Page 21 - สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผล การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 21
การผลิตและใช้ชุดการเรียนการสอนชุดฝึกทักษะกระบวนการ และชุดฝึกทักษะปฏิบัติการทดลองวิทยาศาสตร์ 6-11
การเรียนการสอนของโรงเรียนในสามจังหวัดภาคใต้ส่ือส�ำคัญท่ีต้องใช้เป็นบทเรียนที่ต้องส่งไปกับส่ือมวลชน
ได้แก่ รายการวิทยุ และวิทยุโทรทัศน์ ตัวอย่างเช่น รายการโทรทัศน์ของโรงเรียนไกลกังวล เนื้อหาท่ีใช้สอน
อาจเน้นท่ีด้านความรู้เป็นหลักโดยใช้การให้ส่ือภาพและเสียงที่สามารถใช้สื่อจากแหล่งสื่อต่าง ๆ ท่ีมีอยู่หรือ
อาจใช้ข้อมูลในสื่อออนไลน์มาช่วยสร้างความเข้าใจด้วยภาพเคล่ือนไหวที่ชัดเจนประกอบค�ำบรรยายเป็น
ส่ิงท่ีคาบเก่ียวกับชุดการเรียนการสอนทางวิทยุ และโทรทัศน์ปฏิสัมพันธ์ที่จะกล่าวถึงต่อไป
2.5 ชุดการเรยี นการสอนวทิ ยาศาสตรท์ างวทิ ยแุ ละโทรทศั นป์ ฏสิ มั พันธ์
วรางคณา โตโพธ์ิชัย (2558) กล่าวถึงการน�ำวิทยุ และโทรทัศน์มาใช้เป็นสื่อปฏิสัมพันธ์กับผู้เรียน
แทนการมีปฏิสัมพันธ์แบบเผชิญหน้าในกรณีที่ผู้สอนและผู้เรียนท่ีอยู่ไกลกัน ซ่ึงสามารถจัดท�ำได้ 3 ช่องทาง
ดังน้ี
1) ช่องทางหรืออุปกรณ์การสื่อสารแบบปฏิสัมพันธ์ หมายถึง อุปกรณ์ท่ีใช้ในการส่ือสาร
แบบสองทาง ได้แก่ โทรเลข โทรศัพท์ โทรสาร และเครือข่ายคอมพิวเตอร์
2) ส่ือปฏิสัมพันธ์โดยการออกแบบ หมายถึง ส่ือใด ๆ ที่ถูกออกแบบมาเพ่ือการส่ือสาร
แบบสองทางระหว่างตัวสื่อกับผู้ใช้ ท�ำให้มีปฏิสัมพันธ์โต้ตอบกันได้ เช่น โปรแกรมคอมพิวเตอร์ท่ีออกแบบ
มาเพื่อใช้เป็นโปรแกรมการสอน การฝึกหัด สถานการณ์จ�ำลอง และเกม
3) สอ่ื ปฏิสัมพนั ธโ์ ดยการประยกุ ตใ์ ช้ หมายถึง สื่อท่ัวไป เช่น สื่อสิ่งพิมพ์ สไลด์ วิทยุ และ
โทรทัศน์ที่น�ำมาปรับปรุงหรือเช่ือมโยงกับส่ือปฏิสัมพันธ์อ่ืนท�ำให้สื่อท่ัวไปนั้นใช้เป็นส่ือปฏิสัมพันธ์ได้ เช่น
แบบเรียนด้วยตนเอง สไลด์เทปปฏิสัมพันธ์ รายการวิทยุปฏิสัมพันธ์ และรายการโทรทัศน์ปฏิสัมพันธ์
และวรางคณา โตโพธิ์ชัย (2558) ยังได้กล่าวถึงองค์ประกอบส�ำคัญของชุดการเรียนการสอน
ปฏิสัมพันธ์ว่ามี 7 ประการคือ
1) คู่มือการใชช้ ุดการเรียนการสอน เป็นค�ำแนะน�ำการใช้ชุดการเรียนการสอนส�ำหรับผู้สอน
ประกอบดว้ ยตารางแสดงโครงสรา้ ง การนำ� เสนอเนอ้ื หา แผนการสอน แนวการสอน เนอ้ื หาโดยสงั เขป เอกสาร
โสตทัศน์ แบบทดสอบก่อนเรียนหลังเรียนและเฉลยค�ำตอบ
2) คมู่ อื การเรยี น เป็นค�ำแนะน�ำการใช้ชุดการเรียนและเอกสารที่จ�ำเป็นส�ำหรับผู้เรียน
3) แผนการจดั การเรียนรู้ เป็นรายละเอียดของการออกแบบการสอน
4) แนวการสอน เป็นการก�ำหนดวิธีการและขั้นตอนการสอนประกอบด้วยล�ำดับท่ี เน้ือหา/
กิจกรรม สื่อและเวลา
5) บทเรยี น เป็นรายละเอียดของเรื่องท่ีจะเรียนท่ีอาจบรรจุอยู่ในส่ือประเภทต่าง ๆ
6) สอ่ื เปน็ ชอ่ งทางหรอื ตวั กลางทจี่ ะนำ� มาใชถ้ า่ ยทอดบทเรยี นเพอ่ื ใหก้ ารเรยี นการสอนดำ� เนนิ
ไปตามแผนท่ีวางไว้
7) แบบประเมิน เป็นเคร่ืองมือที่ใช้วัดและประเมินผลการเรียนการสอน
ในวิชาวิทยาศาสตร์ ผู้สอนสามารถน�ำชุดการเรียนการสอนปฏิสัมพันธ์มาใช้จัดกิจกรรมการเรียนรู้
ไดโ้ ดยใชส้ อื่ วทิ ยแุ ละโทรทศั นแ์ ทนการมปี ฏสิ มั พนั ธแ์ บบเผชญิ หนา้ กบั ผสู้ อนในบางเวลาประกอบกบั การเรยี น
แบบปกติ หรือใช้ส่ือวิทยุและโทรทัศน์ในส่วนของการสืบค้นแทนการมีปฏิสัมพันธ์กับบุคคลจริง ผู้เรียนจะ
