Page 77 - การวิจัยการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 11
P. 77
การวิเคราะห์แ ละก ารแปลผ ลข ้อมูล 11-67
ตัวอย่างเช่น นักวิจัยซึ่งเป็นพนักงานของธนาคาร ธนชาติ จำ�กัด (มหาชน) ต้องการท ราบว่าลูกค้า
ที่ตัดสินใจเลือกใช้บริการของธนาคาร ธนชาติ จำ�กัด (มหาชน) เนื่องจากปัจจัยใดบ้าง จึงดำ�เนินการสร้าง
แบบสอบถามที่มีลักษณะเป็นมาตรประมาณค่า 5 ระดับ ประเด็นคำ�ถามประกอบด้วยคุณลักษณะต่าง ๆ
ของธ นช าติ จำ�กัด (มหาชน) ที่ค าดว ่าจะเป็นป ัจจัยที่ท ำ�ให้ล ูกค้าตัดสินใจเลือกใช้บ ริการของธ นาคาร ธนช าติ
จำ�กัด (มหาชน) จำ�นวน 33 ข้อค ำ�ถาม แล้วน ำ�แบบสอบถามท ี่ผ ่านก ารต รวจส อบค ุณภาพแ ล้วไปเก็บข ้อมูลก ับ
ลูกค้าของธ นาคารธ นช าติ จำ�กัด (มหาชน) 5 สาขา สาขาล ะ 80 คน รวม 400 คน แล้วนำ�ข้อมูลที่ได้ม าว ิเคราะห์
องคป์ ระกอบเชงิ ส �ำ รวจด ว้ ยโปรแกรม SPSS ไดป้ จั จยั ท ที่ �ำ ใหล้ กู คา้ ต ดั สนิ ใจเลอื กใชบ้ รกิ ารข องธ นาคารธนช าติ
จำ�กัด (มหาชน) จำ�นวน 7 ปัจจัยได้แก่ (1) คุณภาพการบริการของธนาคาร (2) ระบบสินเชื่อที่ดี (3) การ
ประชาสัมพันธ์และภาพลักษณ์ที่ดี (4) บริการพิเศษ สถานที่ และอัตราผลตอบแทน (5) ความสะดวกและ
ความน ่าเชื่อถ ือ (6) อัตราค ่าธรรมเนียมต ํ่า และ (7) บุคลากรให้บริการด ี (หนึ่งฤ ทัย รักเที่ยง. 2552)
ขั้นต อนก ารว ิเคราะห์อ งค์ประกอบเชิงส ำ�รวจ
1. เก็บข้อมูลและสร้างเมตริกสหสัมพันธ์ เพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรที่นำ�มาวิเคระห์
องค์ประกอบ
2. การส กัดอ งคป์ ระกอบ คอื ก ารค น้ หาจ �ำ นวนอ งคป์ ระกอบท ีม่ คี วามส ามารถเพยี งพ อในก ารอ ธบิ าย
ความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรเหล่านั้น กฎที่ดีที่นิยมใช้สำ�หรับการกำ�หนดจำ�นวนองค์ประกอบคือ “Eigen-
value > 1”
3. เลือกวิธีการหมุนแกน เป็นการทำ�ให้ตัวแปรบางตัวที่เดิมเป็นสมาชิกหลายองค์ประกอบกลาย
เป็นส มาชิกของอ งค์ประกอบใดอ งค์ป ระกอบหนึ่งอ ย่างเด่นช ัด เรียกว่า simple structure ซึ่งมีอยู่ 2 วิธีค ือ
วิธีก ารหมุนแกนแบบม ุมฉาก และก ารห มุนแ กนแบบมุมแหลม
4. เลือกค่า loading เพื่อระบุว่าตัวแปรใดควรจะอยู่ในองค์ประกอบใด โดยพิจารณาจากค่า
Loading ของต ัวแปรต่าง ๆ ว่าม ีค ่าม ากท ี่สุดอ ยู่ท ี่อ งค์ป ระกอบใด ก็จ ัดให้อยู่ในอ งค์ประกอบนั้น แต่มีข ้อแม้
ว่าค ่า Loading ควรจ ะมีค่าต ั้งแต่ .3 ขึ้นไป (เมื่อกลุ่มต ัวอย่างตั้งแต่ 350) (Hair & others. 2010: 117)
5. ตั้งชื่ออ งค์ประกอบที่วิเคราะห์ได้ ซึ่งมีกฎในการตั้งชื่อ คือ สั้น อาจต ั้งช ื่อเพียง 1-2 คำ� มีค วาม
หมายส อดคลอ้ งก บั โครงสรา้ งข องอ งคป์ ระกอบ กลา่ วค อื น กั ว จิ ยั อ าจต ัง้ ช ือ่ ต ามค วามค ล้ายคลึงก นั ข องต วั แปร
ที่อยู่ในองค์ป ระกอบ หรือต ามโครงสร้างของท ฤษฎีที่ผ ู้วิจัยได้ศ ึกษาม า
ความเขา้ ใจค ลาดเคลอื่ นในการว เิ คราะหอ์ งค์ประกอบเชิงส�ำ รวจ (Muijs. 2011: 223)
1. ในการวิเคราะห์อ งค์ประกอบ จำ�นวนอ งค์ป ระกอบต ัดสินจากจำ�นวนองค์ประกอบท ี่ม ีค ่าไอเกน
(eigenvalues) มากกว่า 1 ใช่ห รือไม่
ตอบ ไม่จำ�เป็น นักวิจัยสามารถใช้เกณฑ์อื่นในการตัดสินจำ�นวนองค์ประกอบ เช่น พิจารณาจาก
scree plot จำ�นวนองค์ป ระกอบเชิงท ฤษฎี หรือพ ิจารณาตามค วามเหมาะส มของข้อมูล
2. จำ�นวนองค์ป ระกอบที่โปรแกรม SPSS ให้คือส ิ่งที่เราต ้องใช้ เพราะถูกต ้องห รือไม่
ตอบ ไม่จำ�เป็น จำ�นวนองค์ประกอบสำ�คัญที่ได้จากการวิเคราะห์อาจจะแปลความหมายได้หรือ
แปลความหมายไม่ได้ก็ได้ ถ้าแปลความหมายไม่ได้นักวิจัยก็ไม่จำ�เป็นต้องรับองค์ประกอบที่ได้จากผลการ
วิเคราะห์นั้น