Page 33 - ความเป็นครู
P. 33
คุณธรรมจริยธรรมส�ำหรับครู 14-23
ความไม่ประมาทจึงเป็นการไม่อยู่นิ่งเฉย มีความกระตือรือร้น เร่งรัดท�ำทุกสิ่งที่ควรท�ำ
เพ่ือหลีกเลี่ยงความเสื่อม และสร้างสรรค์ความเจริญ การมีหรือไม่มีความประมาทจึงท�ำให้มีการด�ำเนินชีวิต
แตกต่างกันเป็น 3 แบบ คือ
สขุ แต่ เสื่อม เพราะปลงใจไดก้ ส็ บาย ท�ำใจว่าเสือ่ มก็ชา่ งและปลอ่ ยตามเรอื่ ง
เจริญ แต่ ทุกข์ เพราะท�ำสิ่งต่าง ๆ ด้วยแรงบีบคั้น เช่น ต้องการชนะ จึงท�ำด้วย
ความทกุ ข์ เป็นต้น
เจริญ และ สุข เพราะทำ� ตามเหตุปจั จยั ในทางที่ถูกและครบวงจร
4.2 การพฒั นาจริยธรรมเป็นชดุ การพัฒนาจริยธรรม เป็นชุดมีขั้นตอนหลัก ดังนี้
1) วิเคราะห์เหตุการณ์ การกระท�ำ หรือบุคคลท่ีเก่ียวข้อง
2) สืบสาวหาสาเหตุท่ีแท้จริง
3) สรา้ งจริยธรรมข้อน�ำขนึ้ 1 ประการ แล้วนำ� คุณธรรมจรยิ ธรรมอืน่ ที่เก่ยี วข้องมาสร้างความ
สมั พนั ธก์ นั เปน็ เครอื ขา่ ยแบบแผนภมู ิ เชน่ ถา้ กำ� หนดใหค้ วามยตุ ธิ รรมเปน็ จรยิ ธรรมนำ� จะตอ้ งพฒั นา ความมี
เหตุผล และความอดกลน้ั ต่อสิง่ โน้มนา้ วต่าง ๆ ด้วย ถ้าก�ำหนดให้เสรีภาพในการแสดงออกเปน็ จริยธรรมนำ�
จะต้องพัฒนาการรับฟังคนอ่ืน ความอดทน และการแสวงปัญญาด้วย ไม่เช่นน้ันจะเกิดเป็นการแสดงออก
แบบตามใจตัวและมีผลกระทบต่อบุคคลอื่นโดยไม่ใช่เป็นการแสดงออกเพ่ือปัญญา จริยธรรม ท่ีก�ำหนดให้
เป็นข้อน�ำจึงเป็นข้อแกนหรือข้อประสานระหว่างจริยธรรมข้อต่าง ๆ การเข้าใจชุดจริยธรรมที่สัมพันธ์กันนี้
ครูอาจใช้การก�ำหนดพฤติกรรมบ่งช้ีเป็นรายข้อแล้วพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมของพฤติกรรมบ่งช้ีน้ัน
ตัวอย่าง: คุณธรรมด้านความความซื่อสัตย์
ความซอื่ สตั ย์ หมายถงึ การประพฤตปิ ฏบิ ตั อิ ยา่ งเหมาะสม และตรงตอ่ ความเปน็ จรงิ ประพฤติ
ปฏิบัติอย่างตรงไปตรงมา ทั้งกาย วาจา ใจ ต่อตนเองและผู้อื่น
ตารางที่ 14.1 ตวั อยา่ งพฤติกรรมของคณุ ธรรมจริยธรรมของความซือ่ สตั ย์
ด้าน/พฤตกิ รรม ดา้ น/พฤตกิ รรม
1. ความซ่อื สตั ยต์ อ่ ตนเอง คือมีความรู้สึกผิดชอบ 2. ความซอื่ สตั ยส์ ุจรติ ต่อหน้าทกี่ ารงานพฤติกรรม
ชั่วดีมีความละอายและเกรงกลัวต่อการกระท�ำ - ไม่เอาเวลาท�ำงานในหน้าที่ไปใช้ท�ำประโยชน์
ความผิด ส่วนตัว
พฤตกิ รรม - ไม่ใช้อ�ำนาจหน้าท่ีท�ำประโยชน์ส่วนตัว
- ไม่สับปลับกลับกลอก
- ไม่คล้อยตามพวกที่ลากหรือชักจูงไปในทาง
ที่เส่ือมเสีย
- มั่นคงต่อการกระท�ำดีของตน
- ไม่คดโกงความตั้งใจท�ำจริง
- ประพฤติตรงตามพูดและคิด
