Page 71 - ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 2
P. 71
ทฤษฎีระบบ 2-61
ตอนที่ 2.6
ทฤษฎีองคก์ ารการเรยี นรูข้ องเซงกี
โปรดอา่ นแผนการสอนประจำ�ตอนท่ี 2.6 แล้วจงึ ศึกษาเนื้อหาสาระ พร้อมปฏบิ ตั ิกิจกรรมในแต่ละตอน
หวั เรือ่ ง
เรื่องที่ 2.6.1 มโนมติพื้นฐานของทฤษฎีองค์การการเรียนรู้
เรื่องที่ 2.6.2 แนวทางในการประยุกต์ทฤษฎี
เรื่องที่ 2.6.3 ข้อวิจารณ์
แนวคดิ
1. สรรพสิ่งต่างๆ เป็นระบบที่มีความสลับซับซ้อน มีความเชื่อมโยงสัมพันธ์กัน ปัญหาในวัน
นี้มาจากการแก้ปัญหาเมื่อวานนี้ เหตุและผลใช่ว่าจะสัมพันธ์กันเป็นเส้นตรง ตัดช้างเป็น
สองส่วนไม่ทำ�ให้ได้ช้างสองตัว ข้อคิดเหล่านี้เป็นฐานคติสำ�คัญของทฤษฎีองค์การการ
เรียนรู้
2. ก ารคิดเชิงระบบ คือวินัยอย่างหนึ่งที่จะทำ�ให้เห็นโครงสร้างซึ่งเป็นพื้นฐานสำ�คัญของ
สถานการณ์ที่สลับซับซ้อน และทำ�ให้เห็นคานงัดความเปลี่ยนแปลงที่มีประสิทธิภาพสูง
จากที่มีประสิทธิภาพตํ่า
3. ผลย้อนกลับของระบบมีทั้งประเภทเสริมแรง ประเภทสมดุลและมีความล่าช้า
4. แ ม่แบบของระบบมีหลายประเภท เช่น แบบขีดจำ�กัดการเติบโต แบบโยกประเด็นปัญหา
และแบบเติบโตแต่ลงทุนไม่เพียงพอ เป็นต้น
5. วินัยแต่ละข้อจำ�แนกโครงสร้างได้เป็น 3 ระดับ คือ (1) ระดับแก่นสาระ (2) ระดับหลัก
การ และ (3) ระดับปฏิบัติ
6. องค์การการเรียนรู้ประกอบด้วยวินัย 5 ประการ ได้แก่ (1) ความเป็นเลิศส่วนบุคคล (2)
วิสัยทัศน์ร่วม (3) รูปแบบมุมมอง (4) การเรียนรู้เป็นทีม และ (5) การคิดเชิงระบบโดย
วินัย ข้อที่ 5 มีความสำ�คัญมากที่สุด
7. ท ฤษฎอี งคก์ ารการเรยี นรูอ้ าจน�ำ ไปประยุกตใ์ ชใ้ นการพัฒนาการเรยี นการสอน การพฒั นา
โรงเรียนให้เป็นองค์การแห่งการเรียนรู้และการวิจัย
8. ทฤษฎีองค์การการเรียนรู้ของเซงกีทำ�ให้มองเห็นความซับซ้อนของโรงเรียนและระบบการ
เรียนรู้ เป็นทฤษฎีที่เน้นคนมากกว่าโครงสร้างขององค์การ ทำ�ให้องค์การเป็นองค์การ
ประเภทบริหารตนเอง จึงเป็นที่สนใจและมีการอ้างอิงอย่างกว้างขวาง ข้อวิจารณ์อีกด้าน
หนึ่งก็คือ มีลักษณะเป็นนามธรรมนำ�ไปปฏิบัติได้อยาก
