Page 22 - การวิจัยเพื่อพัฒนาการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย หน่วยที่ 10
P. 22
10-12 การวิจัยเพื่อพัฒนาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
3. ตัวแปรแทรกซ้อน (extraneous variable) เป็นตัวแปรที่เกิดขึ้นและอาจมีอิทธิพลต่อผลการ
ทดลองโดยที่ผู้วิจัยไม่ต้องการให้เกิดขึ้น ตัวแปรแทรกซ้อนเป็นตัวแปรที่อาจจะมีผลต่อการทดลอง เช่น
ความรู้พื้นฐานของประชากร ภูมิหลัง การเจ็บป่วย ความสนใจ ความวิตกกังวล ความพร้อมหรือไม่พร้อม
ฯลฯ ซึ่งต ัวแปรช นิดน ีน้ ักว ิจัยพ ยายามค วบคุม จึงจ ะม ั่นใจไดว้ ่าผ ลท ีเ่กิดข ึ้นเป็นเพราะก ารท ดลองม ิใชอ่ ิทธิพล
ของสิ่งอ ื่นหรืออ ิทธิพลข องต ัวแปรแทรกซ้อน
ตัวแปรแ ทรกซ้อนอ าจเกิดขึ้นได้จ ากแหล่งต่างๆ กัน ดังนี้
1) จากก ลุม่ ต วั อยา่ งห รอื ป ระชากร กลุม่ ต วั อยา่ งท ใี่ ชใ้ นก ารท ดลองท �ำ ใหเ้ กดิ ต วั แปรแ ทรกซอ้ น
ได้ม ากมาย เช่น อายุ ความรู้พ ื้นฐ าน ระดับก ารศึกษา เชื้อชาติ สภาพของค รอบครัว บุคลิกภาพ สติป ัญญา
ความถนัด ความสนใจ ความพร้อม เป็นต้น เมื่อต้องการเปรียบเทียบผลการทดลองจากตัวอย่างมากกว่า
1 กลุ่ม กลุ่มตัวอย่างที่ใช้อาจแตกต่างกันตั้งแต่ก่อนการทดลอง เมื่อพบความแตกต่างระหว่างตัวแปรตาม
ความแ ตกต ่างท ี่พ บอ าจเป็นผ ลม าจ ากก ารท ดลอง หรือเป็นผ ลม าจ ากก ารท ี่ก ลุ่มต ัวอย่างแ ตกต ่างก ันม าต ั้งแต่
ต้นก ็ได้
2) จากว ิธีด ำ�เนินก ารท ดลองแ ละก ารท ดสอบในก ารว ิจัยเชิงท ดลอง วิธีด ำ�เนินก ารท ดลองแ ละ
การท ดสอบอ าจม ีต ัวแปรแ ทรกซ้อนเกิดข ึ้นด ้วย เช่น ความผิดพ ลาดในว ิธีด ำ�เนินก าร คุณภาพของส ิ่งท ดลอง
ที่ใช้ทดสอบ ความลำ�เอียงข องนักว ิจัย ความคลาดเคลื่อนของเวลาท ี่ใช้ในการท ดลอง เป็นต้น
3) จากแหล่งภายนอก สิ่งแวดล้อมย่อมมีส่วนทำ�ให้เกิดตัวแปรแทรกซ้อนในการวิจัยเชิง
ทดลองได้เช่นก ัน เช่น บรรยากาศขณะทดลอง เสียงร บกวน สถานท ี่ไม่เหมาะส ม เป็นต้น ตัวแปรแ ทรกซ้อน
เหล่านี้ผู้ทำ�การวิจัยต ้องพ ยายามส ามารถควบคุมให้ได้
จากท ี่อ ธิบายม าข ้างต ้น การว ิจัยเชิงท ดลองจ ึงเป็นการศึกษาจ ากส าเหตุไปห าผ ล คือต ้องการทราบว ่า
ตัวแปรท ี่ศึกษาเป็นส าเหตุที่ท ำ�ให้เกิดผ ลเช่นนั้นจริงห รือไม่ เช่น ถ้าเกิด X แล้วจะต ้องเกิด Y หรือไม่ ดังน ั้น
การว ิจัยเชิงท ดลองจ ึงเป็นการว ิจัยเพื่อห าความสัมพันธ์เชิงเหตุผลข องป รากฏการณ์ต่างๆ และถ ือว่าเป็นการ
วิจัยท ี่ให้ค วามเชื่อถือในผลก ารวิจัยท ี่ด ีที่สุด ถ้าด ำ�เนินการอ ย่างเหมาะส มและควบคุมตัวแปรแ ทรกซ้อนได้
ในการว ิจัยเชิงท ดลองมักจะมีก ลุ่มที่ใช้ในก ารวิจัย 2 ประเภทค ือ
1. กล่มุ ทดลอง (experimental group) หมายถึง กลุ่มตัวอย่างท ี่ได้รับก ารจ ัดกระทำ� (treatment)
ในการท ดลอง นิยมใช้ส ัญลักษณ์ E การว ิจัยเชิงทดลองทุกประเภทต ้องมีกลุ่มทดลอง
2. กลมุ่ ควบคุม (control group) หมายถึง กลุ่มที่น ักวิจัยจัดให้มีลักษณะเหมือนก ลุ่มทดลอง แต่
ไม่ได้รับการจัดกระทำ� หรือปล่อยให้เป็นไปตามสภาพธรรมชาติ ทั้งนี้เพื่อประโยชน์ในการเปรียบเทียบกับ
กลุ่มท ดลอง นิยมใช้สัญลักษณ์ C
โดยปกติแล้วกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมเป็นตัวอย่างที่เป็นตัวแทนของประชากรที่ศึกษา น้อย
ครั้งนักที่จะศึกษาจากประชากรทั้งหมด และถ้าศึกษาจากประชากรทั้งหมดก็มักเป็นการศึกษากลุ่มทดลอง
เพียงกลุ่มเดียวไม่มีกลุ่มควบคุม ดังนั้นในการวิจัยเชิงทดลองจึงมักศึกษาจากกลุ่มตัวอย่างโดยที่ต้องมี
กลุ่มทดลอง ส่วนก ลุ่มค วบคุมอาจมีหรือไม่ก ็ได้ ทั้งนี้ข ึ้นอยู่กับแ บบการวิจัย