Page 31 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้ภาษาไทย
P. 31
กลวิธีเพื่อการเรียนการสอนหลักการใช้ภาษาไทยในระดับประถมศึกษา 9-21
เรอ่ื งที่ 9.3.1 การจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอนหลกั การใชภ้ าษาไทย
ในการรบั สาร
การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนการใช้ภาษาไทยด้านการรับสาร อันประกอบด้วย การฟัง การดู
และการอ่าน มุ่งพัฒนาให้ผู้เรียนมีความสามารถในการรับสารได้อย่างมีประสิทธิภาพเป็นสำ�คัญ การรับสาร
ที่มีประสิทธิภาพดังกล่าวเริ่มต้นด้วย ความสามารถในการ “เข้าใจสาร” ที่เรียกว่า มี “ความเข้าใจ” ใน
สารที่รับ เช่น เมื่อได้ฟัง ก็มีความเข้าใจในสิ่งที่ฟัง เมื่อได้ดูก็มีความเข้าใจในสิ่งที่ดู และเมื่อได้อ่านก็มี
ความเข้าใจในสิ่งที่อ่าน เหล่านี้จึงจะเป็นไปตามเป้าหมายของการใช้ภาษาเพื่อการสื่อสาร และเมื่อผ่านระดับ
ความเขา้ ใจไดแ้ ลว้ กระบวนการรบั สารระดบั ทีส่ งู กวา่ ซบั ซอ้ นกวา่ ตอ้ งใชค้ วามสามารถทางสตปิ ญั ญาทีส่ งู กวา่
เช่น การวิเคราะห์ การประเมินค่าของสารที่ได้รับ รวมทั้งการรับสารอย่างมีวิจารณญาณ ก็จะสามารถพัฒนา
ไปได้โดยง่าย ครูผู้สอนภาษาไทยในระดับประถมศึกษาจึงจำ�เป็นที่จะต้องจัดกิจกรรมการเรียนการสอนให้
ผูเ้ รียนมีความสามารถในการใชภ้ าษาเพือ่ การรับสาร ด้วยการวางรากฐานทีส่ �ำ คญั ไวแ้ ตเ่ บือ้ งตน้ คือให้ผูเ้ รียน
สามารถ ฟัง ดู และอ่านอย่างเข้าใจ ด้วยการฝึกฝนการฟัง การดู การอ่านอย่างมีหลักการทางด้านการใช้
ภาษาไทยอย่างต่อเนื่อง สมํ่าเสมอเพื่อให้หลักการดังกล่าว ฝังแน่น แม่นยำ� คงทน โดยผ่านทางกิจกรรม
การเรียนการสอนที่น่าสนใจเหมาะสมกับวัยของผู้เรียน ในรูปแบบของ เกม เพลง หรือสื่อประสมประเภท
ต่างๆ อย่างหลากหลายด้วยกลวิธีต่างๆ ที่แปลกใหม่ทันสมัย
ความเข้าใจในสารที่รับ ผูร้ ับสารจะเขา้ ใจได้ดี ก็ต่อเมื่อมคี วามเขา้ ใจความหมายของ คำ� วลี ประโยค
เข้าใจความหมายในบริบท เข้าใจแก่นสารสาระตลอดย่อหน้า เป็นต้น การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่
เน้นการฝึกหัดปฏิบัติการทางการใช้ภาษา สามารถดำ�เนินไปพร้อมๆ กับการสอดแทรกความรู้ ความเข้าใจ
เรื่องหลักการทางภาษาที่เรียกว่าหลักการใช้ภาษาได้อย่างกลมกลืน ตัวอย่างเช่น หลักเกี่ยวกับ “คำ�” ได้แก่
เรื่อง ชนิดของคำ� เรื่อง คำ�พ้องเสียง พ้องรูป เรื่องคำ�ราชาศัพท์ เรื่องคำ�ภาษาต่างประเทศ คำ�ภาษาถิ่น เรื่อง
คำ�ควบกลํ้า เรื่องอักษรนำ� เรื่องการใช้พจนานุกรม เพื่อหาความหมายของคำ�และสิ่งอื่นๆ อีกหลายอย่างที่
พจนานุกรมบันทึกไว้ ฯลฯ หลักเกี่ยวกับ “ประโยค” ได้แก่ เรื่อง ประโยคสามัญ ประโยครวม ประโยคซ้อน
ฯลฯ
กจิ กรรมการเรียนการสอนหลกั การใช้ภาษาไทยในการรับสาร
ในที่นี้จะได้นำ�เสนอกิจกรรมการเรียนการสอนหลักการใช้ภาษาไทยในการรับสารเป็นตัวอย่างไว้
พอให้เป็นแนวทางสำ�หรับผู้สอนภาษาไทยระดับประถมศึกษาได้นำ�ไปใช้ในการสร้างสรรค์กิจกรรมการเรียน
การสอนหลักการใช้ภาษาไทยที่น่าสนใจต่อไปอีกมากมาย
