Page 41 - วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อชีวิต
P. 41
สารเคมีในชีวติ ประจ�ำวันและส่ิงแวดลอ้ ม 5-31
ยาน้ีประกอบด้วยโซเดียมไบคาร์บอเนตและนํ้ามันสะระแหน่ ยาเม็ดบ�ำรุงโลหิตใช้รับประทานรักษาโรค
โลหิตจางเนื่องจากประกอบด้วยซัลเฟต ของเหล็ก ทองแดง และแมงกานิส นอกจากนั้นยังมียาท่ีใช้
ทาภายนอก เช่น ยารกั ษาแผลสด ประกอบดว้ ย ไอโอดีน โพแทสเซยี มไอโอไดด์ และแอลกอฮอล์ 95%
1.1.2 ยาที่ได้จากสิ่งมีชีวิต ได้แก่ ยาท่ีได้จากการสกัดสารจากพืชและสัตว์ใช้ให้เกิดผล
เฉพาะ เชน่ การสกดั ฮอร์โมนอินซูลนิ จากตับออ่ นของหมูและววั ทแี่ ขง็ แรงใช้รักษาโรคเบาหวาน ยาควนิ ิน
สกดั จากพชื ใชร้ บั ประทานรกั ษาโรคมาลาเรยี ทงิ เจอรม์ หาหงิ คส์ กดั จากพชื ชนดิ หนง่ึ มาละลายในแอลกอฮอล์
ใช้ทาบางๆ ท่ีหน้าท้องเด็ก แก้อาการท้องข้ึน ท้องเฟ้อ และยังมียาที่ได้จากจุลินทรีย์ส่วนใหญ่เป็นยา
ปฏิชีวนะ เช่น เพนิซิลลนิ เปน็ ยาที่ผลติ จากจุลนิ ทรียบ์ างชนิดแตม่ ีฤทธิ์ท�ำลายจลุ นิ ทรยี ช์ นดิ อื่นได้
1.2 ยาท่ีได้จากการสังเคราะห์ทางเคมี ยาที่ใชใ้ นปจั จบุ ันสว่ นใหญเ่ ป็นยาทีไ่ ดจ้ ากการสงั เคราะห์
ทางเคมซี ง่ึ แบ่งได้ 3 ลกั ษณะ ตามการสงั เคราะห์ ดังนี้
1.2.1 สังเคราะห์แทนสารเคมี ทม่ี อี ยใู่ นธรรมชาตทิ ใ่ี ชเ้ ปน็ ยาได้ เนอื่ งจากการสกดั จากวสั ดุ
ธรรมชาติมีความยุง่ ยากมากกว่า ตวั อยา่ งยาประเภทนี้คือ ยาอฟี คี วนิ ที่เดิมสกัดจากพืชใช้รักษาโรคหดื
1.2.2 สังเคราะห์ขึ้นใหม่ โดยดัดแปลงจากสารเคมีที่ใช้เป็นยา เช่น ไดโพรฟิลลิน
(Diprophillin) และ อโี ทฟลิ ลิน (Ethophillin) เปน็ ยาชว่ ยขยายหลอดลมรักษาผ้ปู ว่ ยโรคหอบหืด
1.2.3 สังเคราะห์ขึ้นใหม่เพ่ือรักษาโรคเฉพาะอย่าง เช่น ยารักษาโรคกระเพาะอาหารช่ือ
ไซเมทาดนี (Cymetadiene) เป็นต้น
ในการผลติ ยารักษาโรคผผู้ ลติ ตอ้ งใชค้ วามรู้ 2 เรอื่ ง คอื ความรู้ คุณสมบัตเิ ฉพาะตัวของสารเคมี
และความรเู้ กย่ี วกบั กลไกการออกฤทธข์ิ องยา เชน่ โซดามนิ ตม์ ฤี ทธเิ์ ปน็ ดา่ งสามารถทำ� ลายความเปน็ กรด
ได้ และรู้ว่ากรดเกลือในกระเพาะอาหารเป็นสาเหตุท�ำให้เกิดแผลในกระเพาะอาหาร จึงใช้โซดามินต์เป็น
ยารักษาโรคกระเพาะอาหารได้
การใชย้ าทถี่ กู ต้องและปลอดภัยต้องให้แพทยเ์ ปน็ ผสู้ งั่ ไม่ควรซื้อยามารบั ประทานเอง เนอ่ื งจาก
แพทย์จะต้องพิจารณาข้อมูลหลายอย่างเก่ียวกับยาและข้อมูลหลายอย่างเกี่ยวกับผู้ป่วย แต่มียาบางกลุ่ม
ที่เรียกว่า ยาสามัญประจ�ำบ้านเป็นยาที่สามารถรับประทานเองได้ เป็นการรักษาเบื้องต้น และเป็นส่ิงที่
ควรรูเ้ พอื่ น�ำไปใชป้ ระโยชนใ์ นชวี ติ ประจ�ำวนั ยาน้ีมที ้งั ยารับประทานและยาใชภ้ ายนอก ดังนี้
1) ยารับประทาน
(1) ยาแกป้ วดลดไข้ ไดแ้ ก่ ยาพาราเซทามอลใชล้ ดไข้ แกป้ วดมที ั้งชนิดเม็ด และนา้ํ
(2) ยาแกท้ ้องร่วง ได้แก่ ผงนา้ํ ตาลเกลอื แร่
(3) ยาแกจ้ กุ เสยี ด ไดแ้ ก่ ยาธาตนุ า้ํ แดง และยาแกท้ อ้ งอดื ทอ้ งเฟอ้ ไดแ้ ก่ ยาเมด็ โซดามนิ ต์
(4) ยาลดกรดในกระเพาะอาหาร ได้แก่ ยาเม็ดอะลูมินา-แมกนีเซ่ียม ยาน้ําอะลูมินา
แมกนีเซีย
(5) ยาระบาย-ยาถ่าย ได้แก่ ยาระบายพารฟั ฟิน ยาระบายแมกนเี ซยี
(6) ยาแก้แพ้ ไดแ้ ก่ ยาเมด็ แก้แพ้
(7) ยาแก้ไอ-ขับเสมหะ ได้แก่ ยาแกไ้ อนํ้าด�ำ และยาแกไ้ อขบั เสมหะสำ� หรับเดก็
