Page 57 - หลักการและแนวคิดทางการปฐมวัยศึกษา หน่วยที่ 4
P. 57
รูปแบบของการจัดการศึกษาปฐมวัย 4-47
กฎเกณฑ์ที่กำ�หนดขึ้นของหน่วยงานนั้นๆ และการบริหารจัดการการศึกษาปฐมวัยของครอบครัวหรือ
ผู้ปกครองเป็นการดำ�เนินการจัดการศึกษาให้กับบุตรหลานของตนจึงมีหลักสูตรที่ยืดหยุ่นสอดคล้องกับ
ผู้เรียน สถานที่เรียนก็เป็นที่บ้าน และที่อื่นๆ พ่อแม่ผู้ปกครองเป็นผู้สอนเอง มีการสนับสนุนจากหน่วยงาน
ทางราชการให้จัดการศึกษาสำ�หรับบุตรหลาน ทั้งนี้ก็ต้องเป็นไปตามกฎกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยสิทธิใน
การจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัว พ.ศ. 2547
เรอื่ งที่ 4.3.3 การจัดการเรยี นรูข้ องการศึกษาปฐมวัยนอกระบบ
การจัดการศึกษาปฐมวัยนอกระบบเป็นการจัดการศึกษาที่มีความยืดหยุ่นในการจัดมาก เพื่อให้
สนองตอบความต้องการของผู้เรียนเป็นสำ�คัญ ทั้งหลักสูตร เนื้อหา ระยะเวลา สถานที่ วิธีสอน และผู้สอน
ไม่มีการกำ�หนดเกณฑ์อายุเหมือนการศึกษาในระบบ การเรียนขึ้นอยู่กับความสมัครใจของผู้เรียนและ
ผู้ปกครองเป็นสำ�คัญ ดังนั้น การจัดการเรียนรู้จึงมีรูปแบบวิธีการที่หลากหลาย
การจัดการเรียนรู้ให้กับเด็กปฐมวัยในการศึกษานอกระบบจะเป็นการจัดการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับ
การจัดการเรียนรู้ของเด็กปฐมวัยในระบบ คือ มุ่งพัฒนาเด็กเป็นองค์รวม ผ่านกิจกรรมการลงมือปฏิบัติ โดย
ใช้ประสาทสัมผัสทั้ง 5 เป็นการเรียนรู้ผ่านการเล่นและประสบการณ์ตรง ตามความสนใจและเหมาะสมกับวัย
แต่ก็จะมีความยืดหยุ่นให้เหมาะสมกับกลุ่มของเด็ก ทั้งนี้เพื่อให้เห็นแนวทางการจัดการเรียนรู้ของการศึกษา
ปฐมวัยนอกระบบ ในที่นี้จึงขอนำ�เสนอแนวทางการจัดการเรียนรู้ของศูนย์เด็กก่อสร้าง มูลนิธิสร้างสรรค์
เด็ก ที่จัดการศึกษาปฐมวัยนอกระบบให้กับบุตรหลานของกรรมกรก่อสร้างที่ต้องย้ายตามพ่อแม่ไปตาม
สถานที่ก่อสร้างต่างๆ และบ้านเรียนดวงตะวัน ซึ่งเป็นการจัดการศึกษาปฐมวัยนอกระบบของครอบครัวและ
ผู้ปกครองให้กับบุตรหลานของตนเอง ดังนี้
มูลนิธิสร้างสรรค์เด็ก (2554) กล่าวถึงกิจกรรมที่จัดในศูนย์เด็กก่อสร้างจะมีหลักสูตรที่ยืดหยุ่นตาม
ลกั ษณะของกลุม่ ผูเ้ รยี น กจิ กรรมการเรยี นการสอนกข็ ึน้ อยูค่ วามสะดวกของผูเ้ รยี น สถานทีแ่ ละเวลาเรยี นไม่
แน่นอนตายตัว มีการจัดการเรียนการสอนให้เด็กปฐมวัยตามหลักสูตรที่ครูสร้างขึ้นให้เหมาะกับเด็กแต่ละ
กลุ่ม ซึ่งจะผลัดหมุนเวียนกันเข้ามาอยู่ในศูนย์ตามผู้ปกครอง โดยทั่วไปแต่ละกลุ่มจะอยู่เฉลี่ยประมาณ 3-4
เดือน พอผู้ปกครองหมดงานก่อสร้างก็จะไปทำ�งานที่อื่น เด็กก็จะต้องอพยพตามผู้ปกครองไป เด็กบางกลุ่ม
เป็นลูกหลานของกรรมกรก่อสร้างที่เป็นแรงงานต่างชาติ ครูก็ต้องเตรียมหลักสูตรและกิจกรรมที่เหมาะสม
กับเด็กแต่ละกลุ่ม แต่ทั้งนี้ก็จะจัดกิจกรรมโดยมุ่งพัฒนาเด็กทั้ง 4 ด้าน คือ ด้านร่างกาย ด้านอารมณ์ จิตใจ
ดา้ นสงั คมและดา้ นสตปิ ญั ญา ก�ำ หนดการจดั กจิ กรรมตัง้ แตว่ นั จนั ทร์ ถงึ วนั ศกุ ร์ เริม่ ตัง้ แตเ่ วลา 8.30–15.30 น.
นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมพิเศษ คือ การตรวจสุขภาพของเด็ก โดยประสานงานกับหน่วยงานสาธารณสุข
