Page 19 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้คณิตศาสตร์
P. 19
การจัดประสบการณก์ ารเรยี นรูค้ ณติ ศาสตร์โดยวธิ ีแก้ปญั หา 10-9
เรื่องท ี่ 10.1.2 ยุทธวิธีท ัว่ ไปในการแก้ป ญั หาคณิตศาสตร์
เนื้อหาสาระส่วนมากเกี่ยวกับการแก้ปัญหามีรากฐานมาจากผลงานของโพลยา (Polya, 1957)
นักค ณิตศาสตร์แ ละป รมาจารย์ด ้านก ารส อนค ณิตศาสตรโ์ดยว ิธีแ ก้ป ัญหา โพลย าเสนอแ นะห ลัก 10 ประการ
สำ�หรับก ารส อนค ณิตศาสตร์โดยว ิธีแ ก้ป ัญหา ดังนี้ (Musser; Burger and Blake, 2006: 1)
1) ครูต้องร ักวิชาค ณิตศาสตร์
2) ครูต้องม ีความรู้และค วามเข้าใจอย่างลึกซ ึ้งในวิชาค ณิตศาสตร์
3) ครูต ้องเข้าใจค วามค ิดข องผ ู้เรียน สามารถอ ่านส ีหน้าข องผ ู้เรียน รู้ค วามค าดห วังแ ละอ ุปสรรคใน
การเรียนรู้คณิตศาสตร์ข องผ ู้เรียน
4) ครูต ้องต ระหนักว ่าวิธีท ี่เหมาะสมท ี่สุดในการเรียนร ู้ส ิ่งต ่างๆ คือก ารค ้นพ บด้วยตนเอง
5) ครูต ้องเป็นแหล่งเรียนร ู้ของผ ู้เรียนทั้งในด้านข ้อมูล ด้านว ิชาการ เจตคติและน ิสัยในการท ำ�งาน
6) ครูต้องให้อ ิสระแก่ผู้เรียนในการเรียนรู้ก ารค าดเดาอ ย่างมีระบบ
7) ครูต ้องส นับสนุนให้ผ ู้เรียนเรียนรู้ก ารให้เหตุผลและการพิสูจน์ข้อค ้นพ บข องเขา
8) ครูต้องให้ผู้เรียนค้นหาแง่มุมต่างๆ ในปัญหาที่เขาเผชิญอยู่ เพื่อนำ�มาใช้ประโยชน์ต่อการแก้
ปัญหา ส่งเสริมให้ผู้เรียนค ้นหาแ บบร ูปในร ูปทั่วไปจากส ถานการณ์ร ูปธ รรม
9) ครูต้องไม่ใจร้อนบอกเคล็ดลับในการแก้ปัญหาหนึ่งๆ ให้กับผู้เรียน ต้องเปิดโอกาสให้ผู้เรียน
ค้นหาวิธีการด ้วยตัวผู้เรียนเองให้มากที่สุด
10) ครูต ้องไม่บังคับห รือยัดเยียดค วามร ู้ท ี่เกินค วามสามารถของผู้เรียนที่จะรับได้
ยุทธวิธีค ิดท ั่วไปที่บุคคลม ักใช้ในก ารแ ก้ปัญหา ได้แก่ การเขียนรูปห รือแ ผนภาพ (draw a picture
or a diagram) การค าดเดาและตรวจสอบ (guess and test) การค้นหาแ บบร ูป (look for a pattern) การ
ใช้ต ัวแปร (use a variable) การแจงรายการ (make a list) การแ ปลงปัญหาให้ซับซ้อนน้อยล ง ( solve a
simpler problem)
ยุทธวธิ ีการเขียนร ูปหรือแผนภาพ
ยุทธวิธีนี้เป็นวิธีธรรมชาติที่สุดซึ่งบุคคลมักใช้เมื่อเผชิญปัญหา เป็นวิธีที่เหมาะสมกับสถานการณ์
ปัญหาเชิงกายภาพ (physical situations) การเขียนภาพช่วยให้ผู้แก้ปัญหาเข้าใจปัญหาได้ดีขึ้นและทำ�ให้
เห็นหนทางแก้ป ัญหา การใช้ยุทธวิธีเขียนภาพจึงเหมาะส มก ับปัญหาที่มีลักษณะดังนี้
1) สถานการณ์ป ัญหาเกี่ยวข้องกับส ภาพที่เป็นร ูปธรรมห รือเป็นเชิงกายภาพ
2) สถานการณ์ปัญหาเกี่ยวข้องก ับรูปเรขาคณิตห รือเกี่ยวข้องก ับก ารว ัด
3) ผู้แก้ปัญหาต้องการใช้การเขียนภาพจึงจ ะเข้าใจปัญหาดีข ึ้น
4) การใช้สิ่งแ ทนค วามค ิดที่เห็นได้ จับต้องได้ (visual representation) กับข้อมูลในปัญหา เป็น
เรื่องท ี่เป็นไปได้และสามารถท ำ�ได้
