Page 90 - การวิจัยและสถิติทางการศึกษา หน่วยที่ 4

4-80 การวิจัยและสถิติทางการศึกษา

6.3 การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยวิธีการเชิงคุณภาพ ซึ่งต้องเปลี่ยนข้อมูลเชิงปริมาณ
ให้อยู่ในรูปของข้อมูลเชิงคุณภาพ เช่น การจัดประเภทข้อมูล หรือการแบ่งข้อมูลออกเป็นกลุ่มๆ ตามค่าของ
ขอ้ มลู เชงิ ปรมิ าณ เชน่ การเปลีย่ นผลการตอบแบบสอบถามเกีย่ วกบั ความสนใจในศลิ ปะทีม่ คี �ำ ถามแบบมาตร
ประมาณค่า ตั้งแต่ 1 ถึง 5 แล้วเปลี่ยนคะแนนที่วัดเป็นระดับของความสนใจในศิลปะ เช่น ความสนใจระดับ
มาก ปานกลาง และน้อย

6.4 การใช้วิธีการสังเกตจัดกลุ่มคน หรือบริบทต่างๆ ที่กำ�ลังศึกษาออกเป็นประเภทๆ แล้ว
เปรียบเทียบประเภทต่างๆ ด้วยวิธีการเชิงปริมาณ Caracelli & Green (1993) เรียกวิธีการนี้ว่า topology
development ตัวอย่างเช่น การที่นักวิจัยสังเกตการสอนของครูแล้วบันทึกพฤติกรรมของครู และจำ�แนก
ครูออกเป็นกลุ่มที่จัดการเรียนการสอนได้ดี และกลุ่มที่จัดการเรียนการสอนไม่ดี จากนั้นให้ครูทั้งสองกลุ่ม
ตอบแบบสอบถามเกี่ยวกับความผูกพันต่ออาชีพครู เพื่อนำ�ผลการตอบแบบสอบถามมาเปรียบเทียบกันด้วย
วิธีการเชิงปริมาณ เช่น การเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยด้วยสถิติ t-test หรือการวิเคราะห์จำ�แนก (discriminant
analysis) เปน็ ตน้ โดยสถติ สิ �ำ หรบั การวเิ คราะหข์ อ้ มลู เชงิ ปรมิ าณทีเ่ ลอื กใชไ้ ดม้ อี กี มากมาย เชน่ การวเิ คราะห์
ความแปรปรวน (ANOVA) การวิเคราะห์การถดถอย (regression) การวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบหลาย
ตัวแปร (MANOVA) หรือโมเดลสมการโครงสร้าง (structural equation modeling) เป็นต้น การเลือกใช้
สถิติเชิงปริมาณเหล่านี้ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของการวิจัย การออกแบบการวิจัย และข้อมูลที่มี

6.5 การใช้การวิเคราะห์เนื้อหา (content analysis) เพื่อสร้างกลุ่มของคุณลักษณะของตัวแปร
ของบุคคล การจัดกลุ่มสถานการณ์ที่ศึกษา แล้วใช้การวิเคราะห์เชิงปริมาณยืนยันผลการวิเคราะห์เนื้อหา
ตัวอย่างเช่น การใช้การวิเคราะห์เนื้อหาจัดกลุ่มตัวแปร หรือสถานการณ์ต่างๆ ที่เหมือนกันไว้กลุ่มเดียวกัน
จากนั้นเก็บรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับกลุ่มของตัวแปรที่จัดกลุ่มไว้ แล้วใช้สถิติยืนยันว่าตัวแปรเหล่านั้นอยู่
กลุ่มเดียวกัน การวิเคราะห์ความตรงเชิงโครงสร้าง (construct validity) ด้วยการวิเคราะห์องค์ประกอบ
เชิงยืนยัน (confirmatory factor analysis) ก็จัดอยู่ภายใต้การวิเคราะห์ข้อมูลรูปแบบนี้ โดยขั้นตอนของ
การจัดกลุ่มตัวแปรที่กำ�หนดด้วยการวิเคราะห์เนื้อหานั้น เราเรียกว่า ขั้นการระบุองค์ประกอบ (construct
identification)

6.6 การใช้ผลการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณจัดกลุ่มคน หรือบริบทต่างๆ ที่กำ�ลังศึกษาออก
เป็นประเภทๆ แล้วทำ�การเปรียบเทียบกลุ่มต่างๆ ด้วยข้อมูลเชิงคุณภาพ ตัวอย่างเช่น การใช้การเคราะห์
ถดถอย (regression analysis) วิเคราะห์ปัจจัยที่สัมพันธ์กับคุณภาพโรงเรียน (y) แล้วใช้ regression
residual จัดกลุ่มประเภทของโรงเรียนออกเป็นกลุ่มที่มีคุณภาพ (regression residual มีค่าสูงและเป็น
บวก) และกลุ่มที่ยังมีคุณภาพไม่ดี (regression residual มีค่าตํ่าและเป็นลบ) หลังจากนั้นจึงเลือกโรงเรียน
ที่มีคุณภาพ และคุณภาพไม่ดีมาจำ�นวนหนึ่ง แล้วทำ�การศึกษาด้วยการวิจัยเชิงคุณภาพว่าโรงเรียนทั้งสอง
กลุ่มต่างกันในมิติอะไรบ้าง

6.7 การใช้การวิเคราะห์เชิงปริมาณจัดกลุ่มประเภทของตัวแปร หรือประเด็นที่ศึกษา แล้ว
ใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพยืนยันผลการวิเคราะห์การจัดกลุ่ม ตัวอย่างเช่น การใช้การวิเคราะห์
องค์ประกอบ (exploratory factor analysis) จัดกลุ่มตัวแปรเกี่ยวการจัดการเรียนการสอนของครูออกเป็น