Page 73 - สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผล การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 73
ส่ือการจัดการเรียนรู้ท่ีใช้ในการสอนวิทยาศาสตร์จ�ำแนกตามวิธีสอน 5-63
1. สือ่ การสอนในการจัดการเรียนรูว้ ิทยาศาสตรโ์ ดยการจดั เปน็ หนว่ ยบูรณาการ
การจัดท�ำหน่วยการเรียนรู้บูรณาการ หมายถึง การผสมผสานสาระต้ังแต่สองกลุ่มสาระการเรียนรู้
หรือสองวิชาข้ึนไปหรือกลุ่มสาระวิชาเดียวกัน จัดเป็นหน่วยการเรียนรู้ภายใต้หัวเร่ือง (theme) อย่างสมดุล
และเชื่อมโยงชีวิตจริงหัวเร่ืองเป็นจุดรวมที่ต้องน�ำเน้ือหาที่เกี่ยวข้อง ซ่ึงอาจได้มาจากสาขาต่าง ๆ ในวิชา
เดียวกันหรือต่างวิชาท่ีมีความเก่ียวข้องกัน ผลของการบูรณาการภายใต้หัวเรื่องจะได้เป็นหน่วยการเรียนรู้
(unit of learning) และเน่ืองจากเป็นการบูรณาการอย่างผสมผสานจึงเรียกว่าหน่วยการเรียนรู้บูรณาการ
(integrated unit) จดั เปน็ หลกั สตู รบรู ณาการได้ ซง่ึ สามารถทำ� ไดด้ ว้ ยการบรู ณาการภายในกลมุ่ สาระเดยี วกนั
หรือข้ามกลุ่มสาระหรือข้ามกลุ่มสาระ
ในวิชาวิทยาศาสตร์ การบูรณาการภายในกลุ่มสาระคือ การใช้สาระวิทยาศาสตร์แขนงต่าง ๆ เช่น
เคมี ชีววิทยา ฟิสิกส์ ดาราศาสตรม์ าบูรณาการกนั เอง และการบรู ณาการแบบขา้ มกล่มุ สาระท่มี ีการผสมผสาน
เนอื้ หาสาระวชิ าสงั คมศกึ ษา ภาษาไทยและภาษาอน่ื ๆ คณติ ศาสตร์ ศลิ ปะ พลศกึ ษา การงานอาชพี มาบรู ณาการ
ร่วมด้วยในการจัดการเรียนการสอน สื่อการสอนที่ใช้จะมีลักษณะท่ีสอดคล้องกับธรรมชาติของวิชาที่น�ำมา
บรู ณาการ เช่น เนื้อหาที่เปน็ วิชาเคมีอาจมีสอ่ื การทดลองเก่ยี วกบั การเปลย่ี นแปลงของสาร เนือ้ หาวชิ าชีววทิ ยา
อาจมีสื่อของจริงจากพืชและสัตว์เข้ามาร่วมในการสังเกตศึกษาเก็บข้อมูล ในเนื้อหาวิชาฟิสิกส์ อาจมีส่ือที่ใช้
ในการทดลองเกี่ยวกับงาน พลังงาน การเคลื่อนที่แบบต่าง ๆ ในเนื้อหาดาราศาสตร์อาจเป็นสื่อของจ�ำลอง
เกยี่ วกบั วตั ถบุ นทอ้ งฟา้ หรอื สถานการณจ์ ำ� ลอง หรอื เสมอื นจรงิ เกย่ี วกบั ปรากฏการณบ์ นทอ้ งฟา้ ซง่ึ จะสามารถ
น�ำส่ือจากแหล่งข้อมูลออนไลน์มาใช้ร่วมด้วย และถ้าเป็นการบูรณาการร่วมกับกลุ่มสาระทางภาษาน�ำมาใช้ใน
ข้ันตอนท่ีให้ผู้เรียนได้น�ำเสนอผลงานหรืออธิบายความรู้ท่ีได้ค้นพบจากการทดลองหรือการสืบค้นก็สามารถ
ใชส้ อ่ื ประกอบการนำ� เสนอดว้ ยวธิ กี ารใชภ้ าษาทนี่ า่ สนใจ และถา้ ไดน้ ำ� สาระวชิ าศลิ ปศกึ ษาเขา้ มารว่ มบรู ณาการ
ด้วย ก็จะมีโอกาสใช้ส่ือการสอนท่ีเป็นวัสดุ อุปกรณ์ทางศิลปะที่น�ำมาผลิตเป็นชิ้นงานที่น่าสนใจ รวมถึงการ
ใชส้ อื่ ทเี่ ปน็ วธิ กี าร เชน่ การใชว้ ธิ สี อนโดยการไปศกึ ษานอกสถานทห่ี รอื วธิ สี อนอน่ื ๆ ทเ่ี ปน็ การจดั ประสบการณ์
ให้ผู้เรียนได้เกิดการเรียนรู้ตามวัตถุประสงค์ที่มาพร้อมกับสาระท่ีน�ำมาจัดหน่วยบูรณาการผู้สอนจะสามารถ
เลือกใช้ส่ือในการจัดการเรียนรู้ได้อย่างกว้างขวางท�ำให้เกิดบทเรียนที่น่าสนใจ กระตุ้นให้ผู้เรียนได้แสดง
บทบาทหรือมีส่วนร่วมในการเรียนรู้และสามารถบรรลุตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ได้
2. สือ่ การสอนในการจัดการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตร์โดยใช้โครงงานเป็นฐาน
การจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้โครงงานเป็นฐาน (Project Base Learning) เป็นการสอน
โดยการบูรณาการอย่างหนึ่ง เนื่องจากในการท�ำโครงงานให้ส�ำเร็จผู้เรียนจะต้องท�ำงานที่มีความเก่ียวข้องกับ
การใชค้ วามรหู้ ลายวชิ าและทกั ษะหลายอยา่ ง การสอนโดยใหท้ ำ� โครงงานประกอบดว้ ยขนั้ ตอนสำ� คญั 11 ขนั้ ตอน
ท่ีต้องด�ำเนินการอย่างต่อเนื่องจนได้ผลงาน ไม่สามารถสอนให้จบขบวนการได้ภายในเวลาสอน 1 คร้ัง
สื่อการสอนท่ีใช้เป็นไปตามขั้นตอนการสอนทั้ง 11 ข้ันตอนดังต่อไปนี้ (นวลจิตต์ เชาวกีรติพงศ์, 2556,
น. 9-64 ถึง 9-66)