Page 78 - หลักการและทฤษฎีการศึกษาเกี่ยวกับวิชาชีพครู
P. 78
12-68 หลักการและทฤษฎีการศึกษาเกี่ยวกับวิชาชีพครู
เรื่องท่ี 12.2.3 จรรยาบรรณของครู
จรรยาบรรณมีความส�ำคัญต่อครูและวิชาชีพครู ครูจึงต้องเข้าใจความหมายและความส�ำคัญของ
จรรยาบรรณทม่ี ตี อ่ บคุ ลากรครแู ละวชิ าชพี ครู องคป์ ระกอบและจรรยาบรรณทส่ี ำ� คญั ในวชิ าชพี ครู การดำ� เนนิ
การทางจรรยาบรรณในวิชาชีพครู และปัญหาจรรยาบรรณของครู ดังน้ี
1. ความหมายของจรรยาบรรณ
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 ให้ความหมายของจรรยาบรรณไว้ว่า จรรยาบรรณ
หมายถึง ประมวลความประพฤติที่ผู้ประกอบวิชาอาชีพการงานแต่ละอย่างก�ำหนดข้ึน เพ่ือรักษาและส่งเสริม
เกียรติคุณ ชื่อเสียงและฐานะของสมาชิก อาจเขียนเป็นลายลักษณ์อักษรหรือไม่ก็ได้ (2546: 289)
ประยงค์ เนาวบุตร (2546: 218) อธิบายว่า จรรยาวิชาชีพ (Professional Ethics) เป็นกฎเกณฑ์
ความประพฤตหิ รอื มรรยาทในการประกอบวชิ าชพี ของผปู้ ระกอบวชิ าชพี แตล่ ะสาขา ซง่ึ เมอ่ื กำ� หนดและบนั ทกึ
ข้ึนไว้เป็นลายลักษณ์อักษรจะเรียกกันว่า “จรรยาบรรณ” (Code of Ethics) ซ่ึงเป็นประมวลกฎเกณฑ์ความ
ประพฤติหรือประมวลมารยาทของผู้ประกอบวิชาชีพน้ัน ๆ ดังนั้น ในขณะที่ศีลธรรมของศาสนาเป็นข้อปฏิบัติ
ที่บุคคล “ควร” ปฏิบัติตาม จรรยาวิชาชีพมีผลผูกมัดให้ผู้ประกอบวิชาชีพ “พึง” ปฏิบัติตาม ส่วนวินัยเป็น
ข้อบังคับให้บุคคล “ต้อง” ปฏิบัติตาม
2. ความส�ำคญั ของจรรยาบรรณ
จรรยาบรรณมีความส�ำคัญโดยสรุป ดังนี้
2.1 สร้างมาตรฐานพฤติกรรมของผปู้ ระกอบวิชาชีพ เนื่องจากคุณธรรมจริยธรรมของคนท่ัวไปใน
สังคมมีขอบข่ายกว้างขวาง จรรยาบรรณจะเลือกคุณธรรมจริยธรรมในสังคมบางประการมาก�ำหนดเป็น
จรยิ ธรรมทส่ี ำ� คญั และจำ� เปน็ สำ� หรบั การประกอบอาชพี นน้ั โดยพจิ ารณาจากบทบาทและสถานภาพของวชิ าชพี
จรรยาบรรณวิชาชีพจึงเป็นกรอบท่ีแสดงมาตรฐานการประพฤติของผู้ประกอบวิชาชีพท้ังหมด เพ่ือรักษาและ
ส่งเสริมศักด์ิศรี ช่ือเสียง และเกียรติคุณของผู้ประกอบวิชาชีพ
2.2 เป็นแนวทางการส่งเสริมจริยธรรมในวิชาชีพ การก�ำหนดจรรยาบรรณจะท�ำให้ครูและ
ผู้เก่ียวข้องมีแนวทางที่จะพัฒนาและส่งเสริมจริยธรรมในการประกอบวิชาชีพที่ชัดเจนและเป็นแนวทาง
เดียวกัน ท�ำให้เกิดเอกภาพทางด้านจริยธรรมในวิชาชีพ
2.3 ช่วยพิทักษ์สิทธิของบุคคล โดยพิทักษ์สิทธิของบุคคลทั้งที่อยู่ในวิชาชีพและผู้อยู่นอกวิชาชีพ
เช่น สิทธิทางร่ายกาย ทรัพย์สิน ผลงานทางวิชาการ เอกสาร ความลับต่าง ๆ เน่ืองจากมีข้อก�ำหนดห้ามการ
ละเมิดสิทธิต่าง ๆ หลายประการ ผู้ที่ท�ำผิดต้องได้รับโทษในระดับต่าง ๆ ตามสภาพการณ์ของปัญหา
2.4 เปน็ แนวทางการควบคมุ มาตรฐานวชิ าชพี เนื่องจากจรรยาบรรณก�ำหนดทัง้ ส่งิ ท่คี วรปฏบิ ตั แิ ละ
ส่ิงที่ไม่ควรปฏิบัติ อันเป็นแนวทางความประพฤติ จึงช่วยให้ครูในวิชาชีพมีความประพฤติที่ดี ลดปัญหาทั้ง
