Page 19 - นโยบาย การวางแผน และการพัฒนาคุณภาพการศึกษา หน่วยที่ 7
P. 19
การจัดทำแผนกลยุทธ์เพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา 7-9
2) แผนย ทุ ธวธิ ี (tactical plan) เป็นแ ผนซ ึ่งก ำหนดช ่วงร ะยะในก ารด ำเนินง านใหบ้ รรลผุ ลผ ลส ำเร็จ
ไว้สั้นกว่าแผนกลยุทธ์ และเป็นส่วนหนึ่งของแผนกลยุทธ์ โดยยุทธวิธีหรือกลวิธี (tactics) ที่กำหนดขึ้น
ต้องมุ่งสนับสนุนกลยุทธ์หลักขององค์การให้บรรลุผลสำเร็จ ลักษณะของกลวิธีที่นิยมใช้ในทางธุรกิจ
โดยท ั่วไป จำแนกได้เป็น 4 ลักษณะค ือ
(1) การเปดิ จ องล ่วงห นา้ (preemption) เป็นก ลวิธีท ี่ใช้ก ารเปิดโอกาสล ่วงห น้าแ ก่ล ูกค้าเพื่อให้
เข้าถึงบ ริการหรือผลิตภัณฑ์ก่อนคู่แ ข่งขันรายอื่นหรือก่อนกำหนดการที่ร ะบุไว้อย่างเป็นทางการ ซึ่งจ ะท ำให้
ลูกค้าพึงพอใจเนื่องจากได้รู้จักผลิตภัณฑ์หรือได้รับบริการก่อนและทำให้อำนาจในการแข่งขันหรือการทำ
กำไรส ูงขึ้น
(2) การยับย้ัง (deterrence) เป็นกลวิธีในการทำให้คู่แข่งขันรายอื่นไม่กล้าเข้ามาแข่งขันด้วย
อันเป็นภัยคุกคามไม่ให้ผู้อื่นทำตามด้วยการสร้างข้อจำกัด ทำให้คู่แข่งขันเห็นว่ามีกำไรน้อย ไม่อยากมา
แข่งขันด้วย
(3) การโจมตี (attack) เป็นกลวิธีต่อสู้โดยตรงกับคู่แข่งขันเพื่อรักษาสถานภาพของตัวเอง
ใหเ้ หนอื ก วา่ ค แู่ ขง่ ขนั ในเรือ่ งร าคา ภาพล กั ษณ์ การจ ดั จ ำหนา่ ย สรา้ งล กู คา้ และก ารข ยายส ว่ นต ลาด การโจมตี
มักจ ะเสียค ่าใช้จ ่ายส ูง และอ าจท ำให้ผู้ร ่วมแข่งขันทั้งหมดเสียห ายได้
(4) การตอบโต้ (response) เป็นกลยุทธ์ในการป้องกันตัว อาจทำได้หลายวิธีตั้งแต่การ
ต่อสู้โดยตรงกับคู่แข่งขันที่มาโจมตีก่อน การดำเนินวิธีการตามแบบคู่แข่งขันหรือเลียนแบบอย่างใกล้ชิด
การถอนตัวด้วยการหาวิธีการอื่นมาตอบโต้หรือซุ่มเงียบด้วยการหาวิธีไม่ให้คู่แข่งขันรู้ และรวมทั้งการเลิก
กิจการหรืออ อกจ ากตลาดก็ได้
3) แผนป ฏิบัติก าร (operational plan หรอื action plan) เป็นแ ผนซึ่งก ำหนดข ึ้นเพื่อรองรับก ลยุทธ์
หรือย ุทธวิธี โดยม ีร ายล ะเอียดเป็นแ ผนง าน โครงการห รือก ิจกรรมท ี่ต ้องด ำเนินก ารในร ะดับห น่วยห รือร ะดับ
บุคคลในอ งค์การแ ละมีร ะยะเวลาในก ารดำเนินงานส ั้นกว่าแ ผนยุทธวิธี
แผนก ลยุทธ์น อกจากจำแนกเป็น 3 ลักษณะด ังก ล่าวข ้างต ้นแ ล้ว ยังอ าจจ ำแนกต ามร ะดับก ารบ ริหาร
ได้อีกหลายลักษณะ ขึ้นอยู่กับขนาดขององค์การเป็นสำคัญ กล่าวคือ องค์การขนาดเล็กอาจจำแนกแผน
กลยุทธ์เป็น 3 ระดับ คือ แ ผนก ลยุทธ์ร ะดับอ งค์การ (ระดับน โยบาย) แผนก ลยุทธ์ส ำหรับห น่วยง านร ะดับร อง
(ระดับก ิจการ/ธุรกิจ) และแ ผนกลยุทธ์ระดับงานห รือระดับผ ู้ปฏิบัติ (ระดับหน้าที่/ปฏิบัติการ) ส่วนอ งค์การ
หรือบ ริษัทข นาดใหญ่แ ละใหญ่ม ากอ าจจ ำแนกแ ผนก ลยุทธเ์ป็น 4 หรือ 5 ระดับ แล้วแ ตก่ รณี คือ แผนก ลยุทธ์
ระดับอ งค์การ (บริษัท) แผนก ลยุทธร์ ะดับห น่วย (ธุรกิจ) แผนก ลยุทธร์ ะดับห น้าที่ แผนก ลยุทธร์ ะดับง าน และ
แผนก ลยุทธ์ระดับส ังคมตามลำดับ
