Page 23 - ภาษาถิ่นและวรรณกรรมท้องถิ่นไทย
P. 23
วรรณกรรมท้องถิน่ ภาคใต้ 10-13
ตวั อย่างกลอนโนราท่ีวรรคหน้ามี 4-6 ค�ำ วรรคหลงั มี 5-7 คำ� มลี ักษณะคลา้ ยกาพยย์ านี
11 ของภาคกลาง เชน่ (ประพนธ์ เรอื งณรงค์, 2541, น. 64)
ครูเอยครูสอน เสดื้องกรต่อง่า
ครูสอนให้ผูกผ้า สอนข้าให้ทรงก�ำไล
สอนให้ครอบเทริดน้อย แล้วจับสร้อยพวงมาลัย
สอนให้ทรงก�ำไล สอดใส่ซ้ายใส่ขวา
ครูให้เสด้ืองเย้ืองข้างซ้าย ตีค่าได้ห้าพารา
ครูให้เสดื้องเย้ืองข้างขวา ตีค่าได้ห้าต�ำลึงทอง
(เสด้ือง = เคลื่อนไหว, ง่า = อ้า ถ่างออก)
นอกจากนมี้ ีการใชฉ้ ันทลักษณก์ ลอน 8 เหมือนกบั หนังตะลงุ กม็ ีเช่นเดียวกัน
1.3 กลอนค�ำตัก คำ� ตกั หมายถงึ คำ� ตกั เตอื น สว่ นใหญใ่ ชต้ กั เตอื นผบู้ วชในงานทำ� ขวญั นาค
ใหร้ �ำลกึ ถึงพระคุณของบิดามารดา ครูอาจารย์ และผู้มีพระคุณ ลกั ษณะฉนั ทลักษณข์ องกลอนคำ� ตักวรรค
หนง่ึ จะมี 6-9 คำ� นำ� มาประกอบกัน 2 รูปแบบ คือ รปู แบบทีบ่ ทหนง่ึ มี 3 วรรค และรูปแบบทีบ่ ทหนง่ึ มี
4 วรรค
รูปแบบท่บี ทหนึง่ มี 3 วรรค ตวั อยา่ งเช่น (ประพนธ์ เรอื งณรงค์, 2541, น. 82)
ยกหัตถ์สองประคองต้ัง ไหว้คุณพระพุทธังโดยเคารพ
ลูกขอนบต่อองค์พระสัมมา
รปู แบบทีบ่ ทหนงึ่ มี 4 วรรค มีการรบั ส่งสมั ผสั เหมือนกลอน 8 ตวั อยา่ งเชน่ (วมิ ล ด�ำศรี,
2539, น. 28
แล้วแค่นขืนกลืนโศกดับโรคร้อน พวกแม่ป้าให้พรแล้วสอนส่ง
จงสดับตรับฟังแม่ส่ังทุกองค์ ตั้งใจให้ตรงแล้วจึงยุดเอาพระพุทโธ
รัตนะเบ้ืองต้นค้นหาเหตุ เมื่อเจ้าเข้าทรงไตรเพทอันวิเศษโส
เจ้าจงท�ำจิตให้บริสุทธิ์จงยุดเอาพระธรรมโม ท้ังโลโภโทสะเจ้าจงสละเสีย
(ตรับ = รับ, ยุด = ยึดถือ)
1.4 กลอนลิเกป่า ลิเกป่าหรอื ลิเกร�ำมะนา มีการต้ังโรงส�ำหรับแสดงคล้ายมโนรา เรอ่ื งทีน่ ำ�
มาแสดงจะเปน็ วรรณกรรมทอ้ งถนิ่ ทเ่ี ปน็ วรรณกรรมลายลกั ษณส์ ว่ นใหญไ่ ดร้ บั อทิ ธพิ ลมาจากภาคกลาง เชน่
โคบตุ ร สวุ รรณหงส์ และจนั ทโครพ แตเ่ ดมิ อาจเปน็ ศลิ ปะการแสดงของชาวไทยมสุ ลมิ ชายฝง่ั ทะเลตะวนั ตก
แถบตรงั กระบี่ และสตูล ต่อมาชาวไทยพทุ ธได้รบั อิทธิพลนำ� มาประยกุ ต์ใช้ในการแสดงของตนด้วย