Page 18 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้คณิตศาสตร์
P. 18
10-8 การจัดประสบการณ์การเรียนรู้คณิตศาสตร์
ขั้นท่ี 4 การมองย้อนกลับ ขั้นนี้ต้องการให้ผู้เรียนคิดไตร่ตรองกับคำ�ตอบที่ได้ โดยเริ่มจากการ
ตรวจสอบความถูกต ้อง ความส มเหตุสมผ ลของค ำ�ตอบแ ละย ุทธวิธีแ ก้ปัญหาที่ใช้ แล้วพ ิจารณาว่ามีค ำ�ตอบ
อื่นห รือยุทธวิธีอื่นในก ารแก้ปัญหาอ ีกหรือไม่ ในข ั้นตอนน ี้ผ ู้เรียนตั้งค ำ�ถามก ับต นเองว่า
- ยุทธวิธีที่ใช้ทำ�ให้ได้คำ�ตอบท ี่ถูกต ้องหรือไม่
- คำ�ตอบท ี่ได้ส อดคล้องก ับเงื่อนไขข องปัญหาหรือไม่
- มียุทธวิธีอื่นท ี่ง่ายกว่าในการห าคำ�ตอบหรือไม่
- ยุทธวิธีท ี่ใช้สามารถขยายคำ�ตอบไปส ู่ก รณีท ั่วไปได้หรือไม่
การนำ�กระบวนการแก้ปัญหา 4 ขั้นตอนของโพลยามาใช้สอนคณิตศาสตร์ ครูส่วนใหญ่มักเข้าใจ
คลาดเคลื่อนว่า ต้องสอนไปตามลำ�ดับทีละขั้นโดยเริ่มต้นจากการทำ�ความเข้าใจปัญหา แล้วทำ�ตามลำ�ดับ
ลงม า ข้ามข ั้นไม่ได้ ธรรมชาติของการแ ก้ป ัญหาของโพลยา เป็นวงจรก ระบวนการคิดแก้ปัญหาในสมองของ
บุคคลท ีไ่มเ่หมือนก ัน แต่ละบ ุคคลใชย้ ุทธวิธคี ิดแ ละก ารค าดเดา และต รวจส อบย ้อนก ลับไปก ลับม าในว งจร 4
ขั้นต อนต ามแ บบข องเขาเอง วิลส ัน เฟอร์น ันเดซแ ละฮ าด าเวย์ ( Wilson, Fernandez and Hadaway, 1993:
60-62 ) อธิบายว งจรการคิดแก้ป ัญหาไว้ดังภาพ
ปญั หา ทำ�ความเขา้ ใจปัญหา
มองยอ้ นกลบั วางแผนแก้ปัญหา
ด�ำ เนินการต ามแผน
ภาพท ี่ 10.1 วงจรก ระบวนการคดิ แ ก้ป ัญหา
จากภ าพอ ธบิ ายไดว้ า่ เมือ่ บ คุ คลเผชญิ ป ญั หาแ ละเขาม คี วามต อ้ งการท จี่ ะแ กป้ ญั หาน ัน้ ในกระบวนการ
คิดของเขา เขาพยายามทำ�ความเข้าใจปัญหาโดยใช้ยุทธวิธีคิดต่างๆ ส่วนมากใช้วิธีการวาดรูป แจงข้อมูลที่
กำ�หนดให้ ค้นหาแ บบร ูป เพื่อให้เห็นล ู่ทางก ารแ ก้ป ัญหา แล้วเลือกยุทธวิธีคิดที่จะใช้แก้ป ัญหา ขั้นท ำ�ความ
เข้าใจปัญหาจึงเป็นขั้นสำ�คัญที่สุด บุคคลจึงใช้เวลาคิดย้อนกลับไปมาระหว่างขั้นทำ�ความเข้าใจปัญหากับ
ข ั้นว างแผน บางคนเมื่อดำ�เนินการแก้ปัญหาแ ล้วไม่ได้ผลต ามท ี่ต ้องการ อาจย ้อนกลับไปห ายุทธวิธีใหม่หรือ
กลับไปท ำ�ความเข้าใจป ัญหาอ ีกครั้ง
หลังจากศกึ ษาเน้ือหาส าระเรือ่ งท่ี 10.1.1 แล้ว โปรดป ฏิบตั กิ จิ กรรม 10.1.1
ในแนวก ารศ ึกษาห น่วยท่ี 10 ตอนที่ 10.1 เรื่องท่ี 10.1.1
