Page 34 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิชาอาชีพ
P. 34
1-24 การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิชาอาชีพ
จากคำ� นยิ ามของการเรยี นรดู้ งั ทกี่ ลา่ วมาทำ� ใหส้ รปุ ไดว้ า่ การเรยี นรจู้ ะเปน็ การเปลยี่ นแปลงพฤตกิ รรม
ในทกุ ดา้ นอันเป็นผลจากการที่ผเู้ รียนได้รับประสบการณ์ หรือเกิดจากการฝึกฝน การเปล่ยี นแปลงพฤตกิ รรม
จะเปน็ การเปลยี่ นแปลงทคี่ อ่ นขา้ งถาวร เปน็ กระบวนการทเ่ี กดิ ขนึ้ ภายในตวั ของผเู้ รยี นเอง ไมม่ ใี ครทจ่ี ะเรยี นรู้
แทนกันได้ และจากนิยามดังกล่าวจะเห็นได้ว่า การเรียนรู้ประกอบไปด้วย 3 องค์ประกอบใหญ่ ๆ คือ
1) การเรียนรู้จะเกิดขึ้นได้จะต้องมีการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม
ดังกล่าวเป็นทั้งพฤติกรรมภายนอกที่สังเกตเห็นได้ และพฤติกรรมภายในท่ีไม่สามารถสังเกตเห็นได้
2) พฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงที่เป็นผลของการเรียนรู้ จะเป็นผลจากการท่ีผู้เรียนได้รับ
ประสบการณ์ หรือจากการฝึกฝน พฤติกรรมใดก็ตามขอท่ีเปลี่ยนแปลงไปอันเป็นผลมาจากการเจริญเติบโต
การมีวุฒิภาวะสูงขึ้น การได้รับอิทธิพลจากยา ความเหน่ือยอ่อน หรือการได้รับอุบัติเหตุในระบบประสาท
ไม่ถือว่าเป็นการเรียนรู้ เช่น เด็กที่มีอาการซุกซนมาก ไม่อยู่น่ิง แพทย์ให้ยาท�ำให้มีพฤติกรรมท่ีสงบลง
การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเช่นน้ีไม่ถือว่าเป็นการเรียนรู้ หรือการที่เด็กตัวเล็กๆ ไม่สามารถหยิบขนมที่อยู่ใน
โถบนโต๊ะได้ พอเด็กคนนี้โตข้ึนสามารถหยิบขนมได้เอง พฤติกรรมที่เปล่ียนไปเช่นน้ีไม่ถือว่าเป็นการเรียนรู้
แต่เป็นการเปลี่ยนแปลงจากการเจริญเติบโต หรือในกรณีพฤติกรรมเปลี่ยนไปเพราะได้รับอุบัติเหตุทางระบบ
ประสาท เช่น การที่เด็กพลัดตกจากที่สูง ศีรษะกระแทกอย่างแรงท�ำให้แสดงพฤติกรรมที่เปล่ียนแปลงไป
จากเดิม แม้ว่าพฤติกรรมเหล่าน้ีจะเป็นการเปลี่ยนแปลงท่ีถาวรก็ไม่ถือว่าเป็นการเรียนรู้
3) พฤตกิ รรมทเ่ี ปลยี่ นแปลงอนั เปน็ ผลมาจากการเรยี นรู้ จะเปลย่ี นแปลงไปในลกั ษณะทค่ี อ่ น
ข้างจะถาวร เป็นพฤติกรรมที่คงอยู่กับผู้เรียนเป็นระยะเวลานาน ไม่ใช่พฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไปเพราะแรง
จูงใจอื่น เช่น เม่ือเกิดอาการหิว ก็จะเกิดการเปล่ียนแปลงพฤติกรรมแต่การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมดังกล่าว
เป็นการเปลี่ยนแปลงช่ัวคราวไม่ถาวร
1.2 การสอนและการจดั การเรียนการสอน ทิศนา แขมมณี (2557, น. 4) กล่าวถึงความหมายของ
การสอนและการจัดการเรียนการสอน ด้วยการเปรียบเทียบความหมายของค�ำทั้ง 2 ค�ำ โดยกล่าวว่า การสอน
หมายถงึ การบอกกลา่ ว สงั่ อธบิ าย ชแี้ จง หรอื แสดงใหด้ ู การสอนเปน็ การถา่ ยทอดความรู้ ทกั ษะ และเจตคติ
ต่าง ๆ โดยท่ีผู้สอนและผู้รับ หรือครูและศิษย์ มีปฏิสัมพันธ์ต่อกันและกันในกระบวนการเรียนรู้ โดยครูเป็น
ผู้มีบทบาทส�ำคัญ เป็นผู้จัดการเรียนรู้ให้เกิดขึ้นตามความคิดเห็นและความสามารถของตน ผู้เรียนหรือศิษย์
เป็นผู้รับการถ่ายทอดตามแต่ครูจะให้การสอนโดยครูนี้เกิดข้ึนได้ทุกแห่ง ไม่จ�ำกัดเวลาและสถานที่ แล้วแต่
สถานการณ์และความพอใจของครู ส่วนค�ำว่าการเรียนการสอน หมายถึง การสอนโดยค�ำนึงถึงการเรียนรู้
เปน็ การชว่ ยใหผ้ เู้ รยี นเกดิ การเรยี นรู้ ซงึ่ ตอ้ งอาศยั วธิ กี ารหลากหลาย “การเรยี นการสอน” หรอื “Instruction”
มีความหมายแตกต่างจากค�ำว่า “teaching” หรือ “การสอน” คือ
1) “การเรียนการสอน” ค�ำนึงถึงการเรียนรู้ของผู้เรียน “การเรียนการสอน” ผู้เรียนจะมี
ส่วนในการเรียนรู้ แทนการที่ครูเป็นศูนย์กลางในการเรียน ซึ่งเป็นลักษณะของ “การสอน”
2) “การเรยี นการสอน” เปน็ การถา่ ยทอดความรู้ ทกั ษะ และเจตคตติ า่ ง ๆ โดยมกี ารเตรยี มการ
มีการวางแผนตามหลักวิชา มีข้ันตอนหรือกระบวนการ เป็นการสอนที่เป็นแบบแผนชัดเจน มีกิจกรรม
การเรียนรู้ท่ีให้ผู้เรียนมีส่วนร่วม เพ่ือให้บรรลุจุดมุ่งหมาย เป็นการใช้ศาสตร์ในการสอนมากกว่าในเร่ืองของ
“การสอน”