่ยากที่จะเข้าใจระบบบริหารทั้ง
4 ระบบ ประการที่ 2 ก็คือ ความเป็นเชิงประจักษ์ (empirical) กล่าวคือ เครื่องมือวัดลักษณะบริหารของ
องค์การซึ่งมีกระทงคำ�ถาม 51 ข้อนั้น สามารถวัดได้และพิสูจน์ได้ว่า องค์การมีลักษณะการบริหารในระบบ
ใด ประการสุดท้ายก็คือ ทฤษฎีนี้ให้แนวคิดที่เป็นรูปธรรมมากในการพัฒนาองค์การ กล่าวคือ องค์การระบบ
4 เป็นองค์การที่มีประสิทธิภาพสูงสุด เป็นองค์การในอุดมคติ การขับเคลื่อนองค์การสู่ระบบ 4 จึงเป็นการ
พัฒนาองค์การตามอุดมคติ
ในดา้ นตรงกนั ขา้ ม ทฤษฎนี ีก้ ม็ ขี อ้ บกพรอ่ ง กลา่ วคอื องคป์ ระกอบของทฤษฎเี ปน็ กระบวนการลว้ นๆ
ไม่มีตัวป้อน (input) หรือผลผลิต (output) เลย นักทฤษฎีระบบย่อมจะทักท้วงว่าองค์ประกอบไม่สมบูรณ์
อีกประการหนึ่ง ทฤษฎีนี้ไม่ได้คำ�นึงถึงสภาพแวดล้อม (environment) เสมือนหนึ่งว่าสิ่งแวดล้อมหรือสภาพ
ภายนอกไม่มีอิทธิพลต่อระบบ พิจารณาตามแนวคิดนี้ก็จะเห็นข้อจำ�กัดของทฤษฎีนี้
หลงั จากศึกษาเนอื้ หาสาระตอนท่ี 2.5 แลว้ โปรดปฏิบตั กิ จิ กรรม 2.5
ในแนวการศกึ ษาหนว่ ยที่ 2 ตอนท่ี 2.5