Page 27 - การศึกษาชุมชนเพื่อการวิจัยและพัฒนา
P. 27
การวเิ คราะหข์ อ้ มลู การวิจยั การสอ่ื สารชุมชน 7-17
หรือการส่อื สารชุมชนน้นั ๆ ท�ำหน้าท่ีตามหลักทฤษฎีหรือไม่ ถ้าเปน็ ไปตามแนวคิดทฤษฎี กเ็ รยี กว่า “ทำ�
หนา้ ทอี่ ยา่ งด”ี (Well-function) เชน่ งานวจิ ยั ของเธยี รชยั อศิ รเดช และคณะ (2547) เรอื่ งศกั ยภาพของ
โนราในการพัฒนาท้องถ่ิน ที่ใช้แนวทางการวิเคราะห์บทบาทหน้าที่ของโนราท้องถิ่น เพื่อศึกษาเรื่องการ
ปรับตวั ของโนรากับโลกสมยั ใหม่ พบว่า สือ่ พืน้ บ้านโนราทฝ่ี กึ ที่บ้านครโู นรา ไดท้ �ำหน้าทฝี่ ึกฝนผู้เรียนให้
มคี วามเพียรพยายาม อ่อนน้อมถ่อมตน เช่นน้เี รียกว่า well-function
ลกั ษณะทสี่ อง หนา้ ที่ที่เคยทำ� ขาดหายไป หรอื เรยี กว่า dysfunction เช่น โนรา เคย
ท�ำหนา้ ท่รี ะดมพลงั ความสามคั คขี องเครอื ญาตใิ นชุมชน แตป่ จั จบุ ันไมส่ ามารถทำ� หนา้ ทน่ี ี้ได้แล้ว
ลักษณะท่ีสาม ตามแนวคิดทฤษฎีไม่ได้ระบุหน้าท่ีของส่ือชุมชนไว้ แต่หน้าท่ีใหม่ได้
เกดิ ขน้ึ เรยี กวา่ mal-function เชน่ ปจั จบุ นั การแสดงโนราเปน็ เครอื่ งแสดงบารมขี องนกั การเมอื งทอ้ งถนิ่
เป็นต้น ซ่ึงหนา้ ทีน่ ้ีในอดตี ไม่เคยมี
2.2) การวเิ คราะหเ์ งอื่ นไข ปจั จยั ทส่ี นบั สนนุ การทำ� หนา้ ท/ี่ แสดงบทบาท เปน็ แนวทาง
การวเิ คราะห์เพือ่ ค้นหา เง่อื นไข หรือปัจจยั ท่ีมาสนับสนนุ หรือเปน็ อปุ สรรคตอ่ กระบวนการสือ่ สารชุมชน
หรอื การดำ� เนนิ งานของสอ่ื ชมุ ชน กาญจนา แกว้ เทพ (2548) ไดย้ กตวั อยา่ ง งานวจิ ยั ชดุ วทิ ยชุ มุ ชนวา่ จาก
การวิเคราะห์ขอ้ มูลในงานวจิ ยั ชุดน้ีพบว่า วทิ ยชุ มุ ชนท�ำหน้าท่ดี งั ภาพท่ี 7.1 ตอ่ ไปน้ี
สนั ทนาการ แสดงอัตลักษณ์
ส่งเสริมสขุ ภาพ ของชุมชน
เสริมพลังเศรษฐกจิ
ดูแลสง่ิ แวดล้อม บทบาทหน้าที่ของ ตดิ ตามการเมือง
สร้างพลเมืองที่ วิทยุชุมชนต่อ สง่ เสริมศลิ ปะ/
สนใจสาธารณะ การพัฒนาชุมชน
วัฒนธรรม ศาสนา
ประสาน ขัดเกลาสมาชกิ
ความสามัคคี ในสงั คม
เตอื นภยั รักษา ระดมความร่วมมือ
ความปลอดภัย
ภาพที่ 7.1 หน้าที่ของวิทยุชุมชนต่อการพัฒนาชุมชน
ที่มา: กาญจนา แกว้ เทพ, 2548.