Page 27 - การศึกษาชุมชนเพื่อการวิจัยและพัฒนา
P. 27

การวเิ คราะหข์ อ้ มลู การวิจยั การสอ่ื สารชุมชน 7-17

หรือการส่อื สารชุมชนน้นั ๆ ท�ำหน้าท่ีตามหลักทฤษฎีหรือไม่ ถ้าเปน็ ไปตามแนวคิดทฤษฎี กเ็ รยี กว่า “ทำ�
หนา้ ทอี่ ยา่ งด”ี (Well-function) เชน่ งานวจิ ยั ของเธยี รชยั อศิ รเดช และคณะ (2547) เรอื่ งศกั ยภาพของ
โนราในการพัฒนาท้องถ่ิน ที่ใช้แนวทางการวิเคราะห์บทบาทหน้าที่ของโนราท้องถิ่น เพื่อศึกษาเรื่องการ
ปรับตวั ของโนรากับโลกสมยั ใหม่ พบว่า สือ่ พืน้ บ้านโนราทฝ่ี กึ ที่บ้านครโู นรา ไดท้ �ำหน้าทฝี่ ึกฝนผู้เรียนให้
มคี วามเพียรพยายาม อ่อนน้อมถ่อมตน เช่นน้เี รียกว่า well-function

                ลกั ษณะทสี่ อง หนา้ ที่ที่เคยทำ� ขาดหายไป หรอื เรยี กว่า dysfunction เช่น โนรา เคย
ท�ำหนา้ ท่รี ะดมพลงั ความสามคั คขี องเครอื ญาตใิ นชุมชน แตป่ จั จบุ ันไมส่ ามารถทำ� หนา้ ทน่ี ี้ได้แล้ว

                ลักษณะท่ีสาม ตามแนวคิดทฤษฎีไม่ได้ระบุหน้าท่ีของส่ือชุมชนไว้ แต่หน้าท่ีใหม่ได้
เกดิ ขน้ึ เรยี กวา่ mal-function เชน่ ปจั จบุ นั การแสดงโนราเปน็ เครอื่ งแสดงบารมขี องนกั การเมอื งทอ้ งถนิ่
เป็นต้น ซ่ึงหนา้ ทีน่ ้ีในอดตี ไม่เคยมี

                2.2) การวเิ คราะหเ์ งอื่ นไข ปจั จยั ทส่ี นบั สนนุ การทำ� หนา้ ท/ี่ แสดงบทบาท เปน็ แนวทาง
การวเิ คราะห์เพือ่ ค้นหา เง่อื นไข หรือปัจจยั ท่ีมาสนับสนนุ หรือเปน็ อปุ สรรคตอ่ กระบวนการสือ่ สารชุมชน
หรอื การดำ� เนนิ งานของสอ่ื ชมุ ชน กาญจนา แกว้ เทพ (2548) ไดย้ กตวั อยา่ ง งานวจิ ยั ชดุ วทิ ยชุ มุ ชนวา่ จาก
การวิเคราะห์ขอ้ มูลในงานวจิ ยั ชุดน้ีพบว่า วทิ ยชุ มุ ชนท�ำหน้าท่ดี งั ภาพท่ี 7.1 ตอ่ ไปน้ี

                            สนั ทนาการ  แสดงอัตลักษณ์
                  ส่งเสริมสขุ ภาพ         ของชุมชน
                                                     เสริมพลังเศรษฐกจิ

ดูแลสง่ิ แวดล้อม  บทบาทหน้าที่ของ                                       ตดิ ตามการเมือง
สร้างพลเมืองที่    วิทยุชุมชนต่อ                                         สง่ เสริมศลิ ปะ/
สนใจสาธารณะ       การพัฒนาชุมชน
                                                                        วัฒนธรรม ศาสนา

 ประสาน                                                                 ขัดเกลาสมาชกิ
ความสามัคคี                                                               ในสงั คม

                  เตอื นภยั รักษา       ระดมความร่วมมือ
                  ความปลอดภัย

                       ภาพที่ 7.1 หน้าที่ของวิทยุชุมชนต่อการพัฒนาชุมชน

ที่มา: กาญจนา แกว้ เทพ, 2548.
   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32