Page 22 - สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผล การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 22
5-12 สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผลการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
4) สารก�ำจัดแมลงและศัตรูพืช ครอบคลุมเนื้อหา ความหมาย ประโยชน์-โทษ และตัวอย่าง
ส่ือการสอนที่ใช้ คือเอกสารท่ีเป็นข้อมูลและค�ำถามให้ตอบและบันทึกให้ได้ใจความส�ำคัญตามจุดประสงค์
ที่ต้องการให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้
ส่ือการสอนที่ใช้จะต้องให้ข้อมูลตามหัวข้อที่ระบุไว้ ถ้าน�ำสื่อจากอินเทอร์เน็ตมาใช้ก็จะน�ำเสนอได้
ท้ังรูปภาพเคล่ือนไหวและเสียง ท�ำให้เกิดความน่าสนใจมากกว่าใช้สื่อตัวหนังสือประกอบภาพน่ิง
ตัวอย่างท่ี 2.3 ในกรณีที่ผู้สอนต้องการให้ผู้เรียนค้นพบความรู้เกี่ยวกับผลของสารเคมีท่ีมีต่อชีวิต
และส่ิงแวดล้อมโดยก�ำหนดขอบเขตของความรู้ตามจุดประสงค์การเรียนรู้เป็น 3 เร่ือง คือ ผลของขยะจาก
ชุมชน ผลของการใชผ้ งซกั ฟอกในการชำ� ระลา้ งเสอื้ ผา้ และของใช้ และผลของการใชส้ ารเคมจี ากการเกษตรกรรม
โดยผู้สอนเลือกใช้กรณีตัวอย่างที่ให้ข้อมูลเก่ียวข้องกับประเด็นที่ต้องการให้ผู้เรียนค้นพบ ให้ผู้เรียนอ่าน
วิเคราะห์ และอภิปรายเพื่อให้ได้ข้อมูลตามต้องการ สื่อการสอนที่ใช้คือกรณีตัวอย่างท่ีผู้สอนจัดหา/จัดท�ำขึ้น
อาจอยู่ในรูปของเอกสารตัวหนังสือหรือท�ำเป็นภาพยนตร์ หรือการ์ตูนท่ีมีรายละเอียดตามต้องการ แล้วตาม
ด้วยชุดของค�ำถามน�ำทางเพ่ือช่วยให้ผู้เรียนเก็บใจความส�ำคัญจากเนื้อหาในกรณีตัวอย่างให้ครอบคลุม
ประเด็นท่ีต้องการทั้ง 3 เรื่อง คือ
1) ขยะจากชุมชน ประเด็นคือ การแบ่งประเภทของขยะเป็นสารอินทรีย์และสารอนินทรีย์
ผลที่เกิดจากขยะท่ีมีต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อม และสาเหตุของปัญหาจากพฤติกรรมผู้ใช้
2) ผงซักฟอก ประเด็นคือ ส่วนประกอบของผงซักฟอก ผลท่ีเกิดต่อสิ่งแวดล้อม และสาเหตุ
ของปัญหาจากพฤติกรรมของผู้ใช้
3) สารเคมีจากการเกษตรกรรม ประเด็นคือ ประเภทของสารเคมี ผลที่เกิดต่อผู้บริโภคและ
สิ่งแวดล้อม และสาเหตุของปัญหาจากพฤติกรรมของผู้ใช้
นอกจากตวั อย่างท่ีกลา่ วถงึ แลว้ ในขนั้ การสำ� รวจและคน้ หานี้อาจมกี ารใชส้ อ่ื อน่ื ๆ ได้อยา่ งกวา้ งขวาง
ซึ่งสามารถพิจารณารวมไปถึงวิธีสอนอ่ืน ๆ ท่ีถือเป็นสื่อวิธีการน�ำมาใช้สอดแทรกในขั้นตอนการสอนของการ
สืบเสาะหาความรู้ได้ ทั้งนี้ ข้ึนอยู่กับลักษณะของสาระส�ำคัญท่ีต้องการให้ผู้เรียนเรียนรู้ เช่น สาระส�ำคัญท่ีเป็น
ความหมายหรอื การจดั แบง่ ประเภทของสงิ่ ของกส็ ามารถใชข้ น้ั ตอนของการสอนแบบอปุ นยั เขา้ ไปเปน็ กจิ กรรม
ของการส�ำรวจและค้นหา ดังตัวอย่าง
ตัวอย่างท่ี 2.4 ในกรณีท่ีผู้สอนต้องการให้ผู้เรียนค้นพบความหมายและการจัดประเภทของ
ดอกสมบูรณ์ ดอกไม่สมบูรณ์ ดอกสมบูรณ์เพศ และดอกไม่สมบูรณ์เพศ ในขั้นการส�ำรวจและค้นหาผู้สอน
เลอื กใชว้ ธิ สี อนแบบอปุ นยั เปน็ สอื่ การสอนในขน้ั ตอนน้ี ผสู้ อนจงึ หาตวั อยา่ งดอกไมห้ ลายชนดิ ทมี่ สี ว่ นประกอบ
ครบทั้ง 4 ส่วน คือ กลีบเลี้ยง กลีบดอก เกสรตัวผู้ และเกสรตัวเมีย มาให้ผู้เรียนสังเกตส่วนประกอบภายใน
เพ่ือให้ค้นพบสมบัติการมีส่วนประกอบครบทั้ง 4 ส่วนของดอกไม้ทุกดอกที่ต่างชนิดกัน และเป็นลักษณะท่ี
เปน็ เหมอื นกนั เรยี กวา่ ลกั ษณะรว่ ม เพอื่ นำ� ทางไปสกู่ ารสรปุ ความหมายของดอกสมบรู ณ์ และดอกไมส่ มบรู ณ์
ต่อไป ส่ือการสอนท่ีใช้คือ วิธีสอนแบบอุปนัยซึ่งเป็นส่ือวิธีการและดอกไม้หลายชนิดที่น�ำมาเป็นตัวอย่างให้
ผู้เรียนสังเกตเป็นส่ือของจริงน�ำมาใช้ร่วมกัน
