Page 35 - วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อชีวิต
P. 35
สารเคมีในชีวิตประจ�ำวนั และสิ่งแวดลอ้ ม 5-25
สามารถเจริญเติบโตได้ดีในสภาวะไร้ออกซิเจน มีสปอร์ท่ีทนได้ในอุณหภูมิสูง การท�ำลายสปอร์ต้องใช้
ความร้อนมากกว่า 120 องศาเซลเซียสในเวลานาน 20 นาที ผู้ที่บริโภคอาหารกระป๋องที่ผลิตไม่ถูกต้อง
ตามหลักอนามัยมีโอกาสได้รับสารโบทูลินัมเน่ืองจากการปนเปื้อนของเชื้อแบคทีเรียท่ีใช้ความร้อน
ในการฆา่ เช้อื ไม่สงู พอในการผลิต จงึ มกี ารสรา้ งสารพิษ
อาการส�ำคัญจากการรับพิษสารโบทูลินัมจะเริ่มที่ใบหน้าและศีรษะ มีอาการหลังตาตก
ตาพร่า เห็นภาพซ้อนเพราะกล้ามเนื้อท่ีควบคุมการกลอกตาอ่อนแรง มีอาการพูดไม่ชัด กลืนล�ำบาก
เนอ่ื งจากกลา้ มเนอื้ ทคี่ วบคมุ การพดู และการกลนื อาหารออ่ นแรงมอี าการคลนื่ ไส้ อาเจยี น ปวดทอ้ ง ทอ้ งรว่ ง
ปากแข็ง คอแห้ง เจ็บคอ ท้องผูก และปัสสาวะล�ำบาก ถา้ ได้รบั สารพษิ ในปริมาณมากอาจเสียชีวิตภายใน
24 ช่ัวโมง สารโบทูลินัมนี้เป็นสารท่ีใช้เป็นอาวุธชีวภาพท่ีท�ำลายชีวิตมนุษย์ โดยการพ่นละอองฝอยให้
เข้าสรู่ ่างกายโดยการสูดดม
การปอ้ งกนั อนั ตรายจากสารโบทลู นิ มั ในอาหารทำ� ไดโ้ ดยผผู้ ลติ อาหารกระปอ๋ งหรอื หนอ่ ไมอ้ ดั ปบ๊ี
ต้องใช้กรรมวิธีการฆ่าเช้ือที่ถูกหลักอนามัย และผู้บริโภคต้องหลีกเลี่ยงการกินอาหารกระป๋องที่ไม่ได้
คณุ ภาพโดยการสงั เกตกระปอ๋ งทไ่ี มบ่ วม ยบุ มรี อยรวั่ หรอื มลี กั ษณะบดิ เบย้ี ว เมอ่ื เปดิ อาหารออกแลว้ ตอ้ ง
น�ำมาให้ความร้อนท่ีอุณหภูมิ 100 องศาเซลเซียส นาน 1 นาที หรืออุณหภูมิ 85 องศาเซลเซียส นาน
5 นาที ก่อนบริโภคทุกคร้ัง จะช่วยให้ปลอดภัยจากสารโบทูลินัมได้ หรือเลือกบริโภคอาหารสดมากกว่า
อาหารกระป๋องซ่ึงจะได้รับประโยชน์จากความสดของอาหาร และยังมีราคาถูกกว่าอาหารกระป๋องซึ่งมี
ราคาแพงเนอื่ งจากตอ้ งมคี า่ ใชจ้ า่ ยในกระบวนการผลติ แตถ่ า้ จำ� เปน็ ตอ้ งบรโิ ภคอาหารกระปอ๋ งกต็ อ้ งปฏบิ ตั ิ
ตามคำ� แนะน�ำขา้ งตน้
3.1.2 บอแรกซ์หรือผงกรอบ มักพบในอาหารเน้ือสัตว์หรือผลิตภัณฑ์จากเน้ือสัตว์ ได้แก่
หมูบด ปลาบด ลกู ช้ิน ทอดมัน ไส้กรอก แฮม เบคอน ผลไมด้ อง ผลไม้แช่อิ่ม ผลไม้แหง้ ขนมหวานจาก
แปง้ พวกซา่ หรม่ิ ลอดชอ่ ง ทบั ทมิ กรอบ มผี ลตอ่ สขุ ภาพได้ 2 ลกั ษณะ คอื ลกั ษณะเฉยี บพลนั คอื คลน่ื ไส้
อาเจียน อุจจาระร่วง อ่อนเพลีย ปวดศีรษะ และลักษณะเรื้อรังคือ อ่อนเพลีย เบ่ืออาหาร ผิวหนังแห้ง
หน้าตาปวม เยือ่ ตาอักเสบ และตับไตอักเสบ
3.1.3 กรดซาลิซิลิคหรือสารกันรา พบได้ในอาหารประเภทผักดอง ได้แก่ ผักกาดดอง
หน่อไม้ดอง กระเทียมดอง ขิงดอง และผักดองอ่ืนๆ รวมถึงผลไม้ดองทุกชนิดมีผลกระทบต่อสุขภาพคือ
ท�ำให้เกิดการระคายเคืองเย่ือบุทางเดินหายใจ ไอ แน่นหน้าอก ปวดศีรษะ ถ้าสัมผัสผิวหนังในความ
เข้มข้นสูงท�ำให้ผิวหนังระคายเคืองอักเสบ ถ้ากลืนเข้าสู่ระบบทางเดินอาหารและดูดซึมเข้ากระแสเลือดจะ
ท�ำใหค้ วามเป็นกรดในเลือดสงู มีอันตรายต่อชีวติ
3.1.4 สารฟอกขาวหรือโซเดียมไฮโดรเจนซัลไฟต์ เป็นสารเคมีท่ีใช้ปรับเปล่ียนสีของผัก
ผลไมบ้ างชนดิ ให้มสี ีขาวใหด้ เู หมอื นสะอาดหมดจดนา่ รบั ประทาน เชน่ ถั่วงอก และขิงซอยฝอยทนี่ ิยมนำ�
มาเป็นวัตถุดิบในการท�ำอาหารและโรยหน้าข้าวต้มโจ๊ก และอาจมีอยู่ในกระบวนการผลิต ผลไม้ดอง
ผักดอง หนอ่ ไม้ดอง ทเุ รยี นกวน สับประรดกวน ผลไมอ้ บแหง้ มผี ลกระทบตอ่ สุขภาพคือ จะเกดิ อาการ
ปวดทอ้ ง วงิ เวยี น อาเจยี น อจุ จาระรว่ ง และความดนั ตาํ่ เมอ่ื รบั ประทานในปรมิ าณมาก และในผทู้ มี่ อี าการ
แพ้รุนแรงหรือผู้ปว่ ยโรคหอบหดื จะมีอาการชอ็ กหมดสตแิ ละอาจเสยี ชวี ิตได้