Page 26 - ภาษาถิ่นและวรรณกรรมท้องถิ่นไทย
P. 26
10-16 ภาษาถน่ิ และวรรณกรรมท้องถ่นิ ไทย
ตัวอย่างเพลงกล่อมเดก็ ทบี่ ทหนึง่ มี 8 วรรค เช่น
ครือน้องเหอ ครือม่วงหิมพานต์
สุกงอมหอมหวาน อยู่กลางเลแม่นํ้าหลวง
พ้นลีงพ้นค้าง พ้นพวกฝูงสัตว์ท้ังปวง
อยู่กลางเลแม่น้ําหลวง พ้นเข้เหราใหญ่เหอ
(เล = ทะเล, ลีง = ลิง, เข้ = จระเข้)
2.3 เพลงนา เพลงนาเป็นเพลงประเภทหนึ่งที่ร้องโต้ตอบกันระหว่างชายหญิง แต่เดิมใช้
ขบั รอ้ งในขณะเกยี่ วขา้ วในนา เพอื่ ความสนกุ สนานและผอ่ นคลายความเหนด็ เหนอื่ ยจากการทำ� งาน ตอ่ มา
ไดร้ ับความนยิ มมากขึน้ จงึ นำ� มาเล่นในงานวัด งานรืน่ เริง และงานมงคลต่างๆ
ฉันทลักษณข์ องเพลงนาบทหนึ่งจะมตี ง้ั แต่ 4-8 วรรค วรรคละ 4-8 คำ� มีการรับส่งสัมผสั
คล้ายเพลงบอก กาพย์ยานี 11 หรือกลอน 8 ตัวอย่างเพลงนาเช่นบทร้องไหว้ครู ขับร้องโดยนายนับ
นาคคลา้ ย ต�ำบลเลม็ด อำ� เภอไชยา จงั หวดั สุราษฎร์ธานี (เอนก นาวิกมลู , 2542, น. 325)
ยอไหว้ยอไหว้ โลอ์จะยอไหว้เจ้าของนา
บรรดาศักด์ิสิทธิ์ โลอ์จะไหว้ท่ัวทิศา
วันนี้กล่าวพร่อง โลอ์จะร้องเพลงนา
(รับ สาระแท้ สาระแท้ รักจริงรักแน่แหละแม่ทองบุปผา
วันนี้กล่าวพร่อง โลอ์จะร้องเพลงนา)
(โลอ์ = ลูก)
2.4 เพลงตันหยง นอกจากเรียกว่าเพลงตนั หยงแล้ว เรียกว่า “เพลงรอ็ งเง็ง” หรือ “เพลง
หลอ้ แหงง็ ” กไ็ ด้ มกั เลน่ ในแถบจงั หวดั ชายฝง่ั ทะเลตะวนั ตก เชน่ กระบี่ ภเู กต็ และพงั งา ฉนั ทลกั ษณข์ อง
เพลงบทหน่ึงมี 8 วรรค วรรคละ 7-10 ค�ำ วรรคแรกขึน้ ต้นวา่ “บหุ งาตนั หยง” จงึ เรียกเพลงนี้วา่ “เพลง
ตันหยง”
ตวั อยา่ งเพลงตันหยง เช่น (ประพนธ์ เรืองณรงค์, 2541, น. 89)
บุหงาตันหยง หยงไหรละน้องหยงดอกข้ีเตรย
คิดแล้วสงสารตัวเราเอย ข้ีเตรยเลื้อยลามมาตามติด
ลูกเขาเมียเขา มาผูกรักกับเราไม่ใคร่ติด
ขี้เตรยเลื้อยลามมาตามติด ยังไม่หนิดน้องเหอ...เหมือนเมียเอย...
(ไหร = อะไร, ข้ีเตรย = หญ้าเจ้าชู้, หนิด = สนิท)
