Page 31 - หลักการและแนวคิดทางการปฐมวัยศึกษา
P. 31
วิวัฒนาการข องการปฐมวัยศึกษา 1-21
ของท ุกคน เพื่อสร้างรากฐานค ุณภาพชีวิตให้เด็กพ ัฒนาไปสู่ค วามเป็นม นุษย์ที่สมบูรณ์ เกิดคุณค่าต่อตนเอง
และสังคม (กรมว ิชาการ 2546 ข: 4)
รูปแบบการจัดการปฐมวัยศึกษา การจัดการศึกษาสำ�หรับเด็กปฐมวัย แยกออกเป็น 2 กลุ่ม คือ
กลุ่มเด็กอ ายุตํ่าก ว่า 3 ปี และเด็กอ ายุระหว่าง 3-5 ปี (สำ�นักงานเลขาธิการสภาการศึกษา 2551: 14) ดังนี้
1. เดก็ อ ายตุ ่ํากว่า 3 ปี เป็นการจ ัดบริการในล ักษณะของเลี้ยงดูในส ถานรับเลี้ยงเด็ก ซึ่งม ีชื่อ
เรยี กแ ตกต า่ งก นั เชน่ ศนู ยเ์ ดก็ เลก็ ศนู ยพ์ ฒั นาเดก็ ป ฐมวยั ศนู ยเ์ ดก็ ศนู ยพ์ ฒั นาเดก็ สถานร บั เลีย้ งเดก็ ศนู ย์
พัฒนาเด็กก ่อนเกณฑ์ ฯลฯ ถึงแ มจ้ ะม ีชื่อเรียกแ ตกต ่างก ัน แต่ก ารพ ัฒนาเด็กอ ายตุ ํ่าก ว่า 3 ปี มวี ัตถุประสงค์
โดยรวมคล้ายกัน คือ มุ่งส่งเสริมให้เด็กมีพัฒนาการด้านร่างกาย อารมณ์ จิตใจ สังคม และสติปัญญาที่
เหมาะส มก ับวัย ความส ามารถ ความสนใจ และความแตกต ่างร ะหว่างบุคคล
2. เดก็ อ ายุ 3-5 ปี เป็นการจ ัดการศ ึกษาในล ักษณะข องก ารอ บรมเลี้ยงด ู และให้การศ ึกษาเพื่อ
เตรียมความพ ร้อมในก ารเรียนร ะดับประถมศึกษาให้แก่เด็กในร ูปแ บบต ่างๆ กัน 3 รูปแบบ ดังนี้
2.1 ศูนย์เด็ก ศูนย์พัฒนาเด็ก รับเด็กอ ายุ 2-6 ปี
2.2 ชั้นเด็กเล็ก 1 ปี ก่อนช ั้นป ระถมศ ึกษา
2.3 ชั้นอ นุบาลศึกษา ประกอบด ้วยชั้นอ นุบาลศึกษาปีที่ 1 ชั้นอนุบาลศ ึกษาป ีที่ 2 และ
ชั้นอ นุบาลศ ึกษาปีที่ 3
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ให้แก่เด็กปฐมวัย ยึดหลักเด็กทุกคนมีความสามารถเรียนรู้และพัฒนา
ตนเองได้ และถ ือว่าเด็กมีค วามส ำ�คัญท ี่สุด กระบวนการจ ัดการเรียนร ู้สามารถส่งเสริมให้เด็กป ฐมวัยพ ัฒนา
ได้ตามธรรมชาติและเต็มตามศักยภาพ คำ�นึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคล พัฒนาเด็กเป็นองค์รวมผ่าน
การเล่น และกิจกรรมท ี่เหมาะสมก ับว ัย โดยประสานความร ่วมมือระหว่างค รอบครัว ชุมชน และสถานศ ึกษา
ในก ารพัฒนาเด็ก
การจัดการเรียนรู้ให้แก่เด็กปฐมวัยใช้วิธีการที่หลากหลาย ทั้งการสนทนา การสาธิต การทดลอง
บทบาทสมมติ การทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้ การให้เด็กได้ลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง นอกจากนั้นได้มีการนำ�
นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ท ี่เป็นอ งค์ค วามร ู้จ ากต ่างป ระเทศม าใช้ดำ�เนินการพัฒนาเด็ก เช่น มอนเตสซอรี
ไฮสโคพ เรกจิโอเอมิเลีย วอลดอร์ฟ การสอนแบบโครงการ การสอนภาษาแบบธรรมชาติ ฯลฯ โดยได้
นำ�แนวคิดมาปรับใช้ในบริบทที่เหมาะสมกับสังคมไทย สถานศึกษา โรงเรียนอนุบาลสังกัดสำ�นักงาน
คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน โรงเรียนเอกชน โรงเรียนเทศบาล โรงเรียนของกรุงเทพมหานคร
ตลอดจ นศ นู ยพ์ ฒั นาเด็กในค วามด ูแลข องเทศบาล และอ งคก์ รป กครองส ่วนท อ้ งถ ิ่นท ีไ่ ดร้ ่วมก ันจ ดั การศ ึกษา
และนำ�นวัตกรรมก ารจ ัดการเรียนร ู้มาใช้ในการพ ัฒนาเด็ก
การด ำ�เนินก ารเรียนร ู้ในร ะดับป ฐมวัยศ ึกษา ดำ�เนินก ารในส ถานท ี่ท ี่ม ีชื่อเรียกแ ตกต ่างก ันจ ากห ลาย
หนว่ ยง าน ซึง่ แ ตล่ ะห นว่ ยง านม เี ปา้ ห มายก ารจ ดั และร ปู แ บบว ธิ กี ารจ ดั ท แี่ ตกต า่ งก นั (ส�ำ นกั งานค ณะก รรมการ
การศ ึกษาแ ห่งช าติ 2545: 24-26) ดังนี้
