Page 32 - ไทยศึกษา
P. 32
๙-22 ไทยศกึ ษา
กระทรวงศึกษาธิการรวบรวมขน้ึ ด้วยคดั เลือกส�ำนวนท่ีไพเราะมารวมกนั จนจบทั้ง ๑๓ กัณฑ์ แตล่ ะกณั ฑ์
มีลีลาท�ำนองเทศโดยเฉพาะ ผู้เทศน์ก็จะเป็นพระที่ได้รับการฝึกฝนการเทศน์ท�ำนองน้ันๆ มาโดยตรง
พทุ ธศาสนกิ ชนเช่ือสืบกนั มาว่าการต้ังใจฟงั เทศนม์ หาชาตจิ นจบใน ๑ วนั นั้นผฟู้ ังจะได้บญุ อย่างยงิ่
นันโทปนันทสูตรค�ำหลวง เปน็ งานประพันธข์ องเจ้าฟา้ ธรรมธเิ บศไชยเชษฐส์ รุ ยิ วงศ์ ซ่งึ รู้จกั กนั
ทวั่ ไปวา่ เจ้าฟา้ ก้งุ ทรงนพิ นธ์ไว้เมือ่ ทรงพระผนวชใน พ.ศ. ๒๒๗๙
เนื้อเร่ืองกล่าวถึงพญานาคชื่อ นันโทปนันทะ เป็นผู้มีทิฏฐิมาก พระพุทธเจ้าประสงค์จะทรมาน
พญานาค (คำ� วา่ ทรมานในทางศาสนาหมายถงึ การทำ� ใหล้ ม้ เลกิ ความยดึ ถอื ในความยดึ มนั่ ถอื มนั่ เดมิ ) ถงึ สง่
พระอคั รสาวกคอื พระโมคคลั ลานะไปทรมานพญานาค นนั โทปนนั ทะแสดงอทิ ธฤิ ทธต์ิ า่ งๆ พระโมคคลั ลานะ
ก็แสดงอิทธิฤทธิ์ได้เหนือกว่า ในท่ีสุดพระโมคคลานะก็ทรมานนันโทปนันทะส�ำเร็จ จึงได้น�ำตัวนันโท
ปนันทะมาเฝา้ พระพทุ ธเจา้ นนั โทปนันทะก็รักษาศลี สบื มา
พระมาลัยค�ำหลวง สนั นษิ ฐานเปน็ พระนพิ นธข์ องเจา้ ฟา้ ธรรมธเิ บศ ทที่ รงพระนพิ นธข์ น้ึ เมอ่ื พ.ศ.
๒๒๘๐ ในขณะท่ีทรงพระผนวชอยู่ ทรงได้เค้าเรื่องจากมาเลยสูตร ภิกษุชาวลังกาแต่งไว้เป็นภาษาบาลี
เนื้อเรื่องกล่าวถึงพระมาลัยไปโปรดสัตว์ในนรกและข้ึนไปบนสวรรค์ได้พบพระศรีอริยเมตไตรย ซ่ึงจะเป็น
พระพุทธเจ้าองค์ต่อไป ผู้ท่ีปรารถนาจะได้เกิดในยุคพระศรีอาริย์จะต้องประกอบกรรมดี เพื่อจะได้เกิดใน
สมัยท่ีเต็มไปด้วยความสุข ไม่ขาดแคลน ปราศจากโรคภัยท้ังปวง วรรณกรรมเรื่องน้ีมีส่วนส�ำคัญที่ท�ำให้
คนอยใู่ นศีลธรรม เว้นจากการประพฤติชัว่ ด้วยความเช่ือวา่ จะได้ประโยชนใ์ นชาตหิ น้า
พระปฐมสมโพธิกถา เป็นเร่ืองพุทธประวัติ มีหลายส�ำนวน แต่ส�ำนวนท่ีไพเราะประกอบด้วย
วรรณศลิ ป์ เป็นสำ� นวนของสมเด็จพระมหาสมณเจา้ กรมพระปรมานชุ ติ ชโิ นรส ทรงแปลและเรยี บเรียงข้ึน
มคี วามยาวถึง ๒๙ บท (เรียกวา่ ปรเิ ฉท) ใชค้ ำ� ประพันธร์ ่ายยาว ทรงนิพนธ์ข้นึ ในรชั สมัยพระบาทสมเด็จ
พระน่ังเกลา้ เจ้าอย่หู วั
ธรรมาธรรมะสงคราม เป็นพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงได้
เค้าเร่ืองจากธรรมชาดก ในเอกาทสนิบาต ซึ่งสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ทรง
แสดงธรรมเร่ืองนี้ในงานเฉลิมพระชนมพรรษาใน พ.ศ. ๒๔๖๑ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ทรงมีพระราชวินิจฉัยว่าเค้าเร่ืองธรรมะชนะอธรรมนี้คล้ายกับเหตุการณ์ในสงครามโลกคร้ังที่ ๑ ซ่ึงผู้ที่
ประพฤติละเมดิ ธรรมเป็นฝา่ ยพา่ ยแพ้ ทรงนิพนธ์เรอ่ื งเป็นบทพากย์ ใชก้ าพย์ฉบังและกาพย์ยานี เคา้ เรือ่ ง
เปน็ การต่อสรู้ ะหวา่ งธรรมเทพบตุ รเป็นฝ่ายธรรมะ กับอธรรมเทพบตุ รเป็นฝ่ายอธรรม การต่อสู้จบลงด้วย
ชยั ชนะของฝา่ ยธรรมะ ในเรอื่ งมคี ำ� สอนใหล้ ะเวน้ อกศุ ลบถกรรม คอื เวน้ จากการฆา่ สตั ว์ เวน้ จากการลกั ทรพั ย์
เวน้ จากการลว่ งประเวณบี ตุ รและภรรยาผอู้ นื่ เวน้ จากการพดู ปดพดู หยาบ พดู สอ่ เสยี ด พดู เพอ้ เจอ้ ไมโ่ ลภ
ไมพ่ ยาบาท เป็นต้น
มงคลสตู รคำ� ฉนั ท์ เปน็ พระราชนพิ นธใ์ นพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทรงนำ� มงคลสตู ร
๓๘ ประการ มาทรงพระราชนิพนธ์ด้วยค�ำฉันท์ ขยายความให้เข้าใจง่าย เข้าใจถูกต้องว่าอะไรคือมงคล
เป็นตน้ ว่า การบำ� รุงเลย้ี งบิดามารดา การท�ำงานโดยไมป่ ล่อยให้คั่งคา้ ง การไมค่ บคนพาล ฯลฯ
วรรณกรรมด้านศาสนามีอีกมากทย่ี กมากลา่ วโดยสังเขปนี้ กลา่ วเฉพาะเรือ่ งทส่ี ำ� คัญ นักศกึ ษาที่
สนใจสามารถหาอ่านเร่ืองอนื่ ๆ ได้อกี
