Page 75 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์
P. 75
ความรู้ด้านการเมอื งการปกครอง 4-65
ท่ีสุดเท่าท่ีจะมากได้ อันจะน�ำไปสู่การขับเคลื่อนของสังคมไปในทางที่ดีข้ึน เป็นสังคมที่น่าอยู่ยิ่งข้ึน และ
เกิดความพร้อมท่ีจะก้าวไปสสู่ ังคมอดุ มการณไ์ ด้เร็วขนึ้
2. วิวัฒนาการของขบวนการการเมืองภาคพลเมืองในประเทศไทย
การปกครองของไทยในระบอบประชาธปิ ไตยทมี่ พี ระมหากษตั รยิ ท์ รงเปน็ ประมขุ ถอื เปน็ ระยะผา่ น
ของการผ่องถ่ายอ�ำนาจจากกลุ่มเจ้าขุนมูลนายไปสู่กลุ่มทุน โดยกลุ่มเจ้าขุนมูลนายได้พัฒนาตนเองเป็น
กลมุ่ ทนุ ดว้ ย อาจกลา่ วไดว้ า่ การเมอื งภาคพลเมอื งไดเ้ รมิ่ ตน้ ในทนั ทที เ่ี กดิ การเปลย่ี นแปลงการปกครองใน
พ.ศ. 2475 โดยมีการเสนอแนวคิดบรหิ ารประเทศทถ่ี ือเอาสงั คมเปน็ ตัวต้ัง ทัง้ ในรปู ของรฐั สงั คมนิยมและ
รัฐสวัสดิการ แต่ก็ถูกสกัดกั้นจากกลุ่มผู้ครองอ�ำนาจ (หลักๆ ก็คือกลุ่มทหาร) บวกกับแรงกดดันของ
มหาอ�ำนาจตะวันตกโดยเฉพาะคือสหรัฐอเมริกา บีบให้ไทยเข้าร่วมเป็นภาคีทางการเมืองและการทหาร
ด�ำเนินนโยบายต่อต้านการขยายตัวของลัทธิคอมมิวนิสต์ในช่วงสงครามเย็น ท�ำให้อ�ำนาจปกครองตกอยู่
ในมอื ของกลุ่มทหารยาวนานหลายสบิ ปี เปน็ อุปสรรคสำ� คญั ตอ่ การพฒั นาการเมืองการปกครองไทย และ
จงึ ไมเ่ กดิ ขบวนการการเมืองภาคพลเมอื งเทา่ ใดนัก
ก่อนถงึ ปี พ.ศ. 2516 การเมืองในระบอบประชาธปิ ไตยของประเทศไทยดำ� เนินมาอยา่ งกระท่อน
กระแทน่ อำ� นาจบรหิ ารประเทศสว่ นใหญต่ กอยใู่ นมอื ของกลมุ่ ทหาร มกี ารรฐั ประหาร แยง่ ชงิ อำ� นาจกนั เอง
เปน็ ระยะๆ กลมุ่ ทนุ ไทยสว่ นใหญจ่ งึ องิ แอบอยกู่ บั อำ� นาจทหาร ทงั้ ทเี่ ปน็ กลมุ่ ทนุ เชอ้ื เจา้ และกลมุ่ ทนุ เชอื้ จนี
ชยั ชนะจากการเคลอื่ นไหวตอ่ สขู้ องนกั ศกึ ษาและประชาชนในเหตกุ ารณ์ 14 ตลุ า พ.ศ. 2516 ทำ� ให้
ฐานอำ� นาจการเมอื งของกลุ่มทหารตกตำ�่ ลง เกดิ สญู ญากาศทางการเมอื ง กลุ่มทุนไทยได้ไหลเลอ่ื นตวั เอง
เข้าสู่วงจรอ�ำนาจโดยอัตโนมัติ ตามสภาวะและจังหวะที่เอ้ืออ�ำนวยให้ ในรูปแบบที่ตนถนัด ขณะท่ีการ
เคลื่อนไหวเรียกร้องสิทธิประโยชน์ของกรรมกรชาวนาโดยมีขบวนการนักศึกษาเข้าร่วมได้พัฒนาขยาย
ตัวอย่างรวดเร็วไปท่ัวประเทศ โดยท่ีกลุ่มผู้ใช้อ�ำนาจไม่สามารถจัดการได้ ในท่ีสุดได้น�ำไปสู่การเข่นฆ่า
นกั ศกึ ษาอย่างเหีย้ มโหดในวนั ที่ 6 ตลุ าคม พ.ศ. 2519 บบี ใหข้ บวนการนักศกึ ษาและประชาชนตอ้ งหนไี ป
รว่ มขบวนตอ่ สดู้ ว้ ยกำ� ลงั อาวธุ กบั พรรคคอมมวิ นสิ ตแ์ หง่ ประเทศไทย แตไ่ มน่ านนกั พวกเขากพ็ บวา่ แนวทาง
การตอ่ สดู้ ว้ ยกำ� ลงั อาวธุ ของพรรคคอมมวิ นสิ ตแ์ หง่ ประเทศไทยไมใ่ ชท่ างแกป้ ญั หาทถ่ี กู ตอ้ ง จงึ พากนั หวน
กลบั สเู่ มอื งเพ่ือพฒั นาแนวทางประชาธิปไตย
ภายหลังการยตุ บิ ทบาทของพรรคคอมมวิ นิสต์แห่งประเทศไทย ขบวนการการเมอื งภาคพลเมอื ง
ได้พัฒนาเติบใหญ่ในรูปแบบต่างๆ อย่างรวดเร็ว และเม่ือเกิดการรัฐประหารยึดอ�ำนาจโดยคณะ “รสช.”
จงึ ไดเ้ กดิ การตอ่ ตา้ นอยา่ งกวา้ งขวาง จนเปน็ เหตกุ ารณ์ “พฤษภาทมฬิ ” และนำ� ไปสกู่ ารถอื กำ� เนดิ ขนึ้ ของ
รัฐบาลตัวแทนกลมุ่ ทุน โดยมนี ายอานันท์ ปนั ยารชนุ เป็นนายกรฐั มนตรี
นับตงั้ แตน่ ั้นเป็นตน้ มา การเมืองของประเทศไทยได้กา้ วเขา้ ส่ยู คุ “ประชาธิปไตยเตม็ ใบ” พรรค
การเมืองตัวแทนกลุ่มทุนท้ังในส่วนกลางและภูมิภาค ได้ผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันเข้าใช้อ�ำนาจบริหาร
ประเทศ ควบคู่ไปด้วยกันน้ัน ขบวนการการเมืองภาคพลเมืองของประเทศไทยได้พัฒนาเติบใหญ่อย่าง
รวดเร็ว ในรูปแบบต่างๆ ต้ังแต่เอ็นจีโอในสาขาต่างๆ กลุ่มประชาสังคมท่ีเน้นสร้างความเข้มแข็งข้ึนใน
