Page 24 - สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผล การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 24
1-14 ส่ือ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผลการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
4) ขนั้ นำ� ไปทดลองใช้
ในขั้นนี้นวัตกรรมจะถูกน�ำไปทดลองใช้ โดยอาจจะจัดท�ำเป็นโครงการน�ำร่อง (Pilot
project) แล้วท�ำการวิจัยเพ่ือน�ำผลไปปรับปรุงและพัฒนานวัตกรรมนั้นให้เหมาะสมและมีประสิทธิภาพ
ดีย่ิงขึ้น
5) ขน้ั ประเมิน
เมื่อไดน้ �ำนวัตกรรมไปทดลองใชแ้ ล้วก็ตอ้ งท�ำการประเมนิ โดยการประเมินน้ันนอกจาก
จะประเมินคุณภาพและประสิทธิภาพของนวัตกรรม ว่าได้ตรงตามวัตถุประสงค์ท่ีตั้งไว้หรือไม่แล้ว ยังจะต้อง
มีการประเมินคุณค่าของนวัตกรรมนั้น ๆ ด้วยว่ามีคุณค่าเหมาะสมหรือเพียงพอที่จะใช้ต่อไปหรือไม่ โดยมี
หลักเกณฑ์ในการประเมินดังนี้ คือ
(1) นวตั กรรมทนี่ ำ� มาใชม้ จี ดุ เดน่ หรอื ดกี วา่ อปุ กรณห์ รอื วธิ กี ารเดมิ ทใี่ ชอ้ ยอู่ ยา่ งไร
(2) เหมาะสมกับระบบ สภาพแวดลอ้ ม และสภาพความเปน็ อยู่หรือไม่
(3) มกี ารวิจยั หรือหลกั ฐานยนื ยันวา่ ใช้ได้ดใี นสถานการณ์เดียวกันหรือไม่
(4) น�ำมาใช้เพื่อตอบสนองต่อความต้องการของผู้ใช้อย่างจริงจังหรือไม่ หรือใช้
เพราะความกดดนั ทางสงั คม เชน่ ใชเ้ พราะเห็นว่าผู้อ่นื ใช้ก็เลยใช้บา้ ง หรอื ใชเ้ พอื่ ให้เห็นว่าทนั สมยั เปน็ ต้น
6) ข้ันนำ� ไปใช้
เม่ือได้ทดลองใช้และผ่านการวิจัยจนได้ผลเป็นที่น่าพอใจแล้ว จึงน�ำนวัตกรรมน้ันไปใช้
ในสถานท่ีและสถานการณ์จริงต่อไป
7) ขน้ั เผยแพร่
ในการสร้างนวัตกรรมน้ันส่วนใหญ่เป็นการสร้างข้ึนมาโดยบุคคลหรือกลุ่มของบุคคล
นวัตกรรมท่ีสร้างขึ้นมาจึงเป็นนวัตกรรมที่ใช้งานอยู่ในกลุ่มหรือในสังคมนั้น ๆ ดังน้ัน ถึงแม้ว่าเราจะสร้าง
นวัตกรรมได้ดีเพียงใด แต่ถ้าขาดการเผยแพร่นวัตกรรมให้คนอ่ืนได้ใช้ ก็ไม่มีประโยชน์เท่าใดนัก ดังน้ัน
จึงต้องมีการเผยแพร่นวัตกรรมออกไปเพ่ือให้เกิดการน�ำเอาไปใช้ต่อไปให้แพร่หลายย่ิงข้ึน
1.2 การแพร่ของนวัตกรรม (Diffusion of innovation)
การแพร่ของนวัตกรรมเป็นกระบวนการท่ีนวัตกรรมแพร่ไปตามช่องทางต่าง ๆ ในช่วงเวลาหนึ่ง ซ่ึง
หากนวัตกรรมนั้นไม่ได้รับการยอมรับก็จะหายไปไม่มีการน�ำไปใช้ต่อ แต่หากได้รับการยอมรับก็จะมีการน�ำ
ไปใช้ต่ออย่างแพร่หลาย จนกลายเป็นเทคโนโลยีไปในท่ีสุด การแพร่ของนวัตกรรมประกอบด้วย 5 ขั้นตอน
ตามล�ำดับ ดังนี้ (Roger, 1983)
1) รับรู้ (Knowledge) ผู้ใช้ทราบถึงนวัตกรรมนั้น ๆ และพอทราบอยู่บ้างว่านวัตกรรมน้ัน
ท�ำอะไรได้บ้าง
2) โนม้ นา้ ว (Persuasion) ผู้ใช้เกิดทัศนคติท่ีดี หรือไม่ดีต่อนวัตกรรมน้ัน ๆ
3) ตดั สนิ ใจ (Decision) น�ำนวัตกรรมน้ันไปทดลองใช้ อันจะส่งผลต่อการตัดสินใจที่จะน�ำมา
ใช้ต่อ หรือยกเลิกไป
4) น�ำไปใช้ (Implementation) ในกรณีที่ตัดสินใจท่ีจะน�ำนวัตกกรมน้ันไปใช้ต่อ ก็จะด�ำเนิน
การน�ำนวัตกรรมนั้นไปใช้ในสถานการณ์จริง