Page 35 - สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผล การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 35
ส่ือการจัดการเรียนรู้ที่ใช้ในการสอนวิทยาศาสตร์จ�ำแนกตามวิธีสอน 5-25
ในหวั ขอ้ เรอื่ งสอ่ื การจดั การเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตรโ์ ดยการอภปิ รายนจ้ี ะไดก้ ลา่ วถงึ การใชส้ อื่ ในกจิ กรรม
การเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โดยการอภิปรายสองโอกาสคือ การใช้สื่อในการอภิปรายภายในข้ันตอนของการสอน
และการใช้สื่อในการอภิปรายในการจัดประชุม ดังน้ี
2.1 การใชส้ ่ือในการอภิปรายในขั้นตอนการสอน
ในการอภิปรายปัญหาและขอบเขตของปัญหา ผู้สอนสามารถเลือกใช้สื่อต่าง ๆ เป็นจุดเริ่มต้นของ
กิจกรรม เช่น การให้ดูรูปภาพ การให้อ่านข่าว ดูภาพยนตร์ ดูการสาธิต การทดลองอาจเป็นส่ือท่ีผู้สอนน�ำมา
เสนอด้วยตัวเองหรือเชื่อมโยงจากเว็บไซต์ของอินเทอร์เน็ต หรือการยกตัวอย่างส่ิงที่เกิดข้ึนในชีวิตประจำ� วัน
มาเป็นประเด็นของการอภิปรายได้ ถ้าสื่อต่าง ๆ ท่ีใช้มีความชัดเจนและมีความเกี่ยวข้องโดยตรงกับเร่ือง
ท่ีต้องการสอนจะท�ำให้ประเด็นการอภิปรายน้ันเชื่อมโยงเข้าสู่เรื่องที่ต้องการให้ผู้เรียนสงสัยและน�ำไปสู่
การสืบค้นได้ง่าย
2.2 การใชส้ อ่ื ในการอภปิ รายในการจัดประชมุ
ในการจัดประชุมเพื่อจัดสถานการณ์ให้ผู้เรียนได้แสดงการอภิปรายต้องใช้ส่ือท่ีเป็นวัสดุอุปกรณ์
ท่ีใช้ในการจัดประชุม ได้แก่ สถานที่น่ังพูดหรือฟัง อุปกรณ์เครื่องเสียง ป้ายช่ือ และป้ายประกาศเพื่อการ
สื่อสารและประชาสัมพันธ์ รวมถึงกระบวนการต่าง ๆ ที่ใช้ในการประชุม ซ่ึงผู้สอนควรอ�ำนวยความสะดวก
ให้ผู้เรียนได้ลงมือจัดเตรียมงานต่าง ๆ ด้วยตัวเองเพ่ือให้เกิดการเรียนรู้จากการท�ำงาน และในปัจจุบันมีการ
ใช้วิธีการอภิปรายร่วมกันผ่านกระดานสนทนา ซ่ึงมีผู้สอนสามารถสร้างช่องทางในระบบ e-Learning มาใช้
เป็นสื่อในการอภิปรายกลุ่มผ่านเครือข่ายคอมพิวเตอร์ได้
3. ส่อื การจัดการเรยี นร้วู ิทยาศาสตร์โดยการสาธิต
การสาธิต หมายถึง การแสดง หรือการลงมือท�ำงานเพื่อให้ผู้อ่านได้เห็นข้ันตอนการกระท�ำอย่างใด
อย่างหนึ่งโดยผู้ดูเป็นรายบุคคลหรือเป็นกลุ่มก็ได้ ในการจัดการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ ผู้สอนสามารถ
ใช้การสาธิตประกอบการสอนได้ในขั้นตอนของวิธีสอนแบบต่าง ๆ ได้หลายวิธี เช่น การจัดการเรียนการสอน
โดยการทดลอง และการจัดการเรียนการสอนโดยการสืบเสาะหาความรู้
สุทธิดา จ�ำรัส (2557, น. 8-62) ได้กล่าวถึงสถานการณ์การสอนโดยการสาธิตในการจัดการเรียน
การสอนวิทยาศาสตร์ตามจุดประสงค์ของการสาธิต ท่ีสามารถน�ำมาเช่ือมโยงกับการใช้ส่ือการจัดการเรียนรู้
วิทยาศาสตร์โดยการสาธิตได้ ดังนี้
1) การสาธิตเพื่อให้ผู้เรียนปฏิบัติตาม เมื่อสิ้นสุดการสาธิต ผู้สอนสามารถใช้สื่อแผนภาพขั้นตอน
การปฏิบัติช่วยสรุปให้ผู้เรียนเห็นภาพการปฏิบัติงานท้ังหมดได้อย่างชัดเจน
2) การสาธิตเพื่อกระตุ้นการต้ังค�ำถามเพื่อน�ำไปสู่การสืบเสาะ ผู้สอนอาจใช้ส่ือการทดลองเป็น
การเร้าความสนใจและกระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดความสงสัยได้ เช่น ใช้การทดลองหยดฟินนอฟทาลีน ลงใน
สารละลายกรดและเบสเพ่ือให้เห็นการเปล่ียนแปลงของสีจากสีชมพูบานเย็นเป็นไม่มีสีกลับไปกลับมา ท�ำให้
ผู้เรียนเกิดความตื่นเต้นสงสัยเพื่อน�ำไปสู่การสืบค้นความรู้เรื่องสารท่ีเป็นตัวอินดิเคเตอร์ได้
