Page 22 - นโยบาย การวางแผน และการพัฒนาคุณภาพการศึกษา หน่วยที่ 7
P. 22
7-12 นโยบาย การวางแผน และการพัฒนาคุณภาพการศึกษา
3) การก ำหนดการอ ำนวยก าร เป็นการก ำหนดเงื่อนไขต ่าง ๆ ที่จ ะเอื้ออ ำนวยต ่อก ารป ฏิบัติง านต าม
แนวทางหลักหรือก ลยุทธ์ โดยเงื่อนไขดังกล่าว ได้แก่ เงื่อนไขด้านบุคลากร การเงิน การพ ัสดุ ทรัพยากร และ
เงื่อนไขด ้านเวลา ผลลัพธ์ในองค์ป ระกอบนี้ก ็ค ือ แผนการบ ริหารจ ัดการนั่นเอง
4) การก ำหนดการค วบคมุ ก ำกบั ง าน เป็นอ งคป์ ระกอบท ีม่ กี ารส ร้างเงื่อนไขเพื่อก ารต รวจส อบ แก้ไข
และป รับปรุงในข ณะท ีม่ กี ารป ฏิบัติก ารต ามแ ผน สิ่งท ีเ่กิดข ึ้นก ค็ ือ แผน กิจกรรมต ่าง ๆ ตามจ ุดม ุ่งห มายน ี้ เช่น
แผนการก ำกับงาน แผนการน ิเทศงาน แผนการปรับปรุงง าน เป็นต้น
จากที่กล่าวม าสรุปได้ว ่า การว างแผนเป็นกระบ วนการในการก ำหนดแ นวทางก ารต ัดสินใจเกี่ยวก ับ
สิ่งที่ต้องดำเนินการหรือกระทำเพื่อขับเคลื่อนองค์การให้เกิดผลสำเร็จตามเป้าหมายที่ต้องการในอนาคต
การว างแผนม ีข อบข่ายค รอบคลุมป ัจจัยท ี่ใช้ในก ารด ำเนินง าน รูปแบบ วิธีก าร หรือกลยุทธ์ในก ารดำเนินง าน
และผ ลลัพธ์ที่ต้องการให้เกิดข ึ้น
2. ข้ันตอนก ารจดั ทำแผนก ลยุทธ์
การจัดทำแผนแม้จะเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการวางแผน แต่จะเกิดขึ้นหลังจากที่มีการกำหนด
ทิศทางห รือเป้าห มายในก ารด ำเนินง านข องอ งค์การไวอ้ ย่างช ัดเจนแ ล้ว สำหรับแ นวคิดเกี่ยวก ับก ารจ ัดท ำแ ผน
และการจัดทำแผนก ลยุทธ์ มีข ั้นตอนในก ารดำเนินก าร ดังนี้
1) ขั้นตอนการจัดทำแผน เดสเลอร์ (Dessler, 1985: 32) อธิบายว่า ขั้นตอนในการจัดทำแผน
มี 4 ขั้นตอน คือ 1) การคาดการณ์และกำหนดสมมติฐานในการวางแผน 2) การกำหนดวัตถุประสงค์
3) การกำหนดทางเลือกเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ และ 4) การต ัดสินใจเลือกทางเลือก
มันดี ชาร์ปล ิน และฟลิปโป (Mondy, Sharplin & Flippo, 1988: 94) กล่าวว่า การจ ัดท ำแ ผน คือ
การก ำหนดว ่าจ ะท ำอ ะไร เมื่อใด ดังน ั้น การจ ัดท ำแ ผนจ ึงเป็นกร ะบ วนก ารต อบป ัญหาส ำคัญ คือ 1) มีก ิจกรรม
อะไรท ี่ต้องท ำเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ 2) กิจกรรมเหล่าน ั้นควรจะกระทำเมื่อใด 3) ใครควรจ ะรับผิดชอบ
ส่วนใด 4) กิจกรรมเหล่านั้นจ ะก ระทำที่ไหน และ 5) การกร ะทำค วรจะแล้วเสร็จเวลาใด
สตร อบ (Straub, 1979: 127-131) จำแนกขั้นตอนการจัดท ำแ ผน เป็น 5 ขั้นตอน คือ
1) การจ ัดร ่างท ำแ ผน (design)
2) การชี้แจงแผน (communication)
3) การป รับแผน (flexibility)
4) การนำแผนไปใช้ (implementation)
5) การควบคุมแ ผน (control)
ดิลก บุญเรืองรอด (2534: 137) และอัญชลี โพธิ์ทอง (2543: 95-97) อธิบายว่า การจัดทำแผน
เป็นขั้นต อนห นึ่งข องกระบวนการวางแผน ซึ่งม ี 6 ขั้นตอน คือ
(1) ข้ันเตรียมการก่อนการวางแผน (pre-planning) เป็นการกำหนดวิธีการในการวางแผน
การก ำหนดโครงสร้างการจ ัดแผน การจัดเตรียมข ้อมูลสารสนเทศท ี่เกี่ยวข้อง และก ารแต่งต ั้งม อบหมายผ ู้มี
หน้าที่ร ับผิดชอบ
