Page 40 - วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อชีวิต

5-30 วทิ ยาศาสตรเ์ ทคโนโลยีและส่ิงแวดลอ้ มเพอ่ื ชวี ิต
แนวตอบกิจกรรม 5.1.2

1. 1.1 มอนอโซเดยี มกลตู าเมต 1.2 กรดแอซิติก 1.3 กรดซติ รกิ 1.4 โซเดยี มคลอไรด์
2. สารเคมีในอาหารทม่ี กั ไมพ่ บเหน็ โดยตรง แต่มีปะปนอย่ใู นอาหาร ไดแ้ ก่

2.1 สารโบทูลนิ ัมในอาหารกระปอ๋ ง
2.2 สารบอแรกซ์ในผลติ ภัณฑเ์ นือ้ สัตว์
2.3 กรดซาลซิ ลิ ิคในผกั ดอง
2.4 สารฟอกขาวหรอื โซเดียมไฮโดรเจนซลั ไฟต์ในถวั่ งอกและขิงซอย
2.5 สารโพลา่ รใ์ นนา้ํ มนั เก่า

เรื่องท่ี 5.1.3
ยา เคร่ืองส�ำอาง และสมุนไพร

ยา เคร่ืองส�ำอาง และสมุนไพร เป็นสารเคมีท่ีมีบทบาทต่างกันต่อการด�ำรงชีวิตของมนุษย์
การเรียนร้เู กี่ยวกบั ประโยชน์ โทษ และวธิ กี ารใชอ้ ยา่ งถกู ตอ้ งจะท�ำให้เกิดประโยชนแ์ ละความปลอดภยั ใน
ชีวิตประจำ� วนั

1. ยา

ยา หมายถงึ สารเคมที ม่ี ฤี ทธต์ิ อ่ สง่ิ มชี วี ติ ใชใ้ นการปอ้ งกนั บำ� รงุ สขุ ภาพ บำ� บดั บรรเทารกั ษาโรค
ต่างๆ ให้คนและสัตวพ์ น้ จากความเจบ็ ปว่ ย ยาแตล่ ะชนิดมชี ื่อเรียกได้หลายแบบ เช่น ชื่อสามญั ชื่อทาง
เคมี และชื่อทางการค้า เช่น ยาพาราเซเทมอลเป็นชื่อสามัญที่รู้จักกันแพร่หลาย มีช่ือทางเคมีว่า
N-acetyl-p-aminophenal มีช่ือทางการค้าได้หลายช่ือ เช่น คัลปอล (Culpol) ซารา่ (Sara) ไทลินอล
(Tylenol) เป็นต้น ในทัศนะของนักเภสัชวิทยา ยาคือสารเคมีที่สามารถท�ำให้เกิดการเปล่ียนแปลงทาง
สรรี วทิ ยาของอวยั วะตา่ งๆ ในรา่ งกาย โดยสารเคมดี งั กลา่ วอาจมอี ยใู่ นวตั ถจุ ากธรรมชาตแิ ละการสงั เคราะห์
ทางเคมกี ็ได้ จึงใช้เป็นเกณฑ์ในการจำ� แนกประเภทของยา ดังน้ี

1.1 ยาที่ได้จากธรรมชาติ เป็นยาท่ีใช้ทาภายนอกและยาที่ใช้รับประทานแบ่งเป็นยาท่ีได้จาก
แร่ธาตุและยาที่ได้จากส่ิงมชี ีวิต ดงั นี้

1.1.1 ยาที่ได้จากแร่ธาตุ ผลติ จากแรธ่ าตจุ ากธรรมชาตเิ ปน็ สารอนนิ ทรยี น์ �ำมาปรงุ แตง่ เปน็
ตำ� รบั ยา ได้แก่ ยาลดกรด เชน่ ยาเม็ดอะลมู ินาแมกนีเซยี ม ประกอบด้วย อะลมู เิ นียมไฮดรอกไซด์ และ
แมกนเี ซยี มไฮดรอกไซดใ์ ชร้ บั ประทานเชน่ เดยี วกบั ยาเมด็ โซดามนิ ตช์ ว่ ยบรรเทาอาการจกุ เสยี ดและทอ้ งขน้ึ