Page 35 - นโยบายสาธารณะในบริบทโลก
P. 35
นโยบายสาธารณะด้านอาชญากรรมขา้ มชาตใิ นบรบิ ทโลก 14-25
เรื่องที่ 14.2.2
เคร่ืองมือและกลไกการแก้ไขปัญหา “การค้ามนุษย์” ในระดับภูมิภาค
แม้จะได้มีความสนใจเร่ือง ปัญหาการค้ามนุษย์ โดยเฉพาะการค้าหญิงและเด็กอย่างกว้างขวาง
และมกี ารจดั การประชมุ รวมทง้ั การดำ� เนนิ โครงการรว่ มมอื ระดบั ภมู ภิ าคในการทำ� งานปอ้ งกนั และชว่ ยเหลอื
ผู้ตกเป็นเหยื่อของการค้ามนุษย์ แต่ในระดับอนุภูมิภาคแม่น้ําโขงยังไม่มีการจัดท�ำอนุสัญญาใดๆ ที่จะ
ผูกพันรัฐในการด�ำเนินมาตรการเพ่ือขจัดการค้ามนุษย์ โดยเฉพาะการค้าหญิงและเด็กท่ีก�ำลังแพร่ขยาย
ไปท่ัวทุกประเทศ และทวีความรุนแรง ในปัจจุบันมีเพียงการจัดท�ำบันทึกข้อตกลงทวิภาคี เช่น ระหว่าง
ประเทศไทยและกมั พูชา (พ.ศ. 2546) และระหวา่ งประเทศสมาชกิ ในอนภุ มู ภิ าคแม่น้าํ โขง (พ.ศ. 2547)
นอกจากการจดั ทำ� บนั ทกึ ขอ้ ตกลงระดบั ภมู ภิ าคแมน่ า้ํ โขงแลว้ ยงั ไดม้ กี ารจดั ทำ� แผนปฏบิ ตั กิ ารและปฏญิ ญา
เพ่ือขจัดการค้ามนุษย์ในระดับภูมิภาคเอเชียด้วย แต่ยังมิได้มีความพยายามท่ีจะจัดท�ำอนุสัญญาระดับ
ภูมิภาค เร่ืองการค้ามนุษย์ เหมือนท่ีได้มีการจัดท�ำในภูมิภาคเอเชียใต้ ดังน้ันเอกสารเหล่าน้ีจึงไม่มีผล
ผกู พนั ทางกฎหมาย เปน็ เพยี งการแสดงปณธิ านรว่ มกนั ทางการเมอื งในอนั ทจ่ี ะดำ� เนนิ การแกไ้ ขและปอ้ งกนั
ปญั หาการค้ามนุษย์ โดยเฉพาะการค้าหญิงและเดก็ และทเ่ี กยี่ วข้องกบั อาชญากรรมข้ามชาติ
1. บนั ทกึ ข้อตกลงเรอ่ื งการประสานการด�ำเนินงานตอ่ ต้านการคา้ มนุษย์อนุภมู ิภาคแมน่ ้ําโขง12
(Memorandum of Understanding on Cooperation Against Trafficking in Persons in the Mekong
Sub-Region)
บันทึกข้อตกลงนี้เกิดจากการประสานความร่วมมือของ United Nations Inter-Agency
Project on Human Trafficking (UNIAP) และไดล้ งนามเมอ่ื วนั ท่ี 29 ตลุ าคม พ.ศ. 2547 ทน่ี ครยา่ งกงุ้
ประเทศพม่า โดยมปี ระเทศทีร่ ่วมลงนาม คือ ประเทศ กัมพูชา จนี ลาว พม่า ไทย และเวียดนาม สาระ
ส�ำคัญของความร่วมมือในบันทึกข้อตกลงฉบับนี้ครอบคลุมเรื่อง การก�ำหนดนโยบายและความร่วมมือใน
ระดับประเทศและนานาประเทศ การบังคับใช้กฎหมายและกระบวนการยุติธรรม การคุ้มครอง เยียวยา
และกลบั คืนสู่สงั คม มาตรการปอ้ งกัน และการจดั ตัง้ กลไกในการด�ำเนนิ การและตดิ ตามประเมนิ ผลบันทึก
ข้อตกลงฯ
คำ� นยิ ามเรอื่ ง การคา้ มนษุ ยข์ องบนั ทกึ ขอ้ ตกลงฯ ยนื ยนั ตามทรี่ ะบไุ วใ้ นพธิ สี ารเพอื่ ปอ้ งกนั ปราบปราม
และลงโทษการค้ามนษุ ย์ โดยเฉพาะการคา้ หญิงและเดก็ ตามอนสุ ญั ญาว่าด้วยเรือ่ งอาชญากรรมข้ามชาติ
ทค่ี รอบคลมุ ทงั้ ในเรอื่ งการแสวงหาประโยชนท์ างเพศ และทางดา้ นแรงงาน และอา้ งถงึ อนสุ ญั ญาอน่ื ๆ เชน่
อนุสัญญาว่าด้วยเร่ือง การขจัดการเลือกปฏิบัติต่อสตรี อนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็กและพิธีสารเลือกรับ
อนสุ ญั ญาขององคก์ ารแรงงานระหวา่ งประเทศ ฉบบั ท่ี 29, 105 และ 182 และอนสุ ญั ญาวา่ ดว้ ยเรอ่ื งแรงงาน
ยา้ ยถนิ่ และสมาชกิ ครอบครวั ตลอดจนขอ้ เสนอแนะเรอ่ื งหลกั การและแนวปฏบิ ตั ขิ องสำ� นกั งานสทิ ธมิ นษุ ยชน
สหประชาชาติ โดยไดย้ นื ยนั วา่ การคา้ มนษุ ยเ์ ปน็ การละเมดิ สทิ ธมิ นษุ ยชนทร่ี า้ ยแรง และในการดำ� เนนิ การ
12 เพ่ิงอา้ ง, 70.