Page 35 - หลักการและทฤษฎีการศึกษาเกี่ยวกับวิชาชีพครู
P. 35
วิถีครู ความเป็นครู และการพัฒนาวิชาชีพครู 14-25
เรื่องท่ี 14.2.3 คุณลกั ษณะครู
คุณลักษณะของครูมีความส�ำคัญต่อความเป็นครูและครูต้องมีคุณลักษณะต่าง ๆ เนื่องจากครูต้อง
อบรมส่ังสอน เป็นต้นแบบ และเป็นผู้น�ำลูกศิษย์และสังคมในหลายด้าน ในเรื่องท่ี 14.2.3 นี้จะได้กล่าวถึง
คุณลักษณะของครู ได้แก่ คุณลักษณะของครูผู้น�ำทางปัญญา คุณลักษณะของครูผู้น�ำทางจิตใจ คุณลักษณะ
ของครูผู้น�ำทางสังคม และคุณลักษณะของครูผู้น�ำทางวิชาชีพ ตามท่ีภณิดา มาประเสริฐ (2551) รวบรวมและ
เรียบเรียงไว้ ดังรายละเอียดต่อไปนี้
1. คณุ ลกั ษณะของครูผ้นู ำ�ทางปญั ญา
คุณลักษณะส�ำคัญของครูผู้น�ำทางปัญญา คือ การใช้ปัญญาพิจารณาสิ่งต่าง ๆ อย่างลึกซึ้งด้วยการ
เป็นผู้มีเหตุผล เป็นผู้ฉลาดคิด และการพิจารณาส่ิงต่าง ๆ อย่างรอบด้าน กว้างไกล มีจินตนาการถึงอนาคต
ที่ชัดเจนและสามารถด�ำเนินการไปสู่อนาคตท่ีพึงประสงค์น้ันได้ด้วยการเป็นผู้มีวิสัยทัศน์
1.1 การเปน็ ผมู้ เี หตผุ ล การเปน็ ผมู้ เี หตผุ ลเปน็ คณุ ลกั ษณะทสี่ ำ� คญั ของผใู้ ชป้ ญั ญาทนี่ ำ� มาใชว้ เิ คราะห์
ข้อมูลความรู้ท่ีมีอยู่ให้เกิดประโยชน์ในการใช้งาน การเป็นผู้มีเหตุผลเป็นคุณลักษณะท่ีมีอยู่ในตัวของมนุษย์
อยู่แล้วตามธรรมชาติตามทฤษฎีต่าง ๆ เช่น ทฤษฎีกลุ่มที่เช่ือในความมีเหตุผลของมนุษย์ (Humanistic
Mental Discipline) ทฤษฎกี ลมุ่ ทเ่ี นน้ การพฒั นาไปตามธรรมชาติ (Natural Unfoldment) ทฤษฎกี ารเรยี นรู้
กลุ่มมนุษยนิยม (Humanism) ทฤษฎีพหุปัญญา (Multiple Intelligences) และทฤษฎีจิตวิทยาวิเคราะห์
ของฟรอยด์
ผมู้ เี หตผุ ลจะมคี วามยดื หยนุ่ มคี วามสอดคลอ้ งกบั ความเปน็ จรงิ แกป้ ญั หาอยา่ งสรา้ งสรรค์ ไมย่ ดึ ตดิ
กบั ความสำ� เรจ็ และความเพยี บพรอ้ มสมบรู ณแ์ บบ จะทำ� งานดว้ ยความมงุ่ มน่ั อยา่ งเตม็ ทเ่ี พอ่ื ใหบ้ รรลเุ ปา้ หมาย
ของตนมากกว่าจะท�ำงานเพื่อให้ดีกว่าผู้อื่น จะท�ำงานเพื่อให้เกิดการเรียนรู้มากกว่าการท�ำงานให้ส�ำเร็จอย่าง
สมบูรณ์แบบ
1.2 การเปน็ ผูฉ้ ลาดคิด คุณลักษณะส�ำคัญของผู้ฉลาดคิดอาจแบ่งเป็น 3 ด้าน ได้แก่
1.2.1 คุณลักษณะพนื้ ฐาน แบ่งเป็นลักษณะย่อย คือ
1) ชอบการเรยี นรู้ โดยเป็นผู้สนใจใคร่รู้ในเร่ืองรอบตัวต่าง ๆ มีความไวต่อปัญหาทั้งใน
ด้านการป้องกันและการแก้ไข สนใจแสวงหาและทดลองสิ่งใหม่หรือความเสี่ยงที่ได้ไตร่ตรองแล้ว มีความ
กระตือรือร้นและท�ำงานเชิงรุก มีความคล่องตัวสูง ไม่กลัวการเปล่ียนแปลงแต่จะเผชิญด้วยการมีสติ
2) มีความคิดอิสระ โดยเป็นผู้กล้าตัดสินใจ มั่นใจในตนเอง มีความมุ่งมั่น อดทน
มีสุขภาพจิตดี ไม่หวั่นไหวท่ีตนเองไม่เหมือนใคร พึ่งพาตนเอง
3) มโี ลกทศั นก์ วา้ ง โดยเป็นผู้มองการณ์กว้างไกล มีจินตนาการและมีวิสัยทัศน์ส่วนตน
มีความยืดหยุ่นท้ังในด้านการคิดและการกระท�ำ มีอารมณ์ขัน
