Page 31 - ความเป็นครู
P. 31
คุณธรรมจริยธรรมส�ำหรับครู 14-21
อนงึ่ ปญั หาขา้ งตน้ เปน็ ปญั หาทเ่ี กดิ ขนึ้ กบั ครบู างสว่ นทร่ี ฐั บาลคาดหวงั ใหเ้ ปน็ เพยี งครสู ว่ นนอ้ ยเทา่ นน้ั
ครูส่วนใหญ่ควรมีพัฒนาการด้านคุณธรรมจริยธรรมที่ดี หน่วยงานท่ีเก่ียวข้องจึงควรร่วมมือกันเพ่ือขจัด
ปัญหาคุณธรรมจริยธรรมเกิดขึ้นแล้ว และป้องกันเพ่ือสถานภาพของวิชาชีพครูในอนาคต
เรื่องท่ี 14.1.4 แนวทางการพฒั นาคุณธรรมจรยิ ธรรมของครู
การทีค่ วามรคู้ วามเข้าใจเกยี่ วกบั คุณธรรมจรยิ ธรรมเปน็ ส่งิ จำ� เปน็ ในระดบั ต้น ๆ ทต่ี อ้ งท�ำการพฒั นา
เพ่ือให้ครูมีความรู้ที่จะน�ำไปใช้กับตนเองและการท�ำงาน รวมท้ังสามารถใช้ได้อย่างถูกต้อง ในเรื่องน้ีจึงเสนอ
แนวทางการพฒั นาความรคู้ วามเขา้ ใจเกย่ี วกบั คณุ ธรรมโดยองิ หลกั พน้ื ฐานทางศาสนา โดยสรปุ ประเดน็ สำ� คญั
ได้ดังน้ี พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต 2538, น. 32-78)
1. การเขา้ ใจความหมายและเป้าหมายท่ถี กู ต้อง
การเขา้ ใจความหมายและเปา้ หมายทถี่ กู ตอ้ งของคณุ ธรรมจรยิ ธรรมจะชว่ ยใหค้ รมู คี วามเขา้ ใจตรงตาม
แกน่ สาระของคณุ ธรรมจรยิ ธรรมนนั้ และปอ้ งกนั การใชอ้ ยา่ งไมถ่ กู ตอ้ ง เชน่ ความรคู้ วามเขา้ ใจเกยี่ วกบั มานะ
และสันโดษ
ตัวอย่างการเข้าใจความหมายที่ถูกต้องของ มานะ
มานะ ในภาษาบาลี หมายถึง ความถือตัว ต้องการเด่นเหนือคนอื่น ต้องการความย่ิงใหญ่ แต่คน
ทั่วไปจะมีความเข้าใจว่า มานะ หมายถึง ความเพียรพยายาม ความอดทน เช่น ลูกต้องมานะพากเพียรเรียน
หนังสือจะได้เป็นใหญ่เป็นโตและรํ่ารวย ซ่ึงเป็นการใช้มานะเป็นตัวกระตุ้นพฤติกรรมการขยันอดทนที่จะน�ำ
ไปสู่ความส�ำเร็จที่ต้องการคือความย่ิงใหญ่ ความหมายของมานะจึงกลายเป็นความส�ำเร็จหรือความเพียร
ผลคือถ้าคนมีมานะเป็นตัวขับท่ีเด่นในจิตใจแล้ว จะกลายเป็นคนท่ียอมใครไม่ได้ ท�ำงานเป็นทีมไม่ได้
รวมทั้งมีความพยายามแม้ในส่ิงท่ีไม่ควร เช่น การท�ำผิดกฎระเบียบเพื่อแสดงว่าตนมีความสามารถท�ำใน
ส่ิงที่คนอื่นท�ำไม่ได้
ตัวอย่างการเข้าใจเป้าหมายที่ถูกต้องของสันโดษ
สันโดษ เป้าหมายของสันโดษ คือ เพ่ือให้คนมีความพอใจในส่ิงท่ีได้มาด้วยความเพียรพยายาม
ของตนเองโดยสุจริตไม่อยากได้ในสิ่งท่ีไม่ได้ท�ำเองหรือเป็นของคนอ่ืน สันโดษจึงป้องกันความโลภและ
อยากได้ของของคนอ่ืนโดยง่ายและป้องกันการกระท�ำทุจริต แต่คนท่ัวไปจะใช้สันโดษในความหมายว่า
ความพอใจตามมีตามได้ พอใจในสิ่งที่ตัวมี ไม่ทะเยอทะยานด้ินรนขวนขวาย โดยมีเป้าหมายคือเพ่ือจะได้
มีความสุขซึ่งมิใช่เป้าหมายท่ีแท้จริงของสันโดษ เป็นแต่เพียงผลพลอยได้ของสันโดษ
