Page 64 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้คณิตศาสตร์
P. 64
9-54 การจัดประสบการณ์การเรียนรู้คณิตศาสตร์
3. ความคิดแหวกแนว หมายถึง อาการหรือพฤติกรรมที่แสดงถึงการมีแนวคิดที่แตกต่างไปจาก
บุคคลโดยทั่วไปที่มีต่อประเด็นขบคิดอย่างเดียวกันในด้านต่างๆ
4. ชอบทำ�ในสิ่งที่ท้าทายความคิด หมายถึง อาการหรือพฤติกรรมที่แสดงถึงการชอบคิดหรือทำ�ใน
สิ่งที่ยากหรือต้องใช้ความพยายามมากกว่าปกติในด้านต่างๆ
5. ชอบการเปลี่ยนแปลง หมายถึง อาการหรือพฤติกรรมที่แสดงถึงการชอบคิดชอบทำ�ในสิ่งแปลก
ใหม่และหลีกเลี่ยงการคิดและทำ�ในสิ่งที่ซํ้าซากจำ�เจในด้านต่างๆ
6. ทำ�งานเพื่อความพอใจ หมายถึง อาการหรือพฤติกรรมที่แสดงถึงการคิดหรือทำ�งาน โดยมี
ความพอใจ (ที่จะได้ใช้ความรู้ความคิดของตน) เป็นแรงจูงใจมากกว่าการได้รับสินจ้างรางวัลหรือคำ�ชมเชย
7. อารมณ์ขัน หมายถึง อาการหรือพฤติกรรมที่แสดงถึงการมีมุมมองที่หลากหลายและใช้
มุมมองที่หลากหลายนั้นผ่อนคลายความตึงเครียดในลักษณะของความสนุกสนานหรือมีอารมณ์ขัน
ลักษณะสำ�คัญทั้ง 7 ประการข้างต้นสำ�หรับผู้มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ทางคณิตศาสตร์อาจมี
มากมีน้อยในบางประการแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล ครูอาจใช้ลักษณะสำ�คัญ 7 ประการข้างต้นในการ
ตรวจสอบว่า นักเรียนคนใดมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ได้ หรือจัดกิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อให้นักเรียน
มีลักษณะสำ�คัญดังกล่าวข้างต้นก็ได้
ข้นั ตอนการพัฒนาความคิดที่นำ�ไปสู่ความคิดรเิ ร่ิมสร้างสรรค์
ความคิดริเริม่ สรา้ งสรรค์ เปน็ กระบวนการคิดทีซ่ บั ซ้อนและมอี งคป์ ระกอบสำ�คัญหลายอย่างทีน่ �ำ ไป
สู่ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ในการสอนเพื่อให้นักเรียนรู้จักคิดนั้น ครูจะต้องเข้าใจในกระบวนการคิดทั้งหมด
ก่อน จึงจะสามารถกำ�หนดกิจกรรมที่ฝึกกระบวนการคิดให้กับนักเรียนได้ พงษ์เทพ บุญศรีโรจน์ (2546)
ได้เสนอแนวคิดเกี่ยวกับขั้นตอนการพัฒนาความคิดของนักเรียนเพื่อนำ�ไปสู่ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ซึ่ง
ประกอบด้วยขั้นตอนสำ�คัญ 4 ขั้น ดังนี้
ขั้นที่ 1 คิดกำ�หนดปัญหาให้ชัดเจน
ขั้นที่ 2 คิดหาคำ�ตอบที่หลากหลาย
ขั้นที่ 3 คิดพิจารณา ไตร่ตรอง วิเคราะห์อย่างถี่ถ้วน รอบคอบ และสมเหตุสมผล
ขั้นที่ 4 ตัดสินใจ
ขั้นที่ 1 คิดกำ�หนดปัญหาให้ชัดเจน ขั้นตอนนี้เป็นขั้นเริ่มต้นของกระบวนการคิดที่ต้องการให้
นกั เรยี นคดิ เกีย่ วกบั เปา้ หมายของการคดิ เพือ่ แกป้ ญั หา การก�ำ หนดปญั หาใหช้ ดั เจนถอื วา่ เปน็ ขัน้ ตอนทีส่ �ำ คญั
ทีส่ ดุ ทีจ่ ะชว่ ยใหก้ ระบวนการคดิ เพือ่ แกป้ ญั หาในล�ำ ดบั ตอ่ มาเปน็ ไปอยา่ งถกู ทศิ ทาง เปน็ การก�ำ หนดเปา้ หมาย
ของการคิดที่ชัดเจนจนบางครั้งหลายคนเรียกขั้นตอนนี้ว่า การคิดถูกทาง
ขั้นที่ 2 คิดหาคำ�ตอบที่หลากหลาย ขั้นตอนนี้ต้องการให้นักเรียนคิดหาคำ�ตอบที่น่าจะเป็นไปได้
ให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้ และหลากหลายแนวทางหลังจากที่ประเด็นปัญหามีความชัดเจนแล้ว ในขั้นตอน
นีเ้ พือ่ ฝกึ ใหน้ กั เรยี นคดิ หาคำ�ตอบทีห่ ลากหลาย ครคู วรเปดิ โอกาสใหน้ กั เรยี นคดิ ในแนวทางของตนใหไ้ ดม้ าก
ที่สุด เพราะในคำ�ตอบที่มากมายหลากหลายนั้น อาจมีบางคำ�ตอบที่เป็นคำ�ตอบใหม่ที่ไม่เคยมีใครคิดมาก่อน