Page 32 - การวิจัยเพื่อพัฒนาการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย หน่วยที่ 10
P. 32
10-22 การวิจัยเพื่อพัฒนาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
เร่ืองท ี่ 10.1.4 ประเภทและข ้ันต อนก ารวิจยั เชิงท ดลองในก ารศ กึ ษา
นอกร ะบบแ ละการศึกษาตามอ ัธยาศัย
เมื่อน ักว ิจัยต ัดสินใจท ีจ่ ะใชร้ ูปแ บบข องก ารว ิจัยเชิงท ดลองในก ารศ ึกษาผ ลข องต ัวแปรต ามท ีเ่กิดข ึ้น
จากก ารจ ดั ก ระท�ำ ควรท �ำ การศ กึ ษาป ระเภทแ ละข ัน้ ต อนข องก ารว จิ ยั เชงิ ท ดลองใหเ้ ขา้ ใจก อ่ นเพือ่ จ ะไดว้ างแผน
การว ิจัยและอ อกแบบการดำ�เนินก ารวิจัยได้ถ ูกต ้องตรงต ามว ัตถุประสงค์ของการว ิจัย
ประเภทของก ารวิจัยเชิงทดลอง
แฟร งเคล และวอลเลน (Frankel and Wallen, 2006: 271-273) จำ�แนกการว ิจัยเชิงท ดลองออก
เป็น 2 ประเภท ได้แก่
1) การทดลองแท้ (true experiment design) เป็นการวิจัยเชิงทดลองที่มีการควบคุมตัวแปร
ภายนอกไดท้ ั้งหมด สามารถส รุปไดว้ ่าผ ลก ารท ดลองท ีว่ ัดไดจ้ ากต ัวแปรต ามเป็นผ ลจ ากต ัวแปรอ ิสระโดยตรง
แบบแผนก ารว ิจัยม ลี ักษณะส ำ�คัญค ือ หาความส ัมพันธเ์ชิงเหตุผลอ ย่างแ ท้จริงส ามารถจ ัดก ระทำ�กับต ัวแปรท ี่
ต้องการจะศึกษาได้ สามารถจัดส ภาพการท ดลองให้ตรงต ามท ฤษฎีได้ มีการสุ่มท ี่สมบูรณ์ สามารถแบ่งก ลุ่ม
ตัวอย่างเป็นกล ุ่มท ดลอง กลุ่มค วบคุมได้ ใช้ห ลัก Max. Min. Con. ในก ารค วบคุมต ัวแปรแ ทรกซ้อนได้ และ
ผลการว ิจัยสามารถอ้างอิงไปส ู่ประชากรได้
2) การท ดลองแ บบไ มแ่ ทแ้ ละก ารว จิ ยั ก ง่ึ ท ดลอง (pre or weak experimental and quasi experiment
design) เป็นการวิจัยเชิงทดลองที่ไม่มีหรือมีการควบคุมตัวแปรภายนอก ถ้ามีก็สามารถควบคุมได้เพียง
บางส่วนเท่านั้น จึงทำ�ให้ยังไม่สามารถสรุปได้ว่า ผลการทดลองที่วัดได้จากตัวแปรตามเป็นผลจากตัวแปร
อิสระทั้งหมดมีลักษณะสำ�คัญคือ หาความสัมพันธ์เชิงเหตุผลของตัวแปรได้ แต่ไม่สมบูรณ์นัก ไม่สามารถ
จัดสภาพทดลองให้เป็นไปต ามแ นวคิด ทฤษฎีท ี่ส ำ�คัญได้ทั้งหมด ทดลองในสภาพที่เป็นจ ริงสามารถใช้หลัก
Max. Min. Con. ไดอ้ ย่างส มบูรณ์ อาจม กี ารส ุ่มแ ตเ่ป็นกร ะบ วนก ารท ีไ่มส่ มบูรณ์ และอ าจม เีพียงก ลุ่มท ดลอง
กลุ่มเดียวก็ได้
การวิจัยเชิงทดลองแบบแท้มักไม่ค่อยพบในการวิจัยทางการศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม
อัธยาศัย เนื่องจากไม่สามารถค วบคุมต ัวแปรแ ทรกซ้อนท ั้งหมดได้ เพราะถ้ามีการจัดสถานการณ์ท ดลองที่
มีการควบคุมเต็มที่จะไม่เป็นไปตามสภาพจริงตามธรรมชาติ แต่การวิจัยกึ่งทดลองสามารถนำ�มาประยุกต์
ได้เป็นอ ย่างด ี เพราะเป็นการจ ัดส ภาพการณ์ท ดลองท ี่มีก ารควบคุมเพียงบ างส ่วนซึ่งเหมาะก ับปรากฏการณ์
ที่ไม่ส ามารถควบคุมป ัจจัยทั้งหมดได้อ ย่างส มบูรณ์ (รายละเอียด โปรดอ่านต อนที่ 10.2)