Page 23 - การวิจัยและสถิติทางการศึกษา หน่วยที่ 4

การออกแบบการวิจัย 4-13

หลักการสำ�คญั อ่ืนๆ ที่ควรค�ำ นงึ ในการออกแบบการวจิ ัย

1. ความคลาดเคลื่อนในการทดสอบสมมติฐาน และอำ�นาจของการทดสอบ ในการทดสอบทาง
สถิติจะมีความคลาดเคลื่อนเกิดขึ้นจากการทดสอบสมมติฐาน 2 ประเภท คือ ความคลาดเคลื่อนประเภท
ที่ I (Type I error) และความคลาดเคลื่อนประเภทที่ II (Type II error) ความคลาดเคลื่อนประเภทที่ I
หรือ α เกิดเมื่อผู้วิจัยปฏิเสธสมมติฐานศูนย์ (null hypothesis, H0) ทั้งที่สมมติฐานศูนย์ถูกต้อง นักวิจัย
นิยมกำ�หนดระดับของความคลาดเลื่อนประเภทที่ I เป็น α = 0.01 หรือ α = 0.05 ส่วนความคลาดเคลื่อน
ประเภทที่ II หรือ β เกิดขึ้นเมื่อผู้วิจัยยอมรับสมมติฐานศูนย์ ทั้งที่สมมติฐานศูนย์ไม่ถูกต้อง ซึ่งสรุปได้ใน
ตารางที่ 4.1

ตารางที่ 4.1 ความคลาดเคลือ่ นในการทดสอบสมมติฐาน

การตดั สินใจ ความจรงิ

ปฏิเสธ H0, ยอมรับ H1 H0 ถูก, H1 ผิด H0 ผิด, H1 ถกู
ยอมรับ H0, ปฏิเสธ H1 Type I error ตัดสินใจถูกต้อง

ตัดสินใจถูกต้อง Type II error

ถกู ตอ้ ง เปแน็ตกถ่ าา้ รนตกั ดั วสจิ นิยั ใยจอทมีถ่ รกูบั ตสอ้มงมทตัง้ ฐิสาอนงกHร0ณเมี ใือ่นสทมามงสตถฐิ ติ านิ เรHาส0าถมกู าตรถอ้ คง�ำ หนรวอื ณปวฏา่ เิ โสอธกสามสตทฐิีน่ ากั นวจิHยั 0จเะมตือ่ ดั Hส0นิ ไใมจ่
ได้ถูกต้องมีมากน้อยเพียงใด ดัชนีนี้เรียกว่า อำ�นาจของการทดสอบสมมติฐาน (power) ซึ่งหมายถึง ความ
น่าจะเป็นในการปฏิเสธสมมติฐานศูนย์ เมื่อสมมติฐานทางเลือก (alternative hypothesis) ถูกต้อง หรือ
อาจพูดได้ว่า อำ�นาจของการทดสอบสมมติฐานคือ ความน่าจะเป็นในการตัดสินใจได้ถูกต้อง เมื่อสมมติฐาน
ศูนย์ไม่ถูกต้อง อำ�นาจของการทดสอบสมมติฐานคำ�นวณมาจาก 1 — β

การอธิบายความหมายของอำ�นาจของการทดสอบสมมติฐานอยู่ในตัวอย่างในภาพที่ 4.2 ที่มีการ
แจกแจงของค่าคะแนนเมื่อสมมติฐานศูนย์ถูกต้อง (μ = 0) และการแจกแจงของค่าคะแนนเมื่อสมมติฐาน
ทางเลือกถูกต้อง (μ > 0 ) เมื่อ แสดงความคลาดเคลื่อนประเภทที่ I หรือระดับนัยสำ�คัญ (α) ส่วน

แสดงความคลาดเคลื่อนประเภทที่ II หรือ β และ แสดงอำ�นาจของการทดสอบ ซึ่งตามแผนภาพนี้
ค�ำ นวณจาก 1 — β ณ ต�ำ แหนง่ ของคา่ วกิ ฤต (critical value) บนแกนของคา่ คะแนน จะเหน็ วา่ ถา้ การกระจาย
ของค่าคะแนนห่างกันมากเท่าไร อำ�นาจของการทดสอบก็จะมากขึ้นด้วย ถ้ากำ�หนด α ให้น้อยลง เช่น จาก
α =.05 เป็น α =.01 ก็จะทำ�ให้อำ�นาจของการทดสอบลดลง เพราะความคลาดเคลื่อนประเภทที่ II จะสูงขึ้น